Καλησπέρα, καλησπέρα, φίλες και φίλοι του The K-Magazine! Πώς μου είστε; Άλλο ένα όμορφο σαββατοκύριακο φτάνει στο τέλος του κι ιδανικότερος τρόπος για να κλείσει αυτό από μία καλή ταινία στο σπίτι δε νομίζω ότι υπάρχει!
Σήμερα θυμόμαστε (ή γνωρίζουμε) μία ταινία η οποία – αν μη τι άλλο – προβλημάτισε. Ο «Μαύρος Κύκνος» του Darren Aronofsky είναι η αποψινή μας επιλογή, καθώς χάρισε το 2010 το Oscar Α’ Γυναικείου Ρόλου στη Natalie Portman.
Η Nina Sayers (Natalie Portman) είναι μία φιλόδοξη μπαλαρίνα μίας από τις μεγαλύτερες σχολές μπαλέτου της Νέας Υόρκης. Είναι ευγενική, υπέρ του δέοντος τυπική στις υποχρεώσεις της και ζει με την αυταρχική μητέρα της και πρώην μπαλαρίνα, Erica (Barbara Hersey). Για τη νέα σαιζόν ο ιμπρεσάριος Thomas Leroy (Vincent Cassel) ψάχνει τη χορεύτρια που θα ερμηνεύσει το Λευκό αλλά και το Μαύρο Κύκνο στη «Λίμνη των Κύκνων». Η τελική του επιλογή είναι η Nina, αλλά τον προβληματίζει πως… παραείναι τέλεια, ενώ ο ρόλος του Μαύρου Κύκνου απαιτεί μία σκοτεινή πλευρά. Κι ενώ η Nina έχει το ρόλο, νιώθει την απειλή μίας άλλη χορεύτριας, της Lily (Mila Kunis) και παράλληλα την κατακλύζουν εφιάλτες, όπως πληγές που εμφανίζονται κι εξαφανίζονται. Επίσης παρουσιάζει συμπεριφορές που δε θυμίζουν με τίποτα την εύθραυστη Nina. Μέχρι πού είναι ικανή να φτάσει τελικά η Nina για να αγγίξει αυτό που ποθεί περισσότερο: την τελειότητα;
Ο «Μαύρος Κύκνος» είναι μία ιδέα των σεναριογράφων Mark Heyman («The Skeleton Twins»), Andres Heinz και John J. McLaughlin («Hitchcock»), ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει, όπως προείπαμε, ο Darren Aronofosky («The Fountain», 2006 και «Requiem For A Dream»).
Ας το ομολογήσουμε: ο «Μαύρος Κύκνος» είναι μία ταινία που είτε θα τη λατρέψεις είτε απλά δε θα μπορέσεις να καταλάβεις. Όταν την είχα πρωτοδεί στον κινηματογράφο και την περιέγραψα, πολλοί είπαν πως δεν την εκτίμησαν γιατί «χάθηκαν». Κι όμως, ενώ ο Aronofsky δείχνει μία ιδιαίτερη κλίση στο σουρεαλισμό, σου δίνει τα απαραίτητα στοιχεία για να καταλάβεις τι πραγματικά κρύβεται πίσω από την ιστορία του. Αρκεί να έχεις τα μάτια σου ανοιχτά. Προσέξτε, για παράδειγμα, την αντίθεση ανάμεσα στη Nina και τη Lily – πάντα η πρώτη φοράει λευκά ή απαλά παστέλ χρώματος ρούχα, ενώ η Lily μαύρα. Ο Aronofsky παίζει ακόμη και με τις σκιές. Κι όλα αυτά τα τεχνάσματα απεικονίζουν την εσωτερική πάλη την οποία βιώνουν οι καλλιτέχνες για την τελειότητα στη δουλειά του. Αν και χαρακτηρίστηκε ψυχολογικό θρίλερ, η ταινία είναι κυρίως μία μεταφορά του αγώνα για καταξίωση, συμπεριλαμβανομένων, όμως, και των τιμημάτων που πληρώνει ο καλλιτέχνης.
