Όσο και να προσέχουμε με τη διατροφή μας, πάντα θα υπάρχουν στιγμές που το στομάχι μας “ζητάει” κάτι πολύ αλμυρό ή κάτι πολύ γλυκό – γενικώς κάτι που συνήθως προσπαθούμε να αποφύγουμε. Ειδικά όταν είμαστε αγχωμένοι, κάθε τι “αμαρτωλό” λειτουργεί ως παρηγοριά, κι όμως φαίνεται σα να μη μας αρκεί ποτέ. Βέβαια, εκτός από το άγχος, οι λόγοι που υποκύπτουμε είναι περισσότεροι…
Τι μπορεί να μας ωθήσει στα πρόχειρα γεύματα και σνακ;
01 Η… ευφορία που μας προσφέρουν. Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, το σώμα μας ζητά τα burgers, τα μπισκότα κι όλα αυτά τα τρόφιμα “σαν τρελό”. Όταν μας αρέσει το φαγητό που καταναλώνουμε, ενεργοποιούνται τα κέντρα ευχαρίστησης του εγκεφάλου. Κι επειδή αυτό το αίσθημα ευχαρίστησης με το junkfoodείναι (πάντα) παροδικό, όσο περισσότερο καταναλώνουμε τέτοια τρόφιμα, τόσο το σώμα μας θα θέλει κι άλλα. Η επίδρασή τους είναι παρόμοια με την ψευδαίσθηση ευφορίας που προκαλεί η κατανάλωση αλκοόλ ή κι άλλες εξαρτησιογόνες ουσίες. Τροφές πλούσιες σε λιπαρά και σάκχαρα εντείνουν αυτήν την ευφορία κι έτσι ο εγκέφαλός μας τα αποζητά συνεχώς.
02 Κακή ποιότητα ή κι έλλειψη ύπνου.Σε πολλές έρευνες ο κακός ύπνος έχει συνδεθεί με την αυξημένη όρεξη κι ιδίως την επιθυμία για γλυκό. Γι’ αυτό ευθύνονται οι ορμόνες μας. Συγκεκριμένα:
- Μειώνεται η λεπτίνη που διατηρεί τον έλεγχο του αισθήματος λαιμαργίας.
- Αυξάνονται τα επίπεδα της γκρελίνης – η αλλιώς της ορμόνης της πείνας – με αποτέλεσμα να είναι πιο έντονη η αίσθηση πως το σώμα μας έχει ανάγκη από τροφή.
- Η αύξηση κορτιζόλης ενεργοποιεί το αίσθημα επιθυμίας για φαγητό.
03 Η συνήθεια. Όταν δεν είμαστε συνηθισμένοι να αφιερώνουμε χρόνο σε στοχευμένες αγορές για την προετοιμασία του γεύματός μας και “βολευόμαστε” με το takeaway, το delivery, η κατανάλωση τροφών που δεν προσφέρουν τίποτα σε διατροφική αξία γίνεται πλέον τρόπος ζωής.
04 Το άγχος. Ας το θεωρήσουμε ως συνέχεια του κακού ύπνου, ο οποίος έχει επίσης συσχετιστεί με το αυξημένο άγχος. Όσο μεγαλύτερα τα επίπεδα της κορτιζόλης, τόσο το φαγητό λειτουργεί ως μέσο ανακούφισης – αποδεδειγμένα παροδικής.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Ευτυχώς υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπίσουμε τη λαιμαργία κι όλα της τα παρελκόμενα.
01 Καλλιεργούμε την ενσυνειδητότητά μας.
Αντί να καταναλώνουμε φαγητό βλέποντας τηλεόραση, φροντίζουμε να εστιάζουμε 100% στο φαγητό μας. Είναι πιο εύκολο έτσι ο εγκέφαλός μας να βοηθήσει το σώμα μας να αντιληφθεί πως δε χρειάζεται περισσότερο φαγητό.
02 Οργανώνουμε τα γεύματά μας.
Αυτό πρέπει να γίνει από την ώρα που μπαίνουμε στο σούπερ μάρκετ μέχρι τη στιγμή που φτάνουμε στην κουζίνα μας. Όταν έχουμε οργανώσει ένα προσεγμένο πρόγραμμα διατροφής για την εβδομάδα είναι πιο εύκολο να αντισταθούμε σε “πειρασμούς”, ακόμη κι αν αυτοί ήδη βρίσκονται στα ντουλάπια και το ψυγείο μας. Αλλά ακόμη κι επιλέξουμε μία Κυριακή να γίνει pizza night, θα έχει γίνει συνειδητά και χωρίς τις “τύψεις” που πιθανώς θα αισθανόμασταν.
03 Πίνουμε πολύ νερό.
Πολλές φορές συγχέουμε τη δίψα μας με την πείνα. Επιπλέον, η ελλιπής ενυδάτωση συχνά ευθύνεται για την υπερβολική κατανάλωση τροφής.
04 Βρίσκουμε τρόπους να ελέγξουμε το άγχος μας.
Έναhobby, η γυμναστική, ακόμη κι ο διαλογισμός είναι μέθοδοι που μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στη μείωση του άγχους και, κατ’ επέκταση, στη λαιμαργία μας. Και φυσικά έτσι θα βελτιώσουμε και την ποιότητα του ύπνου μας που επηρεάζεται από το άγχος – κι άρα λιγότερες οι πιθανότητες να υποκύψουμε.
05 Ανταμείβουμε τον εαυτό μας – χωρίς φαγητό. Όταν καταφέρνουμε να δείξουμε μία πυγμή ενάντια στις “αμαρτίες” όπως εκείνες που βλέπουμε περνώντας από το αγαπημένο μας coffee shop, μπορούμε να κάνουμε ένα δώρο στον εαυτό μας. Ένα όμορφο ρούχο ή μία μέρα στο αγαπημένο μας σπα για μασάζ (όταν αυτό θα είναι εφικτό) είναι μερικές καλές ιδέες.
Ειδικά αυτήν την περίοδο, είναι απόλυτα κατανοητό για κάποιους το φαγητό να δρα ως παρηγορητικό μέσο. Κάποια στιγμή, όμως, όλα όσα ζούμε θα ολοκληρώσουν τον κύκλο τους. Ας γίνει λοιπόν με τις λιγότερες (όσο το δυνατόν) συνέπειες σε βάθος χρόνου.
Πηγή: Cleveland Clinic
Featured image: unsplash.com/@joyreal328
