Μη βιάζεσαι να ανησυχήσεις, αλλά ίσως χρειαστείς κι ένα “φρένο”!
Ως fan του αστυνομικού είδους, δεν κρύβω πως έτσι και πετύχω ένα ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ για πραγματικά εγκλήματα, πιθανώς θα το παρακολουθήσω με μεγάλο ενδιαφέρον. Και η αλήθεια είναι πως το υλικό που αναφέρεται σε αληθινές ιστορίες απευθύνεται πλέον σε ένα αρκετά ευρύτερο κοινό. Podcasts, ντοκιμαντέρ αλλά και shows αναπαράστασης αναφέρονται σε γεγονότα που μπορούν να ανατριχιάσουν… Ακόμη και τον πιο σκληροτράχηλο θεατή όμως την ίδια στιγμή μοιάζουν σχεδόν εθιστικά. Πότε, όμως, μιλάμε για πραγματικό εθισμό;
Σύμφωνα με τη Dr. Chivonna Childs του Solon Family Health Center, είναι πολύ εύκολο για κάποιον να “χάσει” το όριο που χωρίζει το ενδιαφέρον για αυτές τις ιστορίες… Από την υπερβολή που μπορεί να επηρεάσει ακόμη και την ψυχική του υγεία. Ωστόσο ξεκινά τονίζοντας πως αυτό το ενδιαφέρον για το μακάβριο του θέματος δε μας καθιστά “παράξενους” (ας το θέσω ευγενικά)… Αλλά απλή περιέργεια που σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό όλοι έχουμε όταν ακούμε για τέτοιες υποθέσεις. Αυτό που κάνει ένα true crime βιβλίο ή show ακόμη πιο ελκυστικό είναι το γεγονός πως δεν πρόκειται για το αποτέλεσμα της φαντασίας ενός σεναριογράφου. Μάλιστα, αναφέρει πως πολλοί που ενθουσιάζονται με ιστορίες για τον Τζακ τον Αντεροβγάλτη ή τον Ted Bundy θέλουν απλά να κατανοήσουν το γιατί προέβησαν στα εγκλήματά τους.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον σημειώνεται επίσης στο γεγονός πως οι γυναίκες εμφανίζουν ένα ισχυρότερο ενδιαφέρον για αυτά τα shows. Εδώ η Dr. Childs δίνει την εξήγηση πως αυτό συμβαίνει επειδή ως επί το πλείστον είναι πιο πιθανό μία γυναίκα να μετατραπεί σε θύμα μίας εγκληματικής πράξης. Παράλληλα, οι γυναίκες το αντιμετωπίζουν ως ένα εναλλακτικό “μάθημα” προκειμένου να μάθουν πώς θα μπορούσαν να αποφύγουν να γίνουν οι ίδιες θύματα.
Όλα καλά ως εδώ, φαινομενικά, τουλάχιστον. Όμως υπάρχει και η πλευρά του νομίσματος όπου κανονικά πρέπει να ηχήσει ένα προειδοποιητικό καμπανάκι.
Μπορεί ένα show που επεξηγεί εγκλήματα που αφορούν φόνους ή βιασμούς να καλλιεργούν στο θεατή ένα αυξημένο αίσθημα εγρήγορσης. Όμως το πρόβλημα ξεκινάει όταν αυτό το αίσθημα μας εμποδίζει να ζήσουμε – κυριολεκτικά. Και μάλιστα αυτό μπορεί να συμβεί ακόμη και με τις σειρές μυθοπλασίας. Όπως αναφέρει η dr. Childs, δε σημαίνει πως πρέπει να σταματήσουμε αμέσως να βλέπουμε τέτοια shows εφόσον μας αρέσουν. Το πρόβλημα ξεκινάει όταν ακόμη κι αυτά μας εμποδίζουν από το να κοινωνικοποιηθούμε και να κάνουμε το οτιδήποτε υπό τον φόβο πως μόλις περάσουμε την πόρτα του σπιτιού μας θα μας συμβεί κάτι κακό.
