Λένε πως γεννιόμαστε με το γάλα και μεγαλώνουμε με το ψωμί…
Η ιστορία του ψωμιού ξεκινάει απ την αρχή της ανθρωπότητας. Οι πρώτοι που το έφτιαξαν ήταν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, όχι βέβαια όπως το ξέρουμε σήμερα αλλά σε μορφή χυλού που τον έψηναν πάνω σε πυρωμένα τούβλα. Στην αρχαία Ελλάδα το ψωμί παρασκευαζόταν και ψηνόταν μόνο στα σπίτια και η κάθε νοικοκυρά είχε την δική της επτασφράγιστη συνταγή. Τα πρώτα αρτοποιεία έκαναν την εμφάνισή τους τον 2ο αιώνα μ.Χ.
Είναι ένα απ τα «θαύματα» της μαγειρικής τέχνης γιατί μπορεί να φτιαχτεί με 3 μόνο υλικά: αλεύρι-νερό-μαγιά ενώνονται για να προκύψει το σημαντικότερο και πιο αναγκαίο συμπλήρωμα κάθε γεύματος. Το ψωμί είναι πλούσια πηγή σύνθετων υδατανθράκων ενώ οι φυτικές ίνες που περιέχει είναι πολύτιμες για τη σωστή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Οι ποικιλίες του ψωμιού είναι πάρα πολλές αλλά τα πρωτεία –όσον αφορά στη θρεπτικότητα- κρατάει εκείνη που είναι φτιαγμένη από αλεύρι ολικής άλεσης.
Η επιβίωση του ανθρώπου συμβολίζεται με το ψωμί. Έχει υπάρξει για πολλούς σύνθημα μιας ολόκληρης γενιάς, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη θρησκεία και την πίστη, είναι εκείνο που ενώνεται με το κρασί για να γεννηθεί η θεία Κοινωνία…
Το ψωμί θεωρείται-και είναι- ιερή τροφή και γι αυτό το λόγο δεν επιτρέπεται να το πετάμε στα σκουπίδια. Και αν τελικά χρειαστεί να γίνει κάτι τέτοιο πρώτα το φιλάμε και μετά το πετάμε…
Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια λίγοι είναι οι αρτοποιοί που ζυμώνουν μόνοι τους με δικά τους άλευρα μια και οι περισσότεροι υπέκυψαν στην εύκολη και γρήγορη λύση των έτοιμων-αμφιβόλου ποιότητας- μειγμάτων με αποτέλεσμα σχεδόν όλοι οι φούρνοι να πουλάνε το ίδιο ψωμί που σε μερικές ώρες «δεν τρώγεται».
Γι αυτόν το λόγο ζυμώστε, αν έχετε χρόνο, το δικό σας ψωμί της εβδομάδας μέσα στο Σαββατοκύριακο, αφήστε το να κρυώσει απαραίτητα πάνω σε μια σχάρα και μετά καταψύξτε το. Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζετε ότι θα έχετε κάθε στιγμή το δικό σας καλοζυμωμένο ψωμί.
Η βασική συνταγή για ένα μεγάλο καρβέλι είναι 500 gr. σκληρό αλεύρι, 1 κ.γ. αλάτι, 1 φακελάκι ξηρή μαγιά και νερό όσο πάρει για να σχηματιστεί μία εύπλαστη και μαλακή ζύμη που ίσα θα ξεκολλάει απ τα χέρια σας. Αφήστε τη σκεπασμένη σε σημείο χωρίς ρεύματα για 40-45 λεπτά μέχρι να διπλασιαστεί σχεδόν σε όγκο και ψήστε σε καλά προθερμασμένο φούρνο στους 180-190 βαθμούς Κελσίου. Ο χρόνος είναι πάντα σχετικός αλλά ένας καλός κανόνας λέει ότι ένα ψωμί είναι έτοιμο όταν έχει το σωστό χρώμα και όταν το χτυπάτε από κάτω κάνει έναν κούφιο ήχο. Βάλτε πάντα μέσα στο φούρνο και ένα πυρίμαχο μπολ με νερό γιατί οι ατμοί που δημιουργούνται δίνουν στο ψωμί εξαιρετική κόρα…
[quote_left] Όταν το ξεφουρνίσετε κόψτε μια φέτα όσο είναι ακόμα ζεστό αρτύστε με ένα εξαιρετικό ελαιόλαδο και πασπαλίστε με χοντρό αλάτι και ελάχιστη ρίγανη.
[/quote_left]Πειραματιστείτε με διάφορα αλεύρια, αναμείξτε τα με σπόρους, μπαχαρικά, ξηρούς καρπούς, ξύσματα εσπεριδοειδών και όταν αισθανθείτε δυνατοί δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε αντί μαγιάς, προζύμι. Το προζύμι θέλει λίγη προσπάθεια για να το φτιάξετε αλλά η γεύση του ψωμιού που θα γεννηθεί μέσω αυτού θα σας αποζημιώσει… Βάλτε σε ένα βαθύ μπολ 1 φλιτζάνι αλεύρι και ανακατέψτε το με 1 φλιτζάνι χλιαρό νερό ( κατά προτίμηση εμφιαλωμένο ) και δημιουργήστε ένα παχύρευστο χυλό. Σκεπάστε το με μία μεμβράνη και βάλτε το σε ένα σκοτεινό μέρος ( για παράδειγμα ένα ντουλάπι ).
Την επόμενη μέρα προσθέστε του άλλες 2 κουταλιές της σούπας αλεύρι και 2 κουταλιές χλιαρό νερό, ανακατέψτε και αφήστε το ξανά στην ησυχία του.
Την τρίτη μέρα επαναλάβετε και την τέταρτη θα διαπιστώσετε ότι έχουν δημιουργηθεί στην επιφάνεια φουσκάλες. Το προζύμι είναι πλέον ζωντανό και έτοιμο να το χρησιμοποιήσετε. Για να ζυμώσετε ξεκινήστε από το προηγούμενο βράδυ αναμειγνύοντας το 1/3 του αλευριού που θα χρησιμοποιήσετε με το προζύμι και το ανάλογο νερό και αφήστε το για 8 περίπου ώρες μέχρι να φουσκώσει. Κατόπιν συμπληρώστε το υπόλοιπο αλεύρι, το αλάτι και ό,τι άλλο χρησιμοποιήσετε, πλάστε καρβέλια ή φρατζόλες και κάντε υπομονή περίπου 3 ώρες μέχρι να φουσκώσουν ( τα προζυμένια ψωμιά δεν φουσκώνουν τόσο όσο αυτά με μαγιά ).
Η μυρωδιά του συγκεκριμένου ψωμιού σε γαληνεύει, σε κυριεύει, σε γεμίζει μνήμες απ το χωριό και σε κάνει να αναζητάς την αυθεντικότητα της γεύσης από την οποία αποξενωθήκαμε τα τελευταία χρόνια που όλα εξελίσσονται τόσο γρήγορα…
Συμβουλή: Αν κάνετε τον «κόπο» να φτιάξετε προζύμι μπορείτε να το διατηρείτε κάθε φορά που θα φτιάχνετε τη ζύμη σας κόβοντας ένα κομμάτι σε μέγεθος πορτοκαλιού που θα το αλατίσετε και θα το βάλετε σε ένα λαδωμένο μπολ. Το διατηρείτε στο ψυγείο σκεπασμένο για 10-14 μέρες. Αν παρέλθει το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και δεν έχετε ζυμώσει απλά ταΐστε το προσθέτοντας μια χούφτα αλεύρι και λίγο χλιαρό νερό για να το κρατήσετε ζωντανό.
