Πότε ήταν η τελευταία φορά που προσπαθούσες να ξεφύγεις από έναν τρομακτικό δολοφόνο, έτρεχες, έτρεχες, αλλά δεν κατάφερνες να γλιτώσεις; Αλήθεια, πόσο συχνά βλέπεις εφιάλτες; Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί οι άνθρωποι βλέπουν εφιάλτες και επηρεάζεται έτσι η ποιότητα του ύπνου τους;
Η αλήθεια είναι ότι όλοι μας βλέπουμε εφιάλτες για πολλούς και διάφορους λόγους.
Μία πιθανή ερμηνεία τοποθετεί την αιτία στην υπερδραστηριότητα του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου. Αυτό αποτελεί απόρροια του έντονου στρες της ημέρας που πέρασε ή αυτής που έπεται. Στρεσογόνες καταστάσεις όπως ένα διαγώνισμα, ένας χωρισμός, μία απώλεια θέσης εργασίας ή ενός αγαπημένου προσώπου ή μία ασθένεια μπορούν να πυροδοτήσουν το άγχος και να επηρεάσουν την ποιότητα του ύπνου μας.
Μία άλλη πιθανή εξήγηση της ύπαρξης κακών ονείρων είναι και το φαγητό που καταναλώσαμε πριν τον νυχτερινό ύπνο. Ένα βαρύ δείπνο ή ένα δείπνο που περιέχει πικάντικα τρόφιμα είναι δυνατό να διακόψει τη ροή του ύπνου και να προκαλέσει εφιάλτες. Στην πραγματικότητα, η κατανάλωση οποιουδήποτε φαγητού λίγη ώρα πριν τον ύπνο αυξάνει την θερμοκρασία του σώματος και το μεταβολισμό, οδηγώντας σε υπερδιέγερση του εγκεφάλου.
Μία τρίτη εκδοχή είναι και η ώρα κατάκλισης. Η ώρα που επιλέγουμε να κοιμηθούμε παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για την ποιότητα του ύπνου που θα έχουμε. Υπάρχει σαφής επιστημονική ένδειξη ότι οι άνθρωποι που κοιμούνται αργά τη νύχτα έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποφέρουν από εφιάλτες.
Και η πιο σύγχρονη εκδοχή: οι εφιάλτες αποτελούν έναν τρόπο του μυαλού σου να σε κάνει να αντιμετωπίσεις τους φόβους σου. Επιστημονικές έρευνες αποδεικνύουν ότι οι εφιάλτες μας βοηθούν να ξεφύγουμε από κινδύνους και μάλιστα, αυτό συμβαίνει από αρχαιοτάτων ετών. Για παράδειγμα, παλαιότερα οι εφιάλτες θεωρούνταν προμήνυμα μιας πραγματικότητας που έπεται ή ενός κινδύνου που ελλοχεύει. Το γεγονός ότι οι άνθρωποι μιας αρχαίας φυλής έβλεπαν όνειρο ότι τους επιτίθεται ένας εισβολέας, τους βοηθούσε να είναι σε επαγρύπνηση σε περίπτωση μιας πραγματικής εισβολής.
Πώς να αντιμετωπίσω τους εφιάλτες;
Για να αποφύγεις να βλέπεις εφιάλτες θα πρέπει να ελέγξεις τους αιτιολογικούς παράγοντες που τους προκαλούν. Σημαντικό ρόλο παίζει η ψυχολογία μας, ωστόσο και οι παραπάνω παράγοντες, αν προληφθούν, μπορούν να περιορίσουν τις πιθανότητες οι εφιάλτες να διακόψουν τον ύπνο μας.
Υπάρχει, επίσης, κι ένας πραγματικά περίεργος τρόπος να απομακρύνεις τους εφιάλτες. Οι επιστήμονες συνιστούν να παίζουμε συχνά videogames. Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα καταφέρεις βεβαίως να διώξεις εντελώς τους εφιάλτες, όμως θα είσαι σε θέση να τους ελέγξεις..
Από την Ιωάννα Βλάσση, ιατρική συντάκτρια του doctoranytime.gr