από τον Νίκο Μαραβέγια–Παθολόγο*
Προληπτικά προγράμματα υγείας (check up) αποτελούν βασικό τμήμα του δημόσιου συστήματος παροχής υπηρεσιών υγείας διαφόρων χωρών (ΗΠΑ,Ην.Βασίλειο), ενώ σε άλλες χώρες (Δανία) τείνουν να εγκαταλειφθούν’ επίσης ανάλογα προγράμματα σε διάφορους συνδυασμούς προσφέρονται από ιατρούς πρωτοβάθμιας φροντίδας η από ιδιωτικές κλινικές και εργαστήρια. Στόχος είναι η ανίχνευση και ταυτοποίηση σημείων, συμπτωμάτων και παραγόντων κινδύνου γιά ασθένειες που δεν έχουν εμφανισθεί, με σκοπό την μείωση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας. (www.nikmara.wordpress.com 05/05/12).
Θεωρητικά η ανίχνευση π.χ ασυμπτωματικής αρτηριακής υπέρτασης η υπερχοληστερολεμίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση της καρδιαγγειακής νοσηρότητας, η διαπίστωση μη αξιολογηθέντων ενοχλημάτων σε έγκαιρη διάγνωση νοσημάτων και φυσιολογικά η σχεδόν φυσιολογικά αποτελέσματα εργαστηριακού ελέγχου σε υιοθέτηση η διατήρηση υγιεινού τρόπου ζωής, με αναμενόμενο αποτέλεσμα ελάττωση συνολικής νοσηρότητας και θνησιμότητας.. Βέβαια υπάρχει και ο κίνδυνος υπερδιάγνωσης , υπερθεραπείας, παρενεργειών θεραπείας, ψευδώς θετικών η αρνητικών αποτελεσμάτων και αυξημένου κόστους ( το οποίο θα μπορούσε να διοχετευθεί σε άλλα πεδία υγείας).
Στο BMJ 30 Νοεμβρίου δημοσιεύτηκε μεταανάλυση πολλαπλών μελετών που εξέτασαν 182.880 άτομα, και η οποία διαπίστωσε ότι τα γενικά προγράμματα check-up ΔΕΝ ΜΕΙΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ , ούτε την ολική ,ούτε την εκ καρδιαγγειακών αιτίων, ούτε την εκ κακοήθειας’ παρατηρήθηκε όμως αύξηση πρωτοδιαγνωσθέντων νοσημάτων. Οι συγγραφείς δεν συνιστούν βάσει των ευρημάτων τους την χρησιμοποίηση ανάλογων προγραμμάτων check up στον γενικό πληθυσμό, αλλά θεωρούν ότι θα πρέπει να δίδεται βαρύτητα στην κλινική εξέταση και στις συστάσεις για υγιεινό τρόπο ζωής , ΚΑΙ Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ , ειδικά αν ήδη έχουν διαγνωσθεί ασθένειες όπως σακχαρώδης διαβήτης,χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, νεφρικές η καρδιακές νόσοι.
Στη δημοσίευση όμως αυτή υπάρχει και αντίλογος:
α) ο σχεδιασμός των επί μέρους μελετών δεν ήταν επαρκής και περιλάμβανε άτομα με ευκολότερη πρόσβαση σε υπηρεσίες check up και τα οποία είναι πιθανότερο να είναι σε καλύτερη κατάσταση υγείας
και
β) η πρωτοδιάγνωση νοσημάτων μέσω ενός check up, αν δεν μειώνει την νοσηρότητα και την θνησιμότητα, σίγουρα βελτιώνει την ποιότητα ζωής.
Πηγή: http://nikmara.wordpress.com
*Ο Νίκος Μαραβέγιας είναι Παθολόγος κι εργάζεται στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
