H Ιωάννα Βλάσση συνάντησε τη νεαρή σκηνοθέτιδα Ντίνα Σταματοπούλου λίγο πριν ξεκινήσουν οι πρόβες για την περιοδεία σε όλα τα ελληνικά νησιά και μας μίλησε για την παιδική παράσταση Το Ταξίδι της Ευγενίας,τη σκηνοθεσία της οποίας υπογράφει. Η αγάπη της για τα παιδιά αλλά και για την καλλιέργεια της αγνής ψυχής τους είναι το κύριο μέλημά της και μέσα από την παράσταση αυτή θέλει να φωτίσει τον κόσμο των παιδιών σε κάθε σημείο. Ελπίζουμε να απολαύσετε τη συνέντευξη όσο κι εμείς.
Ιωάννα Βλάσση: Καταρχάς, μπορείτε να μας πείτε μας λίγα λόγια για την παιδική παράσταση την οποία σκηνοθετήσατε;
Ντίνα Σταματοπούλου: Με όχημα την αγάπη μας για την ανάγνωση φτιάξαμε «Το Μαγικό Ταξίδι της Ευγενίας» – την περιπλάνηση ενός μικρού κοριτσιού στο μαγικό κόσμο των ηρώων των βιβλίων. Πέρα από αυτά που μπορείτε να δείτε στα δελτία τύπου, η παράστασή μας “Το Μαγικό Ταξίδι της Ευγενίας” θεμελιώνεται στο διττό ρόλο της θεατρικής δραστηριότητας – και ως αυτοσκοπός αλλά και ως μέσο ανάδειξης ενός άλλου πολύ σημαντικού για εμάς εκπαιδευτικού στόχου: τη σημασία των Βιβλίων και της Ανάγνωσης για τη διεύρυνση της παιδικής φαντασίας και την καλλιέργεια μιας ευρύτερης βιβλιοφιλικής κουλτούρας που ίσως καλυτερέψει τη ζωή μας. Είναι μια «κινητή» δουλειά καθώς, πέρα από τη σταθερή της βάση στο θέατρο 104 παρουσιάζεται σε δήμους, σχολεία, βιβλιοθήκες και συλλόγους σε όλη την Ελλάδα. Είναι πολύ ιδιαίτερο το ταξίδι και για εμάς – φορτώνουμε τα πράγματά μας και ξεκινάμε για πολύ διαφορετικές περιοχές και με πολύ διαφορετικό κοινό. Έχουμε συγκλονιστικές εμπειρίες με κοινό μας παιδιά από το ΠΙΚΠΑ Βούλας, παιδιά μεταναστών, παιδιά σε νησιωτικές περιοχές μέσα στο καταχείμωνο. Είναι μια παράσταση που φτιάχτηκε με πολλή αγάπη και σκληρή προσωπική δουλειά από όλους μας σε όλα τα επίπεδα (από την κατασκευή των κοστουμιών και των σκηνικών μας έως την ίδια την προώθηση του έργου μας)και με ευτυχία βλέπουμε την ίδια αγάπη και στην υποδοχή της οπουδήποτε την παρουσιάζουμε!
Ιωάννα Βλάσση: Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται η παράσταση “Το μαγικό ταξίδι της Ευγενίας”;
Ντίνα Σταματοπούλου: Λέμε αστειευόμενοι από 3 έως 103, αλλά τελικά όχι και τόσο αστειευόμενοι.
Ιωάννα Βλάσση: Πόσο εύκολο είναι να πείσει κανείς το παιδικό κοινό; Είναι πιο απαιτητικό;
Ντίνα Σταματοπούλου: Ξεκινάμε με τη ελπίδα ότι το κοινό όλων των ηλικιών είναι ή πρέπει να γίνει απαιτητικό.Τα παιδιά είναι αθώοι θεατές, χωρίς όρια ακόμα στη φαντασία, που συλλαμβάνουν πυρηνικά την έννοια του παιχνιδιού και έρχονται με όλη τη διάθεση να πειστούν και να ταξιδέψουν μέσα από μια παράσταση. Άρα είναι και μεγάλη ευθύνη το να παράσχεις κάτι που δεν υποτιμά τη νοημοσύνη τους και την έμφυτη τάση τους να ακολουθήσουν και να εμπλακούν στο παιχνίδι που τους ορίζεις.
Παράλληλα όμως έχουν και μια φυσική αποστροφή στο κακότεχνο «ψέμα» στη θεατρική σύμβαση. Αν κάτι δεν τα πείθει, επειδή δεν είναι ακόμα «ποτισμένα» με τη σοβαροφάνεια των μεγάλων, με την ίδια αθωότητα και αμεσότητα που σκοτώνει το ξεσκεπάζουν και το απορρίπτουν. – Ευτυχώς. Άρα υπό αυτήν την έννοια δεν είναι το παιδικό κοινό πιο απαιτητικό (μακάρι να ήμαστε όλοι) αλλά μας αναγκάζει να γίνουμε εμείς πιο απαιτητικοί από τον εαυτό μας και πιο ειλικρινείς ως προς τους στόχους μας γιατί υπάρχει μεγαλύτερη επικινδυνότητα στην έκθεση – και πάλι ευτυχώς.
