Όπως όλοι έχετε αντιληφθεί, πλέον ο κόσμος παίρνει τροπές που μέχρι τώρα τις βλέπαμε σε ταινίες. Οι τελευταίες μάλιστα εξελίξεις στο Αφγανιστάν προμηνύουν σκοτεινές εποχές . Στο μυαλό μας είναι η μοίρα των αμάχων κι ειδικά των γυναικών της χώρας που ήδη στερούνται δικαιώματα αυτονόητα για εμάς όπως η εργασία κι η εκπαίδευση. Έχουν ήδη γραφτεί και θα γραφτούν πολλές ακόμη γραμμές για το τι μέλλει γενέσθαι στην αραβική χώρα. Εγώ σκοπεύω να μοιραστώ τις σκέψεις μου με τον τρόπο που γνωρίζω καλά: από την κινηματογραφική σκοπιά. Απόψε η πρότασή μας αφιερώνεται σε αυτές τις γυναίκες με μία animation παραγωγή που θα την αισθανθούμε σα γροθιά στο στομάχι…
Σύνοψις
Η Parvana είναι ένα νεαρό κορίτσι που ζει στην Καμπούλ με τον ανάπηρο πατέρα της, τη μητέρα της, τη μεγαλύτερη αδερφή της Soraya και τον μικρούλη αδερφό της Zaki. Κόρη δασκάλου γαρ, η Parvana έχει κλίση στα γράμματα και λατρεύει τις ιστορίες. Η χώρα βρίσκεται υπό το καθεστώς του Ισλαμικού Εμιράτου των Ταλιμπάν, όπου ο νόμος της Σαρία εφαρμόζεται αμείλικτα. Όταν ο πατέρας της Parvana συλλαμβάνεται αναίτια, η επιβίωση της οικογένειας της Parvana δοκιμάζεται. Όπως γνωρίζουμε, απαγορεύεται οι γυναίκες να κυκλοφορούν στην πόλη χωρίς τη συνοδεία ενός άντρα της οικογένειας. Όσο για να αγοράσουν τα απαραίτητα; Ούτε λόγος. Έτσι η Parvana αποφασίζει να πάρει δραστικά μέτρα. Μεταμφιέζεται σε αγόρι ώστε να εργαστεί όσο πιο ανενόχλητα γίνεται ώστε να κερδίζει τα προς το ζην για την οικογένειά της. Όμως η Καμπούλ είναι ένα επικίνδυνο μέρος για να ζεις, ακόμη κι αν είσαι μεταμφιεσμένος σε αγόρι…
Η ταινία “The Breadwinner” βασίζεται στο παιδικό βιβλίο της Καναδής συγγραφέως Deborah Ellis. Αξίζει να αναφέρουμε πως βραβεύτηκε το 2002 με το βραβείο παιδικής/νεανικής λογοτεχνίας Peter Pan Prize. Η συγγραφέας συνεργάστηκε με τη σεναριογράφο Anita Doron για τη μεταφορά της ιστορίας στη μεγάλη οθόνη. Η σκηνοθεσία φέρει την υπογραφή της Nora Twomey (“The Secret Of Kells”, 2009). Επίσης σημαντικό είναι να τονίσουμε πως την παραγωγή ανέλαβε η Angelina Jolie, η οποία κάθε άλλο παρά αδιάφορη είναι σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ας είμαστε ειλικρινείς: Σε ό,τι αφορά αυτό το ζήτημα πρέπει απλά να σιωπούμε και να της βγάζουμε το καπέλο…
Και να ο λόγος…
Γίνεται μία ταινία animation να μεταδώσει ένα μήνυμα που θα γίνει πιο εκκωφαντικό απ’ ό,τι αν αυτό ερχόταν από μία live-action ταινία; Κι όμως, γίνεται. Κι αποδεικνύεται πως δεν γίνεται μόνο από τις φαντασμαγορικές ταινίες του Hayao Miyazaki και τη σημασία της προστασίας του περιβάλλοντος… Ή τη δύναμη που κρύβουν οι ήρωες της Disney για να υπερβούν κάθε εμπόδιο. Το “The Breadwinner” είναι ίσως η πιο ειλικρινής ματιά στο φόβο που κυριαρχεί στην καρδιά των ανθρώπων που ζουν υπό ένα τέτοιο καθεστώς. Ακόμη κι ως μία ταινία κινουμένων σχεδίων, δεν χαϊδεύει ψευδαισθήσεις ούτε χρυσώνει το χάπι. Ό,τι περνά από τις οθόνες μας είναι η ακριβής απεικόνιση των όσων βίωσαν οι Αφγανοί έως το 2001 και όσα τρέμουν θα επιστρέψουν. Επιπλέον, το γεγονός πως την ταινία αναλαμβάνει ένα γυναικείο team-up κάνει ακόμη πιο καθηλωτικά όλα τα γεγονότα που εξελίσσονται μπροστά στα μάτια μας.
Τι είναι, όμως, αυτό που κάνει το “The Breadwinner” μοναδικό… Εκτός από το ζωηρό animation και την καταιγιστική ροή της ιστορίας της Parvana; Μα φυσικά η ίδια η Parvana!
Η δύναμη της Parvana
Όπως η Nausicaa του Miyazaki στον δυστοπικό της κόσμο, όπως η Marjane του “Persepolis”, έτσι κι η εντεκάχρονη Parvana είναι η προσωποποίηση της εσωτερικής δύναμης. Τι κι αν αυτά τα πράσινα μάτια σχεδιάστηκαν στο χαρτί; Τα δυο σμαράγδια που κοσμούν το πρόσωπό της εκπέμπουν τη φλόγα της θέλησης για ζωή τόσο έντονα που συγκινούν και ταυτόχρονα εμπνέουν.
Η Parvana δεν είναι απλά “άλλος ένας δυναμικός γυναικείος κινηματογραφικός χαρακτήρας”. Αντιπροσωπεύει την ελπίδα που, έστω και υπό αυτές τις συνθήκες, εξακολουθεί να ζει. Είναι το πείσμα της κι η δίψα της για ζωή, για δικαιοσύνη που πρέπει με τη σειρά μας να μας προβληματίσουν και να μας κάνουν να δράσουμε… Όπως μπορούμε ώστε να μην επιστρέψει ο κόσμος σε εποχές που κανείς δε θέλει να ξαναγραφτούν στα βιβλία της παγκόσμιας ιστορίας.
Η ταινία έφτασε τόσο κοντά στο Oscar Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων το 2018, ωστόσο το εξίσου τρυφερό “Coco” κατάφερε να τερματίσει την τότε κούρσα. Ίσως ο κόσμος δεν ήταν ακόμη έτοιμος για την Parvana,αλλά ίσως και να είναι τώρα…;
Με λίγα λόγια; Δώστε το χρόνο σας και την προσοχή σας στο “The Breadwinner” και να είστε σίγουροι πως μόνο κερδισμένοι θα βγείτε…!
Με τις φωνές των: Saara Chaudry, Soma Bhatia, Ali Badshah, Laara Sadiq, Shaista Latif, Kanza Feris, κ.α.
Photo credits: IMDb
