Δεν είναι περίεργο κάποιες φορές μετά από έντονο στρες να “χάνουμε τον ύπνο μας”. Ένας καβγάς με το σύντροφό μας ή μία παρεξήγηση στη δουλειά. Για να μην αναφερθούμε καν σε γεγονότα που αλλάζουν άρδην τη ζωή μας σε οποιοδήποτε τομέα της. Δεν είναι όμως εξίσου λογικό το να γυρίζουμε με αγωνία στο κρεβάτι προσπαθώντας ανεπιτυχώς να κοιμηθούμε επειδή στο κεφάλι μας κυριαρχεί κάτι (πιθανώς) χωρίς ιδιαίτερη σημασία. Μπορεί ο ύπνος μας να διαταραχθεί από κάτι απλό που δε μπορούμε να προσδιορίσουμε; Ναι, μπορεί και παρακάτω σας παρουσιάζουμε μερικές περιπτώσεις.
01 Υπεραναλύουμε συζητήσεις.
Μία συζήτηση με ένα συνάδελφο στη δουλειά, με το σύντροφό μας στο σπίτι, ακόμη και το “small talk” που έχουμε περιστασιακά με το barrista της γειτονιάς συνήθως μπορεί να κυλήσει ομαλά. Εκ των πραγμάτων όμως γνωρίζουμε πως κάποιες φορές μπορεί να ειπωθεί κάτι που πιθανώς θα μας κάνει να σκεφτούμε “τι σήμαινε αυτό που μου είπε;”. Η ασάφεια στην επικοινωνίας δεν είναι κάτι ασυνήθιστο, ωστόσο μπορεί να μας ταλαιπωρήσει παραπάνω από όσο νομίζουμε.
Όσο περίεργο κι αν ακούγεται, όταν αυτές οι “αναλύσεις” κυριαρχούν στο μυαλό μας, η ιεροτελεστία του βραδινού ύπνου μπορεί να γίνει πιο απαιτητική. Αυτό συνήθως είναι κάτι που παρατηρείται σε όσους αντιμετωπίζουμε αυξημένο στρες, όμως μπορεί να τύχει στον καθένα μας. Σε μία τέτοια περίπτωση, μπορούμε μία ή δύο ώρες πριν ξαπλώσουμε να αφιερώσουμε λίγο χρόνο και να γράψουμε τι έγινε. Έτσι επιτρέπουμε στον εαυτό μας να εξωτερικεύσει τυχόν συναισθήματα προέκυψαν από την εμπειρία μειώνοντας την επίδρασή της σε εμάς.
02 Έντονος αρνητισμός.
Αν κάνουμε ένα μικρό λάθος στη δουλειά (ένα τυπογραφικό, λόγου χάρη, σε ένα email) δύο είναι οι πιθανές αντιδράσεις μας: ή θα γελάσουμε με τον εαυτό μας ή θα αρχίσουμε να τον μειώνουμε ως ανεπαρκή. Γενικότερα η τάση μας να βλέπουμε καταστάσεις μέσα από ένα πρίσμα αρνητισμού μπορεί να επιβαρύνει την ψυχολογική μας κατάσταση, αλλά και να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου μας. Γιατί, λοιπόν, να πέσουμε για ύπνο υποτιμώντας (τρόπον τινά) τον εαυτό μας; Λίγο πριν ξαπλώσουμε, θυμίζουμε στον εαυτό μας πως όλα είναι υπό έλεγχο και μπορούμε να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Ένας καλός τρόπος είναι για να το εκφράζουμε ανοιχτά κοιτώντας το είδωλό μας στον καθρέφτη.
03 Γεμίζουμε το πρόγραμμά μας.
Σαφώς και θέλουμε να τελειώνουμε όσες περισσότερες υποχρεώσεις μπορούμε σε μία μέρα… Όμως αυτό κάπου πρέπει να συναντά κι ένα όριο. Σε αυτό το όριο πρέπει να νιώθουμε άνετα να πούμε και μερικά όχι . Στόχος να κρατήσουμε και λίγο χρόνο μέσα στη μέρα για εμάς και μόνο για εμάς ώστε να χαλαρώνουμε από το άγχος τη μέρας.
04 Η αργοπορία.
Είναι σχεδόν μαθηματικά βέβαιο πως όταν αργοπορούμε σε ένα ραντεβού ή για κάποια άλλη υποχρέωσή μας, όλη η υπόλοιπη μέρα επίσης θα “πάει πίσω”. Που σημαίνει πως ακόμη κι αν είχαμε εξασφαλίσει λίγο χρόνο για εμάς προτού κοιμηθούμε το βράδυ, θα καταλήξουμε απλά να “πέσουμε ξεροί” στο κρεβάτι και φυσικά ούτε εύκολα θα αποκοιμηθούμε ούτε η ροή του ύπνου μας θα είναι συνεχόμενη. Δεν είναι καλύτερο να αγχωθούμε ελάχιστα ώστε να είμαστε έγκαιρα στην πρώτη μας υποχρέωση (δηλαδή να φτάσουμε στην ώρα μας στη δουλειά) από το τρέχουμε μετά πανικόβλητοί να προλάβουμε ό,τι άλλο έχουμε να κάνουμε μέσα στη μέρα μας;
05 Η αναβολή… στην αναβολή!