Ποια είναι, επομένως, τα “συμπτώματα”;
01 Νιώθουμε συνεχώς φοβισμένοι.
Αν φοβόμαστε να πάμε ακόμη μέχρι το σούπερ μάρκετ επειδή έχει μόλις δύσει ο ήλιος… Τότε πιθανώς το αγαπημένο μας hobby να είναι αυτό που μας κάνει κακό. Κι αυτός ο φόβος μπορεί να μας απομονώσει σχεδόν από παντού.
02 Φοβόμαστε ακόμη και μέσα στο σπίτι.
Όπως μπορούμε να φοβόμαστε να βγούμε από το σπίτι, η υπερβολή αυτή μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε ανασφαλείς ακόμη και στο ίδιο μας το σπίτι. Αν πιάνουμε τον εαυτό μας να ελέγχει σχεδόν με ψυχαναγκασμό κάθε σημείο εισόδου στο σπίτι και τις κλειδαριές… Τότε μάλλον πρέπει να κάνουμε ένα detoxαπό το αγαπημένο μας documentary show.
03 Είμαστε υπερβολικά επιφυλακτικοί με τους γύρω μας.
Αυτές οι ιστορίες, είτε πρόκειται για σενάριο από τα “Criminal Minds” είτε για “Έργα κι Ημέραι του Zodiac”, όταν καταναλώνονται πέραν του δέοντος, μπορούν να μας κάνουν να υποπτευόμαστε τους πάντες. Αν και αυτά τα shows μπορούν να μας διδάσκουν πώς να είμαστε κάπως πιο προσεκτικοί… Η υπέρμετρη έκθεσή μας σε αυτά είναι ικανή να μας κάνει να κοιτάμε καχύποπτα όποιον μας προσπερνά στο δρόμο.
04 Μας κατακλύζει συνεχές άγχος.
Λες και δε μας φτάνει το άγχος “πρέπει να προλάβω”… Μιλάμε για το άγχος που μπορεί να προκληθεί από το binge watching του “Law & Order: SVU” όπου αισθανόμαστε πως ανά πάσα στιγμή μπορούμε να βρεθούμε σε κίνδυνο. Και βεβαίως αυτό το στρες εκδηλώνεται και σωματικά με αυξημένους καρδιακούς παλμούς, ταχύπνοια, δυσκολία στον ύπνο καθώς βρισκόμαστε σε μία συνεχή κατάσταση “fight-or-flight”.
Αυτή η υπερβολή, σύμφωνα με την Dr. Childs, μπορεί να αντιμετωπιστεί εφόσον παρακολουθούμε το πώς λειτουργούμε όταν αφιερώνουμε χρόνο στο αγαπημένο μας podcast ή show. Στην ουσία πρέπει να μπορούμε να απαντήσουμε στην ερώτηση “πώς αισθάνομαι εκείνη την ώρα;”. Αν η απάντηση περιέχει ενθουσιασμό και απλό σασπένςγια τυχόν ανατροπές τότε μάλλον δε χρειάζεται αν ανησυχήσουμε. Αν όμως διαπιστώνουμε πως αισθανόμαστε κατάθλιψη και φόβο, τότε μάλλον πρέπει για λίγο καιρό να απομακρυνθούμε από τα ερεθίσματα του show. Στην ουσία επιτρέπουμε στο ίδιο μας το σώμα να μας μιλήσει.
Η μαγική λέξη και σε αυτό το “σπορ” είναι “μέτρο”. Σαφώς και δεν είναι κακό να απολαμβάνουμε την αγαπημένη μας σειρά, αλλά πόσο αυτή αξίζει αν καταλήγουμε να κοιτάμε με μισό μάτι ακόμη και τη σκιά μας;
Featured image: unsplash.com/@jonasleupe
