Σε όσα άρθρα wellbeing και να “πέσει” κανείς, είναι σχεδόν βέβαιο πως στο 70% τους θα συναντήσει τον όρο “Δείκτης Μάζας Σώματος”. Ταυτόχρονα θα σκεφτεί πως, για να υπάρχει συνεχής αναφορά σε αυτόν τον όρο, κάτι σημαντικό πρέπει να είναι. Μήπως ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για το Δείκτη Μάζας Σώματος αλλά και τι μπορεί να σημαίνει για την υγεία μας;
Τι ακριβώς είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ);
Πρόκειται για την αναλογία βάρους και ύψους και βάσει αυτής της αναλογίας έχουν δημιουργηθεί κατηγορίες προκειμένου να διευκολύνεται ένας σωματικός χαρακτηρισμός μεγάλων μερίδων του πληθυσμού εκτιμώντας ταυτόχρονα πιθανούς κινδύνους για την υγεία. Αυτό σημαίνει πως σε κάθε κατηγορία παρατηρείται συνήθως ένα είδος μοτίβου αναφορικά με τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα άτομο ανάλογα με το βάρος του. Με λίγα λόγια, βάσει του ΔΜΣ, έχουμε ένα όριο που, αν ξεπεραστεί, πιθανώς να ενέχει μεγαλύτερο ρίσκο.
Πώς μπορώ να υπολογίσω το ΔΜΣ και τι σημαίνει για μένα ο αριθμός;
Ο υπολογισμός του ΔΜΣ γίνεται αν διαιρέσουμε το βάρος μας με το τετράγωνο του ύψους μας σε μέτρα. Η εξίσωση, δηλαδή, έχει ως εξής:
Από εκεί κι υστέρα, το αποτέλεσμα μας “τοποθετεί” σε μία συγκεκριμένη ζώνη. Τι σημαίνει αυτό;
- Αν ο ΔΜΣ είναι χαμηλότερος του 18,5, τότε το άτομο χαρακτηρίζεται λιπόσαρκο.
- Αν το αποτέλεσμα είναι ανάμεσα στις τιμές 18,5 και 24,9 θεωρείται ένα άτομο με φυσιολογικό βάρος.
- Με έναν Δείκτη ανάμεσα στο 24,9 και 29,9 το άτομο κρίνεται ως υπέρβαρο.
- Άτομο με οποιαδήποτε τιμή άνω του 30,0 θεωρείται παχύσαρκο.
Ας δώσουμε ένα παράδειγμα: έστω πως έχουμε έναν άντρα που ζυγίζει 98 κιλά και έχει ύψος 1,82 m. Βάσει της εξίσωσης:
98 / 1,822 = 29,6
Η τιμή 29,6 κατατάσσει τον άντρα οριακά στην κατηγορία του φυσιολογικού βάρους.
Πόσο ακριβής είναι ο ΔΜΣ;
Η ερώτηση αυτή δεν έχει απαραίτητη προκαθορισμένη απάντηση. Ο ΔΜΣ είναι σαφώς ένας δείκτης του πού κυμαίνεται το άτομο αναλογικά με τους κινδύνους που τυχόν ενέχει ένα αυξημένο σωματικό βάρος… Εντούτοις δεν είναι και πανάκεια. Λόγου χάρη, δεν είναι “νόμος” πως ένα άτομο που έχει ΔΜΣ άνω του 30 θα εμφανίσει διαβήτη… Όμως αυτό δε σημαίνει πως άλλοι σε αυτήν την κατηγορία δεν κινδυνεύουν από διαβήτη. Μάλιστα το ρίσκο μπορεί να είναι έως κι είκοσι φορές μεγαλύτερο από τα άτομα που ανήκουν την κατηγορία 24,9-29,9. Παρ’ όλα αυτά, στο σύνολο της υγείας του ατόμου παίζουν ρόλο κι άλλη παράγοντες, όπως η μυϊκή μάζα, η κατανομή του βάρους στο σώμα, η ηλικία, ακόμη και η φυλή.
Επιπλέον ο ΔΜΣ δεν πρέπει να είναι το μόνο κριτήριο για την υγεία του ατόμου… Αλλά πρέπει να συνυπολογίζεται με την αρτηριακή πίεση, τη χοληστερίνη, το σάκχαρο του αίματος τον καρδιακό παλμό, την αναλογία μυϊκής μάζας και μάζας λίπους και βεβαίως τυχόν φλεγμονές.
Το γεγονός, όμως, πως ο ΔΜΣ δεν είναι το μοναδικό κριτήριο... Δεν σημαίνει πως κάποιος πρέπει να τον αγνοεί στις συζητήσεις με το θεράποντα ιατρό του στο πλάνο της διατήρησης ή της βελτίωσης της υγείας του. Επιγραμματικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένας ακόμη οδηγός που θα μας βοηθήσει να παραμείνουμε υγιείς και να μειώσουμε μακροχρόνιους κινδύνους.
Πηγή: Cleveland Clinic
Featured image: unsplash.com/@shkrabaanthony