Είναι η φύση, όχι (τόσο) η ανάγκη του ανθρώπου να ανήκει σε ομάδα. Είναι στη φύση του να είναι μέρος ενός δικτύου ανθρώπων το οποίο ξεκινάει από την οικογένεια και σταδιακά αυτό το φάσμα διευρύνεται σε άλλους κοινωνικούς κύκλους. Ακόμη και στα social media, γινόμαστε μέρος μίας ενίοτε μεγάλης ομάδας ανθρώπων και μας αρέσει που ανήκουμε σε αυτή. Για να συνεχίσουμε να είμαστε μέρος αυτών των κοινωνικών ομάδων συχνά κάνουμε υποχωρήσεις με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να νιώθουμε πως χάνουμε τον ίδιο μας τον εαυτό. Έχετε σκεφτεί όμως πως, όταν χάνουμε τον εαυτό μας, είναι πολύ πιθανό να απομακρύνουμε και από όσα επιθυμούμε να πετύχουμε, μόνο και μόνο για να μην αποκλίνει το κοινωνικό μας προφίλ από εκείνο των υπολοίπων; Πράγμα που σημαίνει πως πρέπει να μάθουμε να στηρίζουμε τις δικές μας αξίες και να μη δίνουμε παραπάνω βαρύτητα απ’ όση χρειάζεται στη γνώμη των άλλων. Πώς όμως μπορεί να γίνει αυτό χωρίς να χαρακτηριστούμε… αντικοινωνικοί;
Αρχικά θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως είναι πολύ εύκολο να παρασυρθεί κάποιος από τις απόψεις των άλλων όταν ο ίδιος δε γνωρίζει (και δεν αποδέχεται, ίσως) τι τον κάνει ξεχωριστό, αλλά και τι είναι σημαντικό γι’ αυτόν. Οπότε πρέπει να ξεκινήσουμε δίνοντας απάντηση σε αυτές τις δύο εσωτερικές απορίες.
“Τι με κάνει ξεχωριστό και γιατί;”
Όταν αναγνωρίζουμε τα στοιχεία του εαυτού μας που μας κάνουν να διαφέρουμε από τους γύρω μας κι όταν στη συνέχεια τα αποδεχόμαστε, ισχυροποιούμε το αίσθημα αυτοπεποίθησης και μπορούμε να νιώσουμε μεγαλύτερη σιγουριά κι ευχαρίστηση στο να κάνουμε ό,τι μας χαροποιεί. Στη συνέχεια, όταν αναγνωρίζουμε ποιες είναι οι αξίες κι οι επιθυμίες μας, ποια είναι τα πιστεύω μας και ξεκαθαρίζουμε και τους λόγους για τους οποίους όλα αυτά είναι σημαντικά για εμάς, τότε η ανησυχία για το τι μπορεί αν σκεφτούν οι γύρω μας αρχίζει να ξεθωριάζει.
Είναι πολύ σημαντικό, επίσης, να έχουμε το θάρρος της γνώμης μας, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει πως σε κάποια συζήτηση θα προκύψουν διαφωνίες. Σίγουρα ένα νεύμα συγκατάνευσης είναι μία διπλωματική λύση, αλλά η πραγματική φύση του διαλόγου έγκειται στην ανταλλαγή απόψεων. Ακόμη κι αν είναι δελεαστική η υποχώρηση από τον αντίλογο, είναι βασικό το να υπερασπιστούμε τις πεποιθήσεις μας. Αυτή η ελευθερία στην έκφραση όχι μόνο θα τονώσει την αυτοπεποίθησή μας, αλλά κι οι γύρω μας όχι απλά δε θα αρνηθούν τη μοναδικότητά μας, είναι πολύ πιθανό να την εκτιμήσουν.
Στη συνέχεια, πρέπει να θυμόμαστε ανά πάσα στιγμή πως υπάρχουν αμέτρητες ιδεολογίες κι άλλοι τόσοι τρόποι ζωής. Όσο σφαιρική κι αν είναι η άποψή μας για αυτά, είναι πρακτικά αδύνατο να δεχόμαστε και να εφαρμόζουμε κάθε τι που ακούμε και βλέπουμε. Με λίγα λόγια, καλό είναι να μάθουμε να μην τα παίρνουμε όλα… τοις μετρητοίς! Καθένας μας έχει διαφορετικές εμπειρίες κι οπτική των πραγμάτων, κι εμείς έχουμε τις δικές μας. Αυτές είναι που μακροπρόθεσμα χτίζουν τις δικές μας πεποιθήσεις και καθορίζουν ό,τι έχει σημασία για εμάς και μόνο για εμάς.
Το… κερασάκι στην τούρτα είναι να μάθουμε να… κοιτάμε τη δουλειά μας! Ακούγεται σκληρό, το ξέρω, αλλά ας θέσω ένα σύγχρονο παράδειγμα: έχετε παρατηρήσει πώς κάποιες αναρτήσεις στο Instagram μπορούν να μοιάζουν εκπληκτικά μεταξύ τους ενώ αυτές οι αναρτήσεις έχουν γίνει από εντελώς διαφορετικούς μεταξύ τους ανθρώπους; Τα social media, εκτός του ό,τι είναι μία ψηφιακή κλειδαρότρυπα στις ζωές των άλλων, έχουν θέσει με έναν μάλλον “ύπουλο” τρόπο κάποιες κοινωνικές νόρμες, ακριβώς όπως γίνεται στους… live action κοινωνικούς κύκλους. Ποιο το κέρδος, όμως, να προσπαθούμε να “αντιγράψουμε” τη ζωή των γύρω μας, ακόμη κι αν μιλάμε για την ψηφιακή; Είναι μακράν προτιμότερο να διατηρούμε την αυθεντικότητα της δικής μας ζωής.
Το παραπάνω όμως δε σημαίνει πως δε μπορούμε να αντλήσουμε έμπνευση εφόσον τη χρειαστούμε από κάποιον που (αναμφίβολα) βρέθηκε κάποτε στη θέση μας. Συχνά ο φόβος για το τι θα σκεφτούν οι άλλοι για τη δουλειά μας ή την τέχνη μας μας εμποδίζει να προσχωρήσουμε στον οποίο στόχο μας. Κάπου εδώ είναι μια καλή τακτική να αντλήσουμε έμπνευση από κάποιο δικό μας άνθρωπο ή ακόμη και κάποια γνωστή προσωπικότητα που συνάντησε παρόμοια εμπόδια μ’ εμάς και που, παρ’ όλα αυτά, πραγματοποίησε το όνειρό του. Μία βιογραφία, ένα άρθρο ή ακόμη και η ροή του στα social media δεν πρέπει να μας προκαλέσουν ζήλια – αντίθετα, μπορεί να γίνει μία απτή απόδειξη πως τα όνειρά μας όχι μόνο είναι ρεαλιστικά, αλλά είναι κι απόλυτα εφικτά.
Σίγουρα είναι ωραίο να ανήκουμε κάπου… πόσο πιο όμορφο, όμως, είναι να ανήκεις όχι επειδή είσαι ίδιος με τους άλλους, αλλά ακριβώς επειδή είσαι διαφορετικός, επειδή αγαπάς τον εαυτό σου γι’ αυτό και δε διστάζεις να τον υπερασπιστείς!
