Η πρόοδος της τεχνολογίας, μαζί με τα αναρίθμητα οφέλη πουέχει φέρει στον ιατρικό, στον ερευνητικό, στον εκπαιδευτικό και στους λοιπούςτομείς, ελλοχεύει κινδύνους, όταν η χρήση της δεν είναι σωστή. Ο τεχνητός φωτισμός, ένα από τα κυριότεραχαρακτηριστικά των νέων τεχνολογικών μέσων (οθόνες σε κινητά, φορητούςυπολογιστές και tablet), μπορεί συχνά να διαταράζει τον ύπνο, όπως παρουσιάζει το Salk Instituteσε πρόσφατη έρευνά του.
Τις περισσότερες φορές, ο μέσος άνθρωπος σπαταλά πολλές ώρες της ημέρας του μπροστά σε μία οθόνη. Συγκεκριμένα κύτταρα των ματιών επεξεργάζονται το φως του περιβάλλοντα χώρου και ξαναρυθμίζουν τον κιρκάδιορυθμό, δηλαδή τον ημερήσιο κύκλο των φυσιολογικών διεργασιών του οργανισμού μας.
«Είμαστε συνεχώς εκτεθειμένοι σε τεχνητό φως, είτε από την ώρα μας μπροστά σε οθόνη, περνώντας τη μέρα μας στο σπίτι είτε μένοντας ξύπνιοι αργά το βράδυ. Αυτός ο τρόπος ζωής προκαλεί διαταραχές στους καρδιακούς ρυθμούς μας κι έχει επιβλαβείς συνέπειες στην υγεία», λέει ο Satchin Panda, συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής του Salk.
Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας των ματιών έχει στο εσωτερικό του έναν αριθμό φωτοευαίσθητων κυττάρων που αν εκτεθούν σε συνεχόμενο φως, βοηθούν στην παραγωγή μέσα σε αυτά μίας πρωτεΐνης, της μελανοψίνης. Η μελανοψίνη στέλνει σήματα στον εγκέφαλο για το περιβάλλον φως κι έτσι ρυθμίζει την εγρήγορση, τη συνείδηση και τον ύπνο. Παίζει καθοριστικό ρόλο στον συγχρονισμό του εσωτερικού ρολογιού μετά από 10 λεπτά φωτισμού και, κάτω από πολύ λαμπερό φως, καταπιέζει την ορμόνη μελατονίνη που είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση τουύπνου.
«Συγκριτικά με άλλα φωτοευαίσθητα κύτταρα των ματιών, τα κύτταρα μελανοψίνης αντιδρούν όσο διαρκεί το φως ή ακόμη και μερικά δευτερόλεπτα περισσότερο. Αυτό είναι σημαντικό γιατί τα κιρκάδια ρολόγια μας είναι σχεδιασμένα να αντιδρούν μόνο στον παρατεταμένο φωτισμό»
Στόχος των ερευνητών στο μέλλον είναι να βρουν τρόπους να επηρεάζουν τη μελανοψίνη για να επαναρυθμίζουν τα εσωτερικά ρολόγια και να βοηθούν στην αϋπνία.
