από την Ιωάννα Χαλάτση-αρχιτέκτων*
Σχεδιασμένο από τον Jean Nouvel, το Ινστιτούτο του Αραβικού Κόσμου άνοιξε τις πύλες του το 1987 και ξεχωρίζει μέχρι σήμερα για τη μοναδικότητα και την ακραίως μοντέρνα αρχιτεκτονική του. Οι δημιουργοί του, ανακαλύπτοντας τα ισχυρότερα χαρακτηριστικά του πολιτισμού και της αρχιτεκτονικής του αραβο-μουσουλμανικού κόσμου, πρότειναν την επανάγνωσή τους: τη δημιουργική ένταξη και προσαρμογή των αρχιτεκτονικών αυτών στοιχείων στο σύγχρονο κόσμο. Με την έννοια αυτή, το κτίριο είναι πλασμένο ως μια αλληγορική σύνθεση, που στόχο έχει να συνδέσει, μέσω της αρχιτεκτονικής, την Ανατολή με τη Δύση.
Ο επισκέπτης, αντικρύζοντας τη μοντέρνα αυτή κατασκευή από γυαλί και αλουμίνιο, ανακαλύπτει μια σειρά από στοιχεία του ανατολικού πολιτισμού, που έχουν ενσωματωθεί ευρηματικά στην αρχιτεκτονική του κτιρίου: μοτίβα από τα καφασωτά των ανατολικών παραθύρων (μουχαραμπίγια) στην πρόσοψη, η χαρακτηριστική εσωτερική αυλή που αιωρείται στον τέταρτο όροφο σαν ένας σύγχρονος κρεμαστός κήπος της Βαβυλώνας και ευφάνταστες μορφές που παραπέμπουν σε ζιγκουράτ.
«Φως πάνω στο φως…» μάς λέει το Κοράνι, υπενθυμίζοντάς μας πως το φως ισοδυναμεί με την έκφραση του μουσουλμανικού κόσμου. Από την άλλη, το φως αποτελεί τη γενεσιουργό δύναμη της αρχιτεκτονικής: έχει την ικανότητα να οριοθετεί το χώρο, να τροποποιεί οπτικά τις πραγματικές του διαστάσεις, να τον επαναπροσδιορίζει, να τον μεταμορφώνει. Με βάση αυτό το συλλογισμό, ήταν αναπόφευκτο πως το στοιχείο του φωτός θα αναδεικνυόταν ως το ισχυρότερο αρχιτεκτονικό έμβλημα του κτιρίου.
Η δυτική όψη συντίθεται από 240 “μουχαραμπίγια”, ο μηχανισμός των οποίων ρυθμίζεται ηλεκτρονικά. Τα μεταλλικά αυτά διαφράγματα είναι εμπνευσμένα από την τεχνική της φωτογραφίας. Ανοιγοκλείνουν όλες τις ώρες της ημέρας, ώστε να προσαρμόζονται στον εξωτερικό φωτισμό, ενώ ταυτόχρονα δημιουργούν ένα απρόβλεπτο παιχνίδι φωτοσκιάσεων στον εσωτερικό χώρο.
Φόρμες απλές συνθέτουν ένα αρχιτεκτονικό δημιούργημα που μεταφέρει στο σύγχρονο κόσμο, με τον πιο εύγλωττο τρόπο, το σύμπαν της αραβικής σκέψης και κουλτούρας. Εγγεγραμμένα γεωμετρικά σχήματα, τετράγωνα, κύκλοι και εξάγωνα αναπτύσσονται, διαγράφονται και εναρμονίζονται με μαθηματική ακρίβεια, παραπέμποντας στη συνεισφορά του αραβικού πολιτισμού στη γεωμετρία, την άλγεβρα και την τριγωνομετρία.
Ο Nouvel αποδεικνύεται για ακόμη μια φορά ευρηματικός στην αρχιτεκτονική του, επαναπροσδιορίζοντας παραδοσιακά αραβικά στοιχεία μέσα από το σύγχρονο design. Παράλληλα, η αξιοποίηση του φωτός μεταμορφώνει το χώρο, χαρίζοντας στον επισκέπτη μια ξεχωριστή βιωματική εμπειρία.
Πηγή: Institut du Monde Arabe
*H Ιωάννα Χαλάτση είναι αρχιτέκτων.
Περισσότερα για τους pro.plus.ma arkitektones μπορείτε να διαβάσετε πατώντας εδώ
Επίσης μπορείτε να κάνετε like στη σελίδα τους στο facebook http://www.facebook.com/pro.plus.ma.arkitektones?fref=ts
