Ένα φαινόμενο που… έχει και την πλάκα του!
Είσαι στο αυτοκίνητο, στο δρόμο για τη δουλειά και ακούς τον αγαπημένο σου σταθμό. Λίγο αργότερα κι ενώ προσπαθείς να συγκεντρωθείς σε ό,τι κάνεις, “σκάει” ξαφνικά ένα τραγούδι στο μυαλό σου και παίζει στο μυαλό σου όχι μόνο non-stop… Αλλά και σε επανάληψη!
Φαντάζομαι πως ξέρετε όλοι για τι ακριβώς μιλάω, μιας και είναι ελάχιστοι οι άνθρωποι που δεν τους έχει τύχει έστω μία φορά. Ο λόγος για τα “earworms”, όπως συνηθίζουμε να λέμε τους ρυθμούς και τα τραγούδια που επιμένουν στη σκέψη μας. Πρόκειται για ασυναίσθητες ηχητικές αναθυμήσεις, οι οποίες συχνά μπορούν και να κυριαρχήσουν…Συνήθως αποσπώντας μας κι από άλλες δραστηριότητες.
Τα “earworms” δεν έχουν συγκεκριμένο “κοινό” στο οποίο εμφανίζονται ως συνήθη. Ωστόσο μεγαλύτερες τάσεις να βιώσουν ένα τέτοιο περιστατικό είναι οι μουσικοί. Κυρίως λόγω της επαγγελματικής τους συνήθειας να “πιάνουν” νότες και μελωδίες σε κάθε κομμάτι…Αλλά κι άτομα με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή μπορούν να είναι πιο ευάλωτα. Ακόμη, φαίνεται πως το φαινόμενο δεν κάνει διαχωρισμό σε άντρες και γυναίκες. Παρ’ όλα αυτά στις γυναίκες μπορεί να είναι πιο επίμονο – και συνήθως η επιμονή αυτή μπορεί να προκαλέσει και κάποιον εκνευρισμό.
Το παράδειγμα του “Moves like Jagger”
Ενδιαφέρον σημειώνει επίσης για τους ερευνητές ψυχολόγους πως τραγούδια που περιέχουν αυξομειώσεις στο τέμπο τους ή ιδιαίτερες μεταβολές είναι πιο εύκολο να “σφηνωθούν” στο μυαλό μας. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα παραθέτουν το “Moves Like Jagger” των Maroon 5 και πιο συγκεκριμένα τα μεσοδιαστήματα με το σφύριγμα. Κι από προσωπική πείρα θα σας πω. Δοκιμάστε να το ακούσετε κι αν μετά δεν το σιγοτραγουδάτε κι εσείς, να μου τρυπήσετε τη μύτη!
Αν κι ακόμη είναι αναγκαίες περαιτέρω μελέτες που φιλοδοξουν να εξηγήσουν περαιτέρω το φαινόμενο των “earworms”…Οι ψυχολόγοι εικάζουν πως συχνά μπορεί να συνδεθεί με καταστάσεις άγχους. Η κατάσταση επανάληψης που το χαρακτηρίζει θεωρείται πως μειώνει την επιρροή των εντάσεων, πιθανώς επειδή υποσυνείδητα επικεντρωνόμαστε στο τραγούδι κι όχι σε γεγονότα που μας προκαλούν στρες.
Τι γίνεται αν θέλουμε να “ξεκολλήσουμε”;
Η πιο απλή λύση είναι να απασχολήσουμε το μυαλό μας με κάτι άλλο. Η ανάγνωση ενός βιβλίου ή η ενασχόληση με παζλ και γρίφους βοηθούν το μυαλό να εστιάσει στην παρούσα ενέργεια, με αποτέλεσμα το εκάστοτε “earworm” να αποδυναμώνεται. Επίσης, μία εναλλακτική είναι να ακούσουμε όλο το κομμάτι που μας… παιδεύει μασώντας ταυτόχρονα μία τσίχλα. Σύμφωνα με μελέτες, η κίνηση του στόματος ενώ μασάμε την τσίχλα διακόπτει την ασυναίσθητη αυτή αναπόληση.
Bottom line? Μπορεί το “earworm” να λειτουργεί ως ένα ήπιο καμπανάκι για το άγχος μας. Επομένως όταν γνωρίζουμε πώς μπορούμε να περιορίσουμε την επιρροή του, σταδιακά μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε και το άγχος μας.
Πηγή: Cleveland Clinic
Featured image: unsplash.com/@brucemars
