από τον Νίκο Μαραβέγια-Παθολόγο*
Σαν σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (Σ.Χ.Κ) ορίζεται- βάσει διεθνούς ομοφωνίας από το 1994, η νόσος κατά την οποία συνυπάρχουν τα ακόλουθα:
1)επίμονη κόπωση από 6μηνο που δεν βελτιώνεται με την ανάπαυση και εμποδίζει την καθημερινή δραστηριότητα
2) έλλειψη άλλης πάθησης η οποία να εξηγεί τα συμπτώματα-έλλειψη ψυχικής νόσου -έλλειψη νοσογόνου παχυσαρκίας και
3) 4 από τα εξης 8 συμπτώματα: άλγος στις αρθρώσεις-άλγος στους μυς- κεφαλαλγία-φαρυγγαλγία-λεμφαδενοπάθεια-κακός ύπνος-μείωση μνήμης-κακουχία μετά την κόπωση. Αφορά το 1-4% όλου του πληθυσμού (ολιγώτερον συχνά παιδιά και εφήβους), κυρίως γυναίκες με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο – σε αντίθεση με την παλαιότερη θεώρηση της ασθένειας yappies-flu. Ο βασικός αιματολογικός, βιοχημικός,ορμονολογικός έλεγχος όπως και ο έλεγχος θρέψης/βιταμινών είναι φυσιολογικός- αν και δεν αποκλείεται η αλληλεπικάλυψη με άλλες ασθένειες.
Η αιτιολογία είναι άγνωστη: έχουν διαπιστωθεί διαταραχές κεντρικού και αυτόνομου νευρικού συστήματος, διαταραχή ανοσολογική και γενετική προδιάθεση’ σαν πυροδοτικός μηχανισμός ενοχοποιείται λοιμώδης παράγοντας( ιογενής συνήθως). Οι μόνες αποτελεσματικές θεραπευτικές μέθοδοι είναι η γνωσιακή συμπεριφερολογική θεραπεία ( cognitive behavioral therapy-CBT) και η αυξανόμενης έντασης άσκηση (graded exercise). Η πρώτη απαιτεί την συμμετοχή εξειδικευμένου επιστήμονα (ψυχολόγου, κοινωνιολόγου) και η δεύτερη βασίζεται στην εφαρμογή προγραμμάτων μικρής διάρκειας-απλών-αυξομειούμενης έντασης ασκήσεων (stretching,tai-chi,yoga,ποδήλατο,βάδιση). Η γενική αντιμετώπιση οφείλει να είναι έργο ομάδας επαγγελματιών υγείας και εστιάζεται στην διαχείριση του πόνου και την βελτίωση τού ύπνου’ με αυτόν τον τρόπο ελαττώνεται συνήθως και η κόπωση. Σαν αναλγητικά χρησιμοποιούνται κοινά αντιφλεγμονώδη-αντικαταθλιπτικά-αντιεπιληπτικά. Στην βελτίωση της ποιότητας του ύπνου βοηθούν οι εξής συμβουλές: ο ασθενής θα πρέπει να κοιμάται μόνο όταν είναι κουρασμένος, να μήν βλέπει T.V/H.Y στό κρεβάτι, να μην κοιμάται στη διάρκεια της ημέρας, να πηγαίνει στο κρεβάτι μόνο γιά ύπνο, να μην τρώει βαριά φαγητά πρίν την κατάκλιση και εδεχομένως να χρησιμοποιεί και φάρμακα (μελατονίνη). Σκευάσματα εναλλακτικής ιατρικής δυνατόν να βοηθούν.
Η πρόγνωση ήταν και είναι πτωχή: στο 10% μόνο αναφέρεται πλήρης αποκατάσταση και στίς υπόλοιπες περιπτώσεις υπάρχει βελτίωση (17-65%) η στασιμότητα/επιδείνωση(10-20%)- ενδεχομένως επιπροστίθεται κατάθλιψη η ινομυαλγία. Στούς εφήβους/παιδιά η πρόγνωση είναι καλύτερη (60-88% αποκατάσταση μετά από 5-12 χρόνια).
Φαίνεται λοιπόν ότι 18 χρόνια μετά τόν ορισμό του Σ.Χ.Κ,τούτο παραμένει μία <περίεργη> νοσολογική οντότητα, η οποία λαμβάνει χρόνια μορφή και είναι εξαιρετικά δύσκολη στην διαχείριση και αντιμετώπιση.
Πηγή: http://nikmara.wordpress.com
*Ο Νίκος Μαραβέγιας είναι Παθολόγος κι εργάζεται στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
