Αχ… καλοκαιράκι! Βόλτες στον ήλιο, βουτιές, παραλιακά ταβερνάκια, ποτάκια δίπλα στο κύμα… ειδυλλιακό, ε; Όμως ας μην ξεχνάμε πως για να τα απολαμβάνουμε όλα αυτά πρέπει να είμαστε κι ένα “κλικ” πιο προσεκτικοί, ιδίως με το δέρμα μας το οποίο είναι ακόμη πιο ευάλωτο από την ηλιακή ακτινοβολία. Και πάνω σε αυτό ήρθε η ώρα να καταρριφθεί ο μύθος πως ο ήλιος “δεν καίει” όταν έχει συννεφιά.
Αρχικά ας κατανοήσουμε λίγο καλύτερα την ηλιακή ακτινοβολία…
Η υπεριώδης ακτινοβολία (UV) είναι μία από τις ισχυρότερες πηγές ενέργειας και γι’ αυτό αφήνει το “στίγμα” της όταν εκτιθέμεθα στον ήλιο. Και καθώς χωρίζεται σε τρεις τύπους, ανάλογη είναι κι η επίδρασή της.
Οι ακτίνες UVA είναι εκείνες με το μεγαλύτερο μήκος κύματος που καταφέρνει. Διαπερνούν το όζον της ατμόσφαιρας, επηρεάζοντας τις δομές της επιδερμίδας σε βάθος. Το καλό σενάριο λέει πως θα μας χαρίσει ένα σοκολατένιο χρώμα… Το κακό σενάριο πως θα μας ταλαιπωρήσει με εγκαύματα… Και το χείριστο πως μπορεί να επηρεάσει την επιδερμίδα σε κυτταρικό επίπεδο αυξάνοντας τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του δέρματος. Οι ακτίνες UVA διατηρούν την ισχύ τους όλο το χρόνο, καθιστώντας τις ιδιαίτερες επικίνδυνες.
Στη συνέχεια έχουμε τις ακτίνες UVB, οι οποίες έχουν ένα μεσαίο μήκος κύματος. Αν και το όζον συγκρατεί ένα τμήμα τους, οι UVB ακτίνες μπορούν επίσης να μας χαρίσουν ένα ωραίο μαύρισμα ή ένα ενοχλητικό έγκαυμα. Εντούτοις δε δρουν στο ίδιο βάθος στην επιδερμίδα συγκριτικά με τις UVA – τουλάχιστον όχι στο βαθμό που επιδρούν οι UVA. Επίσης οι ακτίνες UVB είναι ισχυρότερες στο χρονικό πλαίσιο που ξεκινά λίγο πριν το μεσημέρι μέχρι το απογευματάκι. Και συνήθως ισχύει στις περιοχές με κλίμα ανάλογο της Μεσογείου.
Τέλος, έχουμε τις λιγότερο γνωστές UVC ακτίνες, οι οποίες έχουν μικρότερο μήκος κύματος κι απορροφώνται πλήρως από το όζον, κι επομένως δεν προκαλούν κάποια ανησυχία.
Ναι, αλλά αυτά όλα ισχύουν με τη λιακάδα… Τι, όχι;
Η (πικρή) αλήθεια είναι πως όχι, δεν ισχύει. Η υπεριώδης ακτινοβολία είναι επικίνδυνη κυρίως στη διάρκεια των θερινών μηνών από τις 10 το πρωί έως τις 4 το απόγευμα… Καθώς η Γη είναι πλήρως εκτεθειμένη στο ηλιακό φως. Επιπλέον, ο κίνδυνος αυξάνεται για όσους κατοικούν κοντά στον Ισημερινό της Γης επειδή αυτό το τμήμα έρχεται πιο κοντά στον Ήλιο. Την ίδια αυξημένη έκθεση βιώνουν κι όσοι ζουν σε μεγάλα υψόμετρα.
Ακόμη, είναι σημαντικό να έχουμε υπ’ όψιν πως οι υπεριώδεις ακτίνες είναι πιο ισχυρές (κι άρα επικίνδυνες) όταν αντανακλούν σε επιφάνειες όπως το νερό, το τσιμέντο, η άμμος και (ναι) το χιόνι. Γι’ αυτό και στην ουσία τα σύννεφα δεν παρέχουν στην ουσία κάποια αξιοσημείωτη προστασία. Αν και μπορούν να φιλτράρουν ένα ποσοστό της ακτινοβολίας, αυτό δεν ξεπερνά το 10% . Αυτό σημαίνει πως το υπόλοιπο 90% εξακολουθεί να φτάνει στη Γη, να αντανακλάται στις σχετικές επιφάνειες και κατ’ επέκταση να έρχεται επάνω μας.
Πώς θα προστατευτούμε, λοιπόν;
Το καλοκαίρι η επιλογή του να φορέσουμε επιπλέον ρούχα δεν είναι τόσο ελκυστική… Ακόμη κι αν τα ρούχα φέρουν επιγραφή που προστατεύουν από την υπεριώδη ακτινοβολία. Η πρώτη επιλογή είναι να επιλέγουμε τις ώρες όπου η ακτινοβολία δεν είναι τόσο ισχυρή, όπως νωρίς το πρωί ή πιο αργά το απόγευμα. Αναζητούμε το καταφύγιο της σκιάς όπου αυτό είναι διαθέσιμο… Κι επενδύουμε σε ένα καλό ζευγάρι γυαλιών ηλίου και σε ένα καπέλο με πλατύ γείσο που να προστατεύει τουλάχιστον το πρόσωπο.
Last but not least… το αντηλιακό! Χρήματα για το αντηλιακό δε θα τα θεωρήσετε ποτέ πεταμένα! Προτιμήστε ένα προϊόν με δείκτη προστασίας τουλάχιστον 30 (ιδανικά 50 αν η επιδερμίδα είναι ευάλωτη σε εγκαύματα). Απλώστε το προϊόν τουλάχιστον είκοσι λεπτά πριν βγείτε από το σπίτι για να του επιτρέψετε να απορροφηθεί πλήρως. Και βεβαίως, μην ξεχνάτε να το ανανεώνετε κάθε δύο ώρες όσο είστε εκτεθειμένοι στον ήλιο και στα “γυμνά” σημεία.
Ο ήλιος σίγουρα μας φτιάχνει τη διάθεση, αλλά σε καμία περίπτωση… δεν παίζουμε μαζί του! Ας τον απολαύσουμε υπεύθυνα!
Πηγή: Health Line
Featured image: unsplash.com/@benwhitephotography
