Ζούμε στην εποχή όπου οποιαδήποτε πληροφορία βρίσκεται… στην παλάμη μας. Με τις εταιρείες τεχνολογίας να μας προτείνουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα τα νεότερα μοντέλα smartphones με περισσότερες δυνατότητες κι εφαρμογές, μπορεί ο καθένας μας να δει ανά πάσα στιγμή τα e-mails του και τα μηνύματά του, να τηλεφωνήσει, να τραβήξει φωτογραφία και… βασικά, να κάνει ό,τι θέλει! Και μέχρι τώρα οι στατιστικές θέλουν επτά στους δέκα Έλληνες να έχει smartphone – με το ποσοστό να φτάνει το αξιοπρόσεκτο 90% στην Αμερική. Οι συσκευές αυτές, όμως, έχουν καταφέρει να γίνουν βάση ενός εθισμού αντίστοιχου με εκείνον του τζόγου.
Πριν λίγο καιρό είχαμε αναφερθεί σε κάποια πράγματα τα οποία αγνοούσαμε γύρω από τον εθισμό στα κινητά ή/και το tablet. Τώρα νομίζω πως ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για έναν κίνδυνο που μας περιμένει στη γωνία, αν δεν έχει ήδη δηλαδή κάνει αισθητή την παρουσία του.
Κατ’ αρχήν, όμως… πώς μπορούμε να αντιληφθούμε αν εμείς ή κάποιος αγαπημένος μας έχουμε προβληματική σχέση με το κινητό μας; Αυτά είναι τα σημάδια:
01 Παρατηρούνται συχνές προσπάθειες για λιγότερη χρήση της συσκευής, οι οποίες μένουν άκαρπες.
02 Όλο και περισσότερη χρήση του smartphone για ένα αποτέλεσμα που θα μπορούσε να επιτευχθεί και χωρίς τη συσκευή, για παράδειγμα την αριθμομηχανή του ακόμη και για μία απλή αριθμητική πράξη.
03 Έντονη ενασχόληση με τη συσκευή.
04 Προσήλωση στη συσκευή σε καταστάσεις άγχους ή θλίψης, εν είδει παρηγοριάς.
05 Χάνεται η αίσθηση του χρόνου εξαιτίας της παρατεταμένης χρήσης.
06 Μία σχέση ή μία δουλειά έχει κινδυνεύσει (ή κινδυνεύει) εξαιτίας της υπερβολικής χρήσης του κινητού.
07 Αυξημένη ανοχή χρήσης, η οποία οδηγεί σε συνεχή αναζήτηση για νεότερα μοντέλα συσκευών που προσφέρουν μεγαλύτερο εύρος δυνατοτήτων και πλήθος εφαρμογών.
08 Σημάδια στέρησης όταν η συσκευή ή/και το υπάρχον δίκτυο δε λειτουργούν. Τα σημάδια μπορούν να είναι θυμός, υπερένταση, ευέξαπτη συμπεριφορά ή/και ανησυχία.
Όπως κάθε νόσος και κάθε πάθηση, κι ο εθισμός στις έξυπνες συσκευές διακατέχεται από συμπτώματα, σωματικά αλλά και πνευματικά/ψυχολογικά.
Ποιες είναι οι σωματικές επιπλοκές που μπορούν να παρουσιαστούν;
01 Επιβάρυνση της όρασης. Όταν προσηλωνόμαστε σε μία οθόνη πάνω από δύο ώρες, αισθανόμαστε πόνο, τσούξιμο ή και φαγούρα στα μάτια κι η όραση μπορεί να γίνει πιο θολή, με αποτέλεσμα την κόπωση αρχικά των ματιών και κατ’ επέκταση γενικότερη κόπωση η οποία μπορεί να συνοδεύεται από πονοκεφάλους.
02 Αυχενικός πόνος. Οι επιστήμονες το χαρακτηρίζουν ως “text neck” και αναφέρονται στην ενόχληση που μπορεί να προκληθεί στον αυχένα όταν τον επιβαρύνουμε καθώς “κρεμάμε” το κεφάλι προς τα κάτω για ώρα παρακολουθώντας την οθόνη του smartphone ή του tablet.
03 Κίνδυνος μικροβιακών λοιμώξεων. Όσο περίεργο κι ακούγεται, το κινητό μας μπορεί να είναι φορέας επιβαρυντικών για την υγεία μας μικροβίων. Έρευνες έχουν διαπιστώσει πως ένα στα έξι κινητά μπορούν να έχουν πάνω τους περιττωματική ύλη, αυξάνοντας τον κίνδυνο λοίμωξης από το βακτήριο E. Coli ή ακόμη και τον ιό του σταφυλόκοκκου. Στην πρώτη περίπτωση ταλαιπωρούμαστε από συμπτώματα πυρετού, εμετού και διάρροιας, ενώ στη δεύτερη, εκτός από τα επώδυνα αποστήματα, η μη έγκαιρη διάγνωση μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα σε οστά, αρθρώσεις αλλά και καρδιοαναπνευστικό.
04 Η εκτεταμένη χρήση κινητού είναι αιτία αύξησης των αυτοκινητικών ατυχημάτων. Συγκεκριμένα η χρήση του smartphone κατά την οδήγηση μειώνει την ανακλαστική ικανότητα του οδηγού, κάνοντας τον επικίνδυνο για τον ίδιο αλλά και τους γύρω του. Μάλιστα οι επιστήμονες θεωρούν πως η αποστολή μηνυμάτων κατά την οδήγηση κρύβει τους ίδιους ακριβώς κινδύνους με την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ.
05 Σεξουαλική δυσλειτουργία στον άνδρα, με κίνδυνο ανικανότητας. Η ακτινοβολία που εκπέμπουν τα κινητά τηλέφωνα αποδεδειγμένα μπορεί να μειώσει τον αριθμό, την κινητικότητα αλλά και τη βιωσιμότητα των σπερματοζωαρίων.
Στο Β’ μέρος του θέματος θα επικεντρωθούμε στα πνευματικά/ψυχολογικά συμπτώματα αλλά και στους τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος.
