Σε ολόκληρο σχεδόν τον κόσμο το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι αποτελεί πάντρεμα της ιδέας της φιλοξενίας και της εστίας με τις τοπικές συνθήκες παραγωγής και της καθημερινότητας.
Λόγου χάρη, κανένας δεν θα ήταν σε θέση να προσδιορίσει χρονικά τη στιγμή που τα κάστανα έγιναν κομμάτι του Χριστουγεννιάτικου τοπίου στη Βενετία, παρά μόνο αν αναφερθεί στην εποχικότητα του καρπού και τις ιδιότυπες συνθήκες παραγωγής του στην περιοχή. Κάτι παρόμοιο ισχύει και με την εμφάνιση του αγριογούρουνου ή της χήνας στα Χριστουγεννιάτικα γεύματα, όπου μάλλον το μέγεθος των ζώων βοηθούσε σε μια συγκροτημένη φιλοξενία παρά σε κάποια μορφή θρησκευτικής πίστης.
Το τραπέζι ήταν και είναι μια τελετουργία αφιερωμένη στο μεγαλείο της γιορτής και στην απαλλαγή από το άγχος για την παραγωγή της χρονιάς που πέρασε.
Ένα ακόμη στοιχείο που επηρεάζει τη σύνθεση του Χριστουγεννιάτικου τραπεζιού παγκοσμίως είναι και οι καιρικές συνθήκες. Στην Ευρώπη, ο χειμωνιάτικος καιρός είναι συνυφασμένος με τα Χριστούγεννα αλλά σε πολλές περιοχές του πλανήτη με έντονο το χριστιανικό στοιχείο οι καιρικές συνθήκες είναι καλοκαιρινές, όπως στην Αυστραλία και τη Λατινική Αμερική. Η γαλοπούλα θεωρείται το κατεξοχήν Χριστουγεννιάτικο φαγητό, αλλά πρωτοέκανε την εμφάνιση του στο τραπέζι μετά το 1650 και την κατάληψη της Β. Αμερικής από Ευρωπαίους αποίκους. Ονομάστηκε αγγλιστί “Turkey” λόγω των Τούρκων εμπόρων που εκθείαζαν τη γεύση του πουλερικού στις ευρωπαϊκές αγορές.
Στο Γερμανικό νότο, το γιορτινό τραπέζι περιλαμβάνει απαραίτητα κυνήγι – ελάφι ή ζαρκάδι – που σιγοβράζει παρέα με μπαχαρικά, ξερά φρούτα και κρασί. Αντίθετα στον βορρά μαγειρεύουν χήνα με πατάτες και βραστό λάχανο με μπέικον, γογγύλια και άφθονα καρότα.
Στην Αρμενία – και σε πολλές πρώην σοβιετικές δημοκρατίες – τα Χριστούγεννα γιορτάζονται μεγαλοπρεπώς έπειτα από πολυήμερη νηστεία. Το πιο δημοφιλές πιάτο είναι ένα πλούσιο ρύζι με πολλά μπαχαρικά και ξερά φρούτα.
Στη Σουηδία, την παραμονή όλη η οικογένεια μαζεύεται για την παραδοσιακή «βουτιά στην κατσαρόλα». Όλοι βουτούν μπουκιές μαύρου ψωμιού μέσα σε μαγειρεμένο χοιρινό κρέας με λουκάνικο και κομμάτια μοσχαριού μέχρι να τελειώσει. Ανήμερα τα Χριστούγεννα, το γεύμα ξεκινά με λιαστό μπακαλιάρο και χοιρινό μπούτι, πατάτες και ρυζόγαλο αμυγδάλου.
Στην Αυστραλία, τα Χριστούγεννα προϋποθέτουν BBQ –με ψαρικά και αρνί- που συνήθως πραγματοποιείται στην παραλία. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στη Νότιο Αφρική, μόνο που εκεί η γαλοπούλα είναι απαραίτητη.
Στη Γαλλία, το γεύμα διαφέρει ανάλογα με την περιοχή: στην Αλσατία τρώνε χήνες, στη Βρετάνη χοιρινό, στη Βουργουνδία γαλοπούλα με κάστανα, ενώ στο Παρίσι τα οστρακοειδή και η «ταπεινή» σαμπάνια βρίσκονται σε όλα τα τραπέζια…