Ποιος από εμάς δεν έχει πει “δεν πειράζει, θα σιδερώσω αύριο” ή “OK, έχω λίγο χρόνο ακόμη για να τελειώσω αυτό το project” … Ώστε να μην καταπιαστεί αμέσως με μία δουλειά που πιθανώς και να μας αγχώσει αν τελικά δεν ολοκληρωθεί; Όλοι μας το έχουμε κάνει έστω μία φορά. Ε, λοιπόν, αυτή η μικρή αναβολή μπορεί να μας κοστίσει τον καλό μας ύπνο. Η σκέψη μίας υποχρέωσης (την οποία έχουμε αναβάλλει) ενεργοποιεί το συμπαθητικό νευρικό σύστημα. Πρόκειται για το σύστημα που συνδέεται με τις αντιδράσεις “flight-or-fight”, προετοιμάζοντας έτσι το σώμα για καταστάσεις άγχους.
Φανταστείτε πόσο περιττή είναι αυτή η “προετοιμασία” όταν κανονικά το σώμα πρέπει να προετοιμάζεται για να ξεκουραστεί! Εδώ σαφώς κι η λύση τιτλοφορείται “τέλος στην αναβολή”. Όμως ακόμη κι αν υπήρξε λόγος για αυτήν την αναβολή, μπορούμε να καθησυχάσουμε το νευρικό μας σύστημα την ώρα που ξαπλώνουμε… Διαβάζουμε ένα βιβλίο ή ακούμε μία playlist ή κι ένα podcast που μας ηρεμεί.
06 Έλλειψη οργάνωσης.
Επιτρέψτε μου να σας δημιουργήσω μία εικόνα… Φεύγετε “τρέχοντας” από το σπίτι και γυρίζετε κουρασμένος το απόγευμα αντικρίζοντας την ανακατωσούρα που έχετε αναβάλλει να συμμαζέψετε. Και μέσα σε όλα, να πρέπει σε αυτό το “βομβαρδισμένο τοπίο” να βρείτε πού παρατήσατε και τις σημειώσεις σας για ένα project της δουλειάς. Αυτή η “θέα” όχι μόνο προκαλεί επιπλέον κούραση, αλλά μπορεί να επιφέρει και πλήγμα στην αυτοπεποίθησή μας… Διαταράσσοντας έτσι και τον ύπνο μας στο τέλος της μέρας. Αντίθετα, αν φροντίζουμε να συμμαζεύουμε λίγο λίγο το σπίτι μας (και κατ’ επέκταση και το γραφείο μας) ώστε να είναι λειτουργικό, το άγχος θα ήταν σημαντικά λιγότερο.
07 Καβγαδάκια.
Στις ανθρώπινες σχέσεις, ακόμη και στις πιο ισορροπημένες, οι διαφωνίες και τα καβγαδάκια είναι αναπόσπαστο τμήμα τους. Παρ’ όλα αυτά, ένα καβγαδάκι για “ψύλλου πήδημα” μπορεί να μας ξαγρυπνήσει. Η σκέψη και μόνο “κι αν απαντούσα έτσι;” αρκεί για να κάνει τη ζημιά. Όταν αισθανόμαστε πως αυτός ο εσωτερικός διάλογος μας κρατάει ξύπνιους… Μπορούμε να σηκωθούμε από το κρεβάτι και να καθίσουμε έως ότου νιώσουμε πως πραγματικά νυστάζουμε. Στο μεταξύ θα πρέπει να έχουμε καταφέρει να πείσουμε τον εαυτό μας πως θα λύσουμε το όποιο ζήτημα την επόμενη μέρα κι όχι μέσα στη νύχτα με την κούραση στο ρόλο κακού συμβούλου.
Είναι απόλυτα αντιληπτό πλέον πως το στρες δε θεραπεύεται – ναι, ξέρω, πόσο ευτυχισμένοι θα ήμασταν όλοι. Εντούτοις, οι μικρές αλλαγές που θα κάνουμε στην καθημερινότητά μας είναι εκείνες που θα μας βοηθήσουν να το διαχειριζόμαστε καλύτερα… Ακόμη κι όταν πρόκειται για μικροπράγματα!
Featured image: unsplash.com/@all_who_wander