Όσο μεγαλώνουμε είναι λογικό να μεταβάλλεται η μνήμη μας, η ικανότητα συγκέντρωσης κι εν γένει η εγκεφαλική δραστηριότητα. Και συχνά όταν παρατηρούμε πως η αφηρημάδα μας ή η απόσπαση της προσοχής μας επιμένει, φοβόμαστε τα χειρότερα! Παρ’ όλα αυτά, οι επιστήμονες μας λένε (κι είναι κάπως καθησυχαστικό) πως όταν ξεκινάμε να δυσκολευόμαστε να συγκεντρωθούμε ή να αφιερωθούμε στο multitasking, τότε μάλλον πρέπει να αναθεωρήσουμε τον τρόπο ζωής μας.
Όπως συμβαίνει σε όλα τα υπόλοιπα όργανα στο σώμα μας, έτσι και στον εγκέφαλό μας τα κύτταρα αναγεννώνται. Πράγμα που σημαίνει πως μπορούμε (ακόμη) να ενδυναμώσουμε το μυαλό μας και ίσως να είναι πιο απλό απ’ ό,τι φανταζόμαστε.
01 Μένουμε πιστοί σε μία σωστή διατροφή. Η μεσογειακή διατροφή είναι διάσημη για τα οφέλη της στη συνολική μας υγεία, συμπεριλαμβανομένης και της πνευματικής μας, καθώς βασίζεται στη φυσικότητα των βάσεών της. Δημητριακά ολικής άλεσης, ελαιόλαδο, λαχανικά εποχής και ψάρια πλούσια σε Ω3 λιπαρά είναι μερικά μόνο από τα δώρα της φύσης που εγγυώνται περισσότερη συγκέντρωση και πιο “δυνατή” μνήμη.
02 Την ενισχύουμε. Φυσικά η διατροφή είναι σημαντική για να διατηρήσουμε και να ενισχύσουμε την πνευματική μας υγεία, αλλά μπορούμε να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητά της προσθέτοντας τροφές που αποδεδειγμένα η δράση τους επικεντρώνεται σε αυτήν. Για παράδειγμα, ο κουρκουμάς έχει αντιφλεγμονώδη δράση ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί κι ενάντια στο χρόνιο στρες.
03 Ενυδατωνόμαστε αρκετά και σωστά. Είχαμε μιλήσει για το πώς η ανεπαρκής ενυδάτωση μπορεί να μας επηρεάσει σε σωματικό και πνευματικό επίπεδο. Με δεδομένο πως η περιεκτικότητα του εγκεφάλου σε νερό αγγίζει το 75%, ακόμη κι η αρχή αφυδάτωσης μπορεί να μειώσει την εγκεφαλική λειτουργία και, όσο μεγαλώνουμε, τα ποσοστά νερού στο σώμα μας μειώνονται. Το αλκοόλ κι η καφεΐνη μπορούν να ενισχύσουν τη μείωση των επιπέδων του νερού στον εγκέφαλό μας, οπότε φροντίζουμε να καταναλώνουμε το νερό που νερό που χρειαζόμαστε με γνώμονα την ηλικία, το σωματότυπο και τη σωματική δραστηριότητα.
04 “Γυμνάζουμε” το μυαλό μας. Σίγουρα η σωματική άσκηση μπορεί να μας ενισχύσει πνευματικά, εντούτοις χρειάζεται κι η πνευματική. Μάλιστα, χάρη στα smartphones και τα tablets οι λύσεις βρίσκονται στα χέρια μας, οπότε μπορούμε να επιλέξουμε ανάμεσα σε σταυρόλεξα, παιχνίδια γρίφων και παζλ. Ακόμη, δραστηριότητες όπως οι προαναφερόμενες, ενισχύουν τη λειτουργία του εγκεφαλικού φλοιού της περιοχής του ιππόκαμπου που παίζουν ρόλο στη διαμόρφωση και ανάκληση αναμνήσεων.
05 Η μουσική ηρεμεί… και δυναμώνει τη μνήμη. Σίγουρα σας έχει τύχει αρκετές φορές ένα τραγούδι που ακούτε τυχαία να σας θυμίσει μία συγκεκριμένη κατάσταση ή ένα συναίσθημα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες η μουσική μπορεί να ενεργοποιήσει περιοχές του εγκεφάλου που διαχειρίζονται την κινητική μας λειτουργία, τα συναισθήματά μας, ακόμη και τη δημιουργικότητά μας. Συγκεκριμένα, έχει διαπιστωθεί πως η ορχηστρική μουσική μπορεί να ενδυναμώσει τη μνήμη, τη συγκέντρωση, αλλά και να συγχρονίσει τη σωματική κίνηση.
06 Κοιμόμαστε καλά κι αρκετά. Ο ύπνος είναι απίστευτα θαυματουργός όταν πρόκειται για την πνευματική μας υγεία. Εκτός του ότι βοηθά το σώμα να αναπληρώσει τη χαμένη του ενέργεια μετά από μία απαιτητική μέρα, ο ύπνος είναι ικανός να επαναφέρει, να εδραιώσει ή ακόμη και να επανορθώσει τη μνήμη μας.
07 Προσπαθούμε να ανακουφίσουμε το άγχος, έστω στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Δε θα διαφωνήσω πως το στρες είναι ένας σύγχρονος “δαίμονας” και αποδεδειγμένα επηρεάζει αρνητικά τη μνήμη και την ικανότητα συγκέντρωσής μας – και βεβαίως είναι η ρίζα του κακού σε χρόνιες παθήσεις. Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς; Κι εδώ έχουμε πληθώρα επιλογών: διαλογισμός, yoga, ένας περίπατος, ένα βιβλίο ή ακόμη και η συντροφιά ενός φιλικού προσώπου μπορούν να γίνουν “βάλσαμο”.
Σε αυτή τη λίστα όλο και κάποιο point σας έκανε να αναρωτηθείτε μήπως κάνετε κάτι λάθος. Αν όντως συνέβη αυτό, τότε μην ανησυχείτε, γιατί οι μικρές αλλαγές στην καθημερινότητά μας μπορούν να εξασφαλίσουν καλύτερη υγεία και (γιατί όχι;) μνήμη… ελέφαντα!