Ιωάννα Βλάσση: Είναι το διαδραστικό στοιχείο ένας τρόπος να επικοινωνήσετε ταχύτερα και πιο εύκολα τα μηνύματά σας σε ένα παιδί;
Ντίνα Σταματοπούλου: Ένα παιδί ούτως ή άλλως μαγεύεται από το σύμπαν που του προτείνει μια καλή παράσταση. Η ιστορία και ο τρόπος απόδοσης είναι οι κύριοι φορείς των μηνυμάτων. Η διάδραση, η ζωντανή μουσική κτλ όταν δεν είναι αυτοσκοπός για να εμπλουτιστεί το γλυκό αλλά εντάσσονται οργανικά στο σύμπαν της παράστασης αποτελούν μέσα, που ως σκοπό έχουν να εκπαιδεύσουν τους μικρούς ανθρώπους ως ενεργητικούς θεατές που αλληλεπιδρούν με τη θεατρική πραγματικότητα πρακτικά και συναισθηματικά. Ερεθίζουν την παιδική ψυχή και βοηθούν ώστε το όποιο μήνυμα να εμπεδωθεί βιωματικά και από τη μεριά τους και όχι ως απλή πληροφορία που συνάγεται από τα επί σκηνής. Αυτό δεν είναι ούτε γρήγορο ούτε εύκολο.
Ιωάννα Βλάσση: Την παράσταση επανδρώνει ένα καστ νέων και ταλαντούχων ηθοποιών, σύμφωνα με τις κριτικές. Πώς βλέπετε τη νέα γενιά ηθοποιών; Θα ξεχωρίζατε κάποιους;
Ντίνα Σταματοπούλου: Είναι απολαυστικοί… Οι Ιωάννα Μάντζαρη, Ουρανία Φουρλάνου, Προμηθέας Νεραττίνι-Δοκιμάκης, Ρωμανός Καλοκύρης καταθέτουν ιδρώτα και νέα ευρήματα που εκπλήσσουν κάθε φορά. Είμαστε φίλοι και συνεργάτες από τη σχολή, μοιραζόμαστε την ίδια έντονη ενέργεια και όρεξη για πειραματισμούς, το ίδιο όραμα για τα πράγματα και αγαπάμε τη σκληρή δουλειά, που είναι τελικά το μόνο μετρήσιμο στοιχείο.
Όσο για τη νέα γενιά ηθοποιών δεν μπορώ να την κρίνω άμεσα μιας και ανήκω σε αυτήν. Σε ψηλή θέση έχω τους ανθρώπους που συνεργάζομαι και αυτούς που θα ήθελα να συνεργαστώ και όσο για τους δεύτερους η λίστα είναι μεγάλη. Εκτιμώ πολλές ομάδες εναλλακτικού θεάτρου, που σε δύσκολους καιρούς προτείνουν φρέσκες και τολμηρές ιδέες. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ως νέοι ηθοποιοί ή σκηνοθέτες αυτή η δυσχέρεια που υπάρχει μας καλεί να γίνουμε πιο επινοητικοί, ευρηματικοί, καθώς διαθέτοντας λίγα μέσα καλείσαι να φτιάξεις ένα κατά το δυνατόν άρτιο αποτέλεσμα που να γεννά ερωτήματα σε σχέση τόσο με την κατασκευή όσο και με το μήνυμά του. Αυτό είναι κατά βάση στοιχεία που με κάνουν να ξεχωρίζω καλλιτεχνικά τους ανθρώπους.
Ιωάννα Βλάσση: Λένε ότι ένα παιδί είναι σαν σφουγγάρι. Νιώθετε ευθύνη όταν σας δίνεται η ευκαιρία να περάσετε με τόσο αποτελεσματικό τρόπο κάποια νοήματα στην επόμενη γενιά;
Ντίνα Σταματοπούλου: Ποτέ δεν είναι αργά να αγγίξει κάποιον κάποια μορφή τέχνης. Με αυτό ως δεδομένο, νιώθω την ευθύνη που νιώθει ή θα έπρεπε να νιώθει οποιοσδήποτε κάνει ένα καλλιτεχνικό εγχείρημα, ανεξάρτητα από τις ηλικίες στις οποίες απευθύνεται. Με τα παιδιά, επειδή το θέατρο έχει μια πιο ξεκάθαρη εκπαιδευτική διάσταση και τα παιδιά είναι ακόμα στη φάση της διάπλασης χαρακτήρα θέλει ίσως μεγαλύτερη προσοχή. Είναι πάντως μεγάλη χαρά που βλέπουμε ότι αυτό για το οποίο έχουμε δουλέψει πράγματι αγγίζει αποτελεσματικά.
Ιωάννα Βλάσση: Η Ντίνα Σταματοπούλου πόσο γερά πατάει στα πόδια της; Είναι ρεαλίστρια ή ονειροπόλα;
Ντίνα Σταματοπούλου: Ε, προσπαθούμε και για τα δύο (γέλια)
Ιωάννα Βλάσση: Πώς τα βγάζει κανείς πέρα στην Ελλάδα του 2013; Με ρεαλισμό ή με αισιοδοξία;
Ντίνα Σταματοπούλου: Το ένα δεν αναιρεί το άλλο. Υπάρχει πολύς κόσμος που τα βγάζει πέρα πολύ δύσκολα και δεν πρέπει να το αγνοούμε αυτό. Χρειάζεται γερή δόση ρεαλισμού για να δεις τα πράγματα σωστά και να γίνεις μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος. Έτσι μπορείς να ονειρευτείς αισιόδοξα και ταυτόχρονα ρεαλιστικά κάτι καλύτερο.
Ιωάννα Βλάσση: Τι είναι αυτό που πρέπει να κάνουν οι γονείς για να γίνουν τα παιδιά τους «καλύτεροι πολίτες από τους