βιταμίνη D

Η βιταμίνη D, ή “βιταμίνη του ήλιου” όπως είναι γνωστή, είναι εκείνη που εξασφαλίζει μεταξύ άλλων τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος και παίζει ουσιαστικό ρόλο στη διάθεσή μας – δεν είναι τυχαίο πως καμιά φορά φροντίζουμε να βγούμε μία βόλτα έξω για να νιώσουμε πιο χαλαροί κι ήρεμοι. Επίσης, όπως είχαμε αναφέρει σε προηγούμενο άρθρο, η βιταμίνη D είναι εκείνη που συμβάλλει στη σωστή απορρόφηση του ασβεστίου από το σώμα για την ομαλή ανάπτυξη των οστών και την διατήρηση της καλής τους κατάστασης.

               Όλοι γνωρίζουμε πως η βιταμίνη συντίθεται από το σώμα μέσω της έκθεσης στις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου. Όμως τόσο το γεγονός πως, λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής, η έκθεση στον ήλιο είναι μικρότερη, όσο και το ότι πλέον η ηλιακή ακτινοβολία κρύβει κινδύνους οδηγούν σε ελλείψεις της βιταμίνης, όταν τα ιδανικά επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα αντιστοιχούν σε μία αναλογία 50ng ανά ml αίματος. Κάπου εδώ έρχονται να συνδράμουν, υπό μίαν έννοια, τα συμπληρώματα διατροφής. Ωστόσο, όταν τα επίπεδα που προσλαμβάνουμε από τα (παρα)φαρμακευτικά σκευάσματα ξεπερνούν τα συνιστώμενα, η βιταμίνη D μπορεί να αποδειχθεί ακόμη κι επικίνδυνη.

               Περισσότερη βιταμίνη D σημαίνει μεγαλύτερη απορρόφηση ασβεστίου από τον οργανισμό. Συνοψίζοντας όσα μάθαμε στο προηγούμενο άρθρο μας, το πλεονάζον ασβέστιο μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές της διάθεσης, πόνους στους μύες, αλλά ακόμη και σε αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή έμφραγμα.

               Προκειμένου να διαπιστώσουμε αν όντως λαμβάνουμε περισσότερη βιταμίνη D απ’ όση έχουμε ανάγκη, χρειάζεται μία απλή εξέταση αίματος που καθορίζει το δείκτη της βιταμίνης στο αίμα. Από εκεί κι ύστερα, ο θεράπων ιατρός θα χορηγήσει συμπλήρωμα βιταμίνης D3. Πρόκειται για μία “υποκατηγορία” της βιταμίνης D που αφομοιώνεται καλύτερα από τον οργανισμό. Στη συνέχεια θα γίνεται μία τακτική επανεξέταση ώστε να διαπιστωθεί αν τα επίπεδα της βιταμίνης D είναι στα πρέποντα επίπεδα – διαδικασία η οποία μπορεί να διαρκέσει από έξι μήνες έως κι ένα χρόνο.

               Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως η καλύτερη πηγή πρόσληψης  βιταμινών είναι οι τροφές, καθώς και πως είναι πιο συνετό να συμβουλευτούμε το γιατρό μας προτού πάρουμε ένα συμπλήρωμα διατροφής, πόσο μάλλον ένα μη συνταγογραφούμενο σκεύασμα.

Μπορεί η συμβουλή που ακούμε από παιδιά “βγες να σε δει λίγο ο ήλιος” να μας ακούγεται κοινότυπη, όμως στην ουσία κρύβει μία πολύ μεγάλη αλήθεια. Χρειαζόμαστε τον ήλιο νου και σώματι και πλέον οι επιστήμονες επισημαίνουν τα οφέλη του φυσικού φωτός στη σωματική και πνευματική μας υγεία – φυσικά πάντα με τις απαραίτητες προφυλάξεις. Αλλά ας δούμε πώς ακριβώς μας βοηθάει το φως το ήλιου.

01 Μας “φορτίζει” με βιταμίνη D. Με την έκθεση στο φως του ήλιου, το δέρμα μας απορροφά βιταμίνη D, η οποία μπορεί να μας προστατεύσει από οστική απώλεια και να περιορίσει τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιακών νοσημάτων, αύξησης βάρους και ορισμένων ειδών καρκίνου. Το καλό είναι πως η βιταμίνη D ωφελεί είτε προσλαμβάνουμε το φως του ήλιου σε εξωτερικούς χώρους είτε ακόμη και μέσα στο σπίτι μας ή το γραφείο μας. Αρκεί να αυξήσουμε το χρόνο στα πλαίσια του οποίου θα εκτεθούμε στο φυσικό φως.

