αποτυπωμα

Στις 20 Νοεμβρίου του 2012, κατασκευάστηκε η τελευταία γραφομηχανή στη Βρετανία . Δυστυχώς με αυτή την υπέροχη συσκευή μπορεί κανείς να συνειδητοποιήσει ότι σημαντοδοτείται το τελευταίο κεφάλαιο στο εγχειρίδιο των επεξεργαστών κειμένου, περνώντας τη σκυτάλη από το ιδιαίτερο και νοσταλγικό “κλακ” των ηλεκτρονικών κλειδιών στο σχεδόν αθόρυβο “κλικ” του πληκτρολογίου του φορητού υπολογιστή. Ωστόσο, η γραφομηχανή παραμένει ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στη πολιτιστική κουλτούρα, στη λογοτεχνία, στον κινηματογράφο και τη μουσική, μια κατάσταση που σημαίνει τη συνέχιση της ύπαρξης της.

Η γραφομηχανή είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια συσκευή γραφής. Είναι η οπτική συντομογραφία για τον συγγραφέα με το μελάνι στα δάχτυλά του, που είναι γεμάτο με τα «αποτυπώματα» ενός συγκεκριμένου λογοτεχνικού έργου και την «ανεξίτηλη» πνευματικότητα του, καθώς το πάθος του και η καθαρότητα της σκέψης. Η γραφομηχανή είναι ένα κομμάτι ιστορίας μαζί με τους δίσκους βινυλίου και τα Cary Grant γυαλιά, μιας ολοένα και πιο κυρίαρχης κουλτούρας της νοσταλγίας, που μας κατακλύζει και της το οφείλουμε να αφεθούμε.Η “ταπεινή” γραφομηχανή έχει συγκεντρώσει μια μοναδική αύρα, συνδέεται ανεξίτηλα με τη ρομαντική εικόνα ενός επίδοξου συγγραφέα.

Η συσχέτιση αυτή έχει νόημα. Από τον Mark Twain που υπέβαλε την πρώτη “γραφομηχανής” μυθιστόρημα το 1883, ο κρότος της μάς έχει συναρπάσει. Έχουμε την εικόνα του Jack Kerouac πληκτρολογώντας με μανία περισσότερες από 100 λέξεις το λεπτό ή τον Ernest Hemingway να γράφει ένα ακόμα αριστούργημα του, ενώ στέκεται στο σπίτι του στην Κούβα. Μάλιστα ο ίδιος ο Hemingway είχε πει ότι «Δεν υπάρχει τίποτα στο γράψιμο. Μπορείτε απλά να καθίσετε σε μια γραφομηχανή και να αιμορραγήσετε…..Και υπάρχει κάτι από τυφλή πίστη στην συμπεριφορά της μηχανής σχετικά με αυτό, η πεποίθηση ότι αυτό που γράφεις είναι πιο βαθύ, ίσως γιατί απλά στην κυριολεκτική ύπαρξη της είναι το μελάνι πάνω στο χαρτί, αλλά ίσως και για τους ήχους της στεντόρειας μηχανής που κάνει.» Επίσης, μπορεί κάπου εκεί μέσα στα πλήκτρα να βρει κάνεις τους μεγάλους συγγραφείς του παρελθόντος, και μέσα από την χρήση της, ο κάτοχος της να λάβει μερικά από τα μαγικά τους. Μέχρι και ο αγαπημένος μας Woody Allen έχει γράψει κάθε λέξη του από μυθιστορήματα και σενάρια στην ίδια Olympia portable SM-3 γραφομηχανή.

Οι ταινίες αλλά και οι σειρές, όπως το Mad Men έχουν κάνει ότι είναι δυνατό για να μην σβήσουν τον ρομαντισμό ή την ανάγκη για την απόκτηση της μηχανής αυτής που τόσο έξυπνα στο soundtrack της ταινίας Amelie ξεκινά ένα κομμάτι με αυτόν τον ήχο. Είναι εκείνο το κατευναστικό κλακ- κλακ και η όψη της γραφομηχανής που σε κάνει να νιώθεις ότι ανήκεις σε μια άλλη εποχή. Σε μεταφέρει εκεί που η Audrey μιλούσε με αναμμένο τσιγάρο στον George Peppard για το βιβλίο του κοιτώντας την μαύρη γραφομηχανή του στο «Breakfast at Tiffany’s». Αλλά και πέρα από ταινία, η αείμνηστη Anna Piaggi χρησιμοποιούσε Olivetti Valentine μέχρι το θάνατό της…

Είναι παραπάνω από σαφές. Δεν έχει σημασία τι λένε τα εργοστάσια, η γραφομηχανή υπάρχει ακόμα!