Θυμάστε το «χαμό» που είχε γίνει ανάμεσα στην Εκκλησία και τους επιστήμονες όταν πριν από λίγους μήνες οι δεύτεροι ανακοίνωσαν πως οι θεωρίες τους σχετικά με το μποζόνιο του Higgs – ή «σωματίδιο του Θεού», κατά το χαρακτηρισμό που έκανε τους ιερείς να κοκκινίσουν από οργή; Μας θύμισε την αέναη μάχη ανάμεσα στη θρησκεία και την επιστήμη, η οποία καλά κρατεί. Η αντιπαράθεση αυτή κρατάει εδώ και πολλά… πολλά χρόνια. Κι η ταινία «Agora» μας το επιβεβαιώνει.
Τον 4ο αιώνα μ.Χ. η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου τελεί υπό ρωμαϊκή κατοχή κι ο Χριστιανισμός μοιάζει να εξαπλώνεται. Όχι, όμως και με τα πιο θεμιτά μέσα. Στην Αλεξάνδρεια ζει και διδάσκει η Υπατία (Rachel Weisz), η φιλόσοφος, αστρονόμος και μαθηματικός. Ενόσω μαίνεται ο πόλεμος ανάμεσα στους Χριστιανούς και τους – κατά τους πρώτους – ειδωλολάτρες και αλλόθρησκους, εκείνη αγωνίζεται να μεταδώσει τη γνώση και να εξηγήσει τα μυστήρια του σύμπαντος. Την ίδια στιγμή ο Νταβούς (Max Minghella), σκλάβος της Υπατίας, έχει ασπαστεί τη νέα θρησκεία και παράλληλα καλείται να έρθει αντιμέτωπος τόσο με αυτήν, όσο και με τα αισθήματά του για την κυρά του. Οι εξελίξεις τόσο για την Υπατία, αλλά και για τον ίδιο τον κόσμο θα είναι καθοριστικές.
Ο Alejandro Abenabar σκηνοθετεί μία ταινία με χρονικό πλαίσιο την εξάπλωση του Χριστιανισμού. Βασικά στοιχεία που ο σκηνοθέτης τονίζει είναι η μισαλλοδοξία και το πώς μία θρησκεία που κηρύττει την αγάπη και την αλληλεγγύη καθιερώθηκε με τη βία και τη διαστρέβλωση λόγων και γεγονότων. Οι επιστήμονες κι οι φιλόσοφοι θεωρούνται αιρετικοί και «επικίνδυνοι» για τη νέα θρησκεία και διώκονται ακόμη και με θανατικές καταδίκες, μέθοδοι που σίγουρα αντιτίθενται στην ουσία του Χριστιανισμού. Η Υπατία είναι μία από όσους κλήθηκαν να εναντιωθούν και να προστατεύσουν την επιστήμη, καθώς αυτή ήταν που θα άνοιγε τα μάτια του ανθρώπου στη γνώση.
Τέσσερα χρόνια μετά τη βράβευσή της με Oscar Γυναικείου Ρόλου για τον «Επίμονο Κηπουρό», η Rachel Weisz καλείται να ενσαρκώσει τον απαιτητικό ρόλο της Υπατίας, μίας γυναίκας η οποία τάχθηκε με όλο της το είναι στην επιστήμη της και μόνο της έννοια ήταν να μεταλαμπαδεύσει τη γνώση στον κόσμο, γνωρίζοντας τον κίνδυνο που έρχεται. Η ερμηνεία της επιβεβαιώνει πως δεν επαναπαύθηκε στις δάφνες της και κερδίζει από την πρώτη στιγμή το θεατή. Επιβεβαίωση των όσων γράφω θα μπορούσε να θεωρηθεί και το παρακάτω clip κατά τη θανάτωσή της (δεν είναι spoiler, όλοι ξέρουμε πως σκοτώθηκε για τα πιστεύω της!):
Παραδέχομαι πως με την εκκλησία δεν τα είχα ποτέ καλά. Όχι τόσο με τη θρησκεία αυτήν καθ’ αυτήν, όσο με τους αντιπροσώπους της που βασιζόμενοι σ’ αυτήν, αναγκάζουν το «ποίμνιο» (άραγε πόσο τυχαία είναι η επιλογή αυτής της λέξης ώστε έτσι να καθορίζεται το σύνολο των πιστών;) να φορέσει παρωπίδες και φυτεύουν μέσα του το φόβο της τιμωρίας σε περίπτωση που εκείνο έστω διανοηθεί να αναρωτηθεί «μήπως υπάρχει κάτι ακόμη εκεί έξω;». Κι η «Αγορά» είναι μία ταινία που επιβεβαιώνει – και βοηθά όσους θεατές ίσως δεν το έχουν ήδη αντιληφθεί – αυτό που προανέφερα παραπάνω: πως η θρησκεία ήταν και θα είναι πάντα αντιμέτωπη με την επιστήμη και τη διεύρυνση του ανθρώπινου νου.
Πρωταγωνιστούν: Rachel Weisz, Max Minghella, Oscar Isaac, Michael Lonsdale, Rupert Evans, Sami Samir κ.α.