02 Περιορίζει το αίσθημα εποχικής κατάθλιψης. Για πολλούς, το φθινόπωρο είναι μία δύσκολη εποχή, ίσως και λόγω του σκηνικού του – φύλλα που κιτρινίζουν και πέφτουν, μείωση της θερμοκρασίας – με αποτέλεσμα να δημιουργεί ένα συναίσθημα στεναχώριας. Όμως η έκθεση στον ήλιο μπορεί να προκαλέσει μία αίσθηση ψυχικής ανάτασης, η οποία μπορεί να ωφελήσει και μακροπρόθεσμα για τα “winter blues”! Αυτό συμβαίνει γιατί με την έκθεση στον ήλιο μειώνονται στο σώμα τα επίπεδα μελατονίνης που συνήθως επιφέρει την επιθυμία του ύπνου και ευθύνεται εν μέρει για το προαναφερόμενο συναίσθημα στεναχώριας. Ταυτόχρονα, αυξάνονται τα επίπεδα σεροτονίνης η οποία, ως γνωστόν είναι η ορμόνη της ικανοποίησης.

03 Μας βοηθά να κοιμόμαστε καλύτερα. Είναι γνωστό πως οι ψυχολογικές μεταπτώσεις μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα του ύπνου μας – προς το χειρότερο. Το φυσικό φως του ήλιου, όμως, μπορεί να εξισορροπήσει τη λειτουργία του βιολογικού μας ρολογιού ώστε οι ρυθμοί του σώματός μας να επανακτήσουν το ρυθμό “τη μέρα μένω δραστήριος, το βράδυ ξεκουράζομαι” – κι αυτό χάρη στη μείωση της μελατονίνης, η οποία υπό φυσιολογικές συνθήκες πρέπει να αρχίσει να ανεβαίνει στον οργανισμό από το απόγευμα κι έπειτα.

04 Μειώνει τους κινδύνους που κρύβει η (παρατεταμένη) χρήση τεχνητού φωτός. Όσο περισσότερο χρόνο περνάμε υπό το φως του ήλιου, τόσο μικρότερη γίνεται η “εξάρτησή” μας από τα μέσα τεχνητού φωτισμού. Συγκεκριμένα, αν κι οι λάμπες φθορισμού θεωρούνται ασφαλείς, για ορισμένους η παρατεταμένη χρήση μπορεί να πυροδοτήσει αγχώδη συμπεριφορά. Η πιο συνήθης παρενέργεια της ολοήμερης χρήσης τεχνητού φωτός είναι το αίσθημα κόπωσης στα μάτια κι οι ημικρανίες.

Πώς μπορούμε να εκμεταλλευτούμε το φυσικό φως όσο περισσότερο μπορούμε;

Οι (αυτονόητες) λύσεις είναι σίγουρα να βγαίνουμε για έναν μεγάλο περίπατο και να απολαμβάνουμε στον ήλιο τον καφέ ή το φαγητό μας ή να γυμναζόμαστε έξω, μπορούμε σίγουρα να ξεκινήσουμε με μικρά βήματα. Ωστόσο, επειδή ο καιρός μπορεί σταδιακά να είναι απαγορευτικό, μπορούμε να γυμναζόμαστε κοντά στο παράθυρο του σπιτιού ή του γυμναστηρίου και να επιλέγουμε με την ανάλογη στρατηγική τα τραπέζια όπου θα καθίσουμε κατά την έξοδο μας για φαγητό.

Επίσης, μπορούμε να κάνουμε μερικές μικρές διαρρυθμίσεις στο σπίτι μας ή (αν είναι δυνατόν) στο χώρο εργασίας μας.

01 Τοποθετούμε καθρέφτες στο σπίτι σε σημεία που αυτοί θα αντανακλούν το φως και κατά συνέπεια θα το αυξάνουν στον εσωτερικό χώρο. Κάποιο διακοσμητές επίσης προτείνουν την προσθήκη μεταλλικών αντικειμένων ή επίπλων με μεταλλικό διάκοσμο.

02 Οι κουρτίνες σίγουρα προσδίδουν μία αισθητική στο χώρο μας και ως ένα σημείο προστατεύουν την ιδιωτικότητά μας, όμως μας εμποδίζουν να απολαύσουμε τα οφέλη του ήλιου για την υγεία μας. Επομένως φροντίζουμε να τις έχουμε στην άκρη για το μεγαλύτερο τμήμα της μέρας ή έστω να επιλέγουμε ανοιχτόχρωμα υφάσματα. Αν ανησυχούμε πως το φως του ήλιου μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο μας, μπορούμε να κλείσουμε τα στόρια αφήνοντας, όμως λίγο φως προκειμένου να επιτρέψουμε στο πρωινό φως να μπεις το χώρο μας και να συνεχίσει αναπόσπαστα ο κιρκάδιος ρυθμός μας.

03 Αν και δεν είναι απαραίτητο να έχουμε το σπίτι μας βαμμένο λευκό απ’ άκρη σ’ άκρη θυμίζοντας νοσοκομείο, μπορούμε να το βάψουμε προνοητικά επιλέγοντας φωτεινά χρώματα, όπως απαλά παστέλ. Επίσης, επειδή μπορεί το υλικό του πατώματος να είναι σκουρόχρωμο, επιλέγουμε ένα ανοιχτόχρωμο χαλί για να αυξηθεί η φωτεινότητα του χώρου.

Κι επειδή βλέπω πως ο καιρός ακόμη είναι καλός μαζί μας και μας το επιτρέπει, μήπως να αυξήσουμε τις ώρες της… φωτοσύνθεσής μας; Για το καλό μας, πάντα!