από την Ιωάννα Χαλάτση– αρχιτέκτων*
Στην προσπάθειά τους να καταστήσουν το δομημένο περιβάλλον της Νέας Υόρκης περισσότερο βιώσιμο και φιλόξενο, οι τομείς Μελετών και Κατασκευών, Υγείας και Ψυχικής Υγιεινής, Μεταφορών και Πολεοδομικού Σχεδιασμού, συνεργάστηκαν προκειμένου να αναπτύξουν Δραστικές Οδηγίες που αφορούν στο σχεδιασμό της πόλης, με τρόπο που να προωθείται η σωματική άσκηση και υγεία.
Πρόκειται για έναν επιστημονικό οδηγό, που απευθύνεται σε πολεοδόμους και αρχιτέκτονες, με στόχο τη συμβολή της αρχιτεκτονικής σε ζητήματα υγείας, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης ή καρδιακά προβλήματα, μέσω του ευφϋούς σχεδιασμού.
Στην πραγματικότητα, το δομημένο περιβάλλον μιας πόλης καθοδηγεί έμμεσα του πολίτες για το πώς μπορούν να κατοικήσουν την ίδια την πόλη. Για να παρατηρήσει κανείς με ποιο τρόπο οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με το αστικό περιβάλλον, ενεργητικά ή παθητικά, αρκεί να παρατηρήσει τη συμπεριφορά και την κίνησή τους μέσα στην πόλη όπου ζουν.
Με την έννοια αυτή, ο τρόπος με τον οποίο αρθρώνεται το αστικό τοπίο, άλλοτε μας βοηθά κι άλλοτε μας παρεμποδίζει να πάρουμε αποφάσεις, που αφορούν π.χ. το αν θα πάμε με τα πόδια, με ποδήλατο ή με αυτοκίνητο στη δουλειά, αν θα χρησιμοποιήσουμε το ασανσέρ ή τις σκάλες, κι ένα σωρό καθημερινές πρωτοβουλίες, που σχετίζονται με την άνεση που μας παρέχει ο σχεδιασμός.
Υπάρχουν όμως στ’ αλήθεια εργαλεία για το σχεδιασμό, που να επιτρέπουν τη δημιουργία μιας ενεργής και υγιούς πόλης;Στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα, η βελτίωση των κατασκευών και των υποδομών συνέβαλαν σημαντικά στον περιορισμό εξάπλωσης ασθενειών, όπως η χολέρα ή η φυματίωση. Στο δικό μας αιώνα, ωστόσο, τα προβλήματα υγείας, που εμφανίζονται με τη μεγαλύτερη συχνότητα είναι εκείνα που συνδέονται με τον καθιστικό τρόπο ζωής και τις κακές διατροφικές επιλογές.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά στην περίπτωση της Νέας Υόρκης, πολλοί μπορεί να υποστηρίξουν ότι ανταποκρίνεται ήδη στο προφίλ μιας ενεργής, βιώσιμης και φιλικής ως προς τον πεζό μεγαλούπολης: διαθέτει αριθμημένες οδούς, το πλέγμα των δρόμων της διευκολύνει στον προσανατολισμό, η πρόσβαση στα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι ιδιαίτερα εύκολη, ενώ ένα μεγάλο δίκτυο χώρων πρασίνου και πάρκων συνδέει το κέντρο της πόλης.
Ωστόσο, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η βελτίωση της πρόσβασης σε μέσα μαζικής μεταφοράς και σε ανοιχτούς χώρους αναψυχής, καθώς και η δημιουργία περισσότερων ποδηλατοδρόμων, αποτελούν σημαντικές αποφάσεις για την ουσιαστική βελτίωση της πόλης. Η δημιουργία ανοιχτών πράσινων χώρων, εκδηλώνεται ολοένα και πιο έντονα μέσα από προτάσεις, που στοχεύουν στη δημιουργία χώρων ζωτικής σημασίας. Προσφέρουν δίκτυο πεζοδρόμων, ποδηλατοδρόμων, περιπάτων αλλά και σημεία στάσης μέσα σε ένα φιλικό αστικό περιβάλλον, ελκυστικό προς τον χρήστη. Στόχος τους είναι να εξασφαλίσουν ποιότητα ζωής, αντανακλώντας ένα υγιές πρότυπο.
Η στρατηγικής σημασίας δημιουργικότητα, που εστιάζει σε χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων και χώρους διέλευσης, μείωση των ατμοσφαιρικών ρύπων στις γειτονιές, παιδικές χαρές και δημόσιες πλατείες, εύκολη πρόσβαση σε καταστήματα με φρέσκα φρούτα και λαχανικά, μονοπάτια περιπάτου και φυτεμένες εκτάσεις… αναζητά την πολυπόθητη ισορροπία ανάμεσα στους έντονους αστικούς ρυθμούς και στον ενεργό, αειφόρο σχεδιασμό.
Πηγή: http://www.archdaily.com/244063/what-can-architecture-do-for-your-health/
Οι φωτογραφίες προέρχονται από την πρόταση αστικού σχεδιασμού και αρχιτεκτονικής τοπίου “Highline” των James Corner Field Operations και Diller Scofidio + Renfro.
*H Ιωάννα Χαλάτση είναι μέλος των pro.plus.ma arkitektones , για τους οποίους μπορείτε να διαβάσετε πατώντας εδώ
Επίσης μπορείτε να κάνετε like στη σελίδα τους στο facebook http://www.facebook.com/pro.plus.ma.arkitektones?fref=ts