Για να περάσει αυτό το μήνυμα, ο Aronofsky κι οι συνεργάτες του διάλεξαν ένα από τα πιο απαιτητικά επαγγέλματα της τέχνης: το μπαλέτο. Γιατί στο μπαλέτο ο χορευτής είναι και ηθοποιός. Ερμηνεύει μέσω του σώματός του. Πρέπει να γίνει ένα με το χαρακτήρα του, όπως ακριβώς πρέπει να κάνει κι ο ηθοποιός. Προσθέστε σε όλα αυτά και τη σωματική καταπόνηση των χορευτών και θα αντιληφθείτε πως το μπαλέτο ήταν η ιδανική επιλογή για το στόχο του Aronofsky. Επιπλέον μπορείς να το δει κανείς και πέρα από την επαγγελματική/καλλιτεχνική αναγνώριση. Η ταινία θα μπορούσε να είναι ένα μάθημα ψυχισμού. Για να υπάρξει η ολοκλήρωση (ή η τελειότητα, εν προκειμένω), πρέπει να αγκαλιάσουμε εξίσου κα τη σκοτεινή μας πλευρά. Δε μιλάω για την κακία, να ξεκαθαρίσω. Περισσότερο την αποδοχή του πάθους, την αποδοχή την αίσθησης πως τελικά δεν είμαστε τόσο «τέλειοι» που υπάρχει μέσα μας και καταπιέζουμε προκειμένου να είμαστε αποδεκτοί από το περιβάλλον μας. Στη Nina λείπει (ή μάλλον βρίσκεται σε χειμερία νάρκη) αυτό το πάθος, στη Lily είναι υπερανεπτυγμένο. Κι όλο αυτό γίνεται με μία γρήγορη ροή, υπό την επιβλητική μουσική του αριστουργήματος του Τσαϊκόφσκι, όπου προστέθηκαν μερικές «πινελιές» από το συνθέτη Clint Mansell.
Η ταινία, όπως είπα, προβλημάτισε το κοινό, αλλά ενθουσίασε τους κριτικούς, πράγμα που την οδήγησε μέχρι και τα Oscar, με υποψηφιότητες μεταξύ άλλων για τα βραβεία Καλύτερης Ταινίας και Σκηνοθεσίας. Αν και αποτελείτο από ένα έξοχο cast, όλοι μπορούμε να πούμε ανοιχτά πως η ταινία ήταν στην ουσία one man show. Ή για να ακριβολογούμε… one WOMAN show. Η μικροκαμωμένη και γλυκιά φιγούρα της Natalie Portman ήταν αυτή που πραγματικά κυριάρχησε στην ταινία, καθώς κατάφερε να «αγκαλιάσει» τη διχασμένη Nina. Από τη μία τη βλέπεις ανίκανη να εκφράσει αυτό που επιθυμεί και ξαφνικά μεταμορφώνεται σε ένα πλάσμα που θα κάνει τα πάντα για να πετύχει το σκοπό της. Η επίτευξη αυτής της αντιπαράθεσης από μία ηθοποιό την οποία ομολογουμένως ίσως να μην την περίμενες από μία φυσιογνωμία όπως η Portman αν μη τι άλλο αξίζει το θαυμασμό όλων μας. Η πλήρης προσήλωση στο ρόλο της, που συμπεριλάμβανε κι έντονη εκγύμναση και κυρίως χορό μπαλέτου (κάτι που έκανε και στο παρελθόν) έφτασε να επιβραβεύεται με το Oscar Α’ Γυναικείου Ρόλου, ενώ, μάλιστα, πλησίαζε κι η στιγμή που θα γινόταν για πρώτη φορά μητέρα. Μπορεί να πει κανείς πως δεν έπλεε σε πελάγη ευτυχίας εκείνο το διάστημα; Σίγουρα όχι!
Σας εύχομαι καλή διασκέδαση και φροντίστε να έχετε τα μάτια σας ανοιχτά. Αν το κάνετε, θα λατρέψετε το «Μαύρο Κύκνο», όπως κι εγώ!
Πρωταγωνιστούν: Natalie Portman, Mila Kunis, Vincent Cassel, Barbara Hersey, Winona Ryder, Benjamin Millepied κ.α.
Φέτος υποψήφιες για το Oscar Α’ Γυναικείου Ρόλου είναι οι:
Cate Blanchett, «Carol»
Brie Larson, «Room»
Jennifer Lawrence, «Joy»
Charlotte Rampling, «45 Years»
Saoirse Ronan, «Brooklyn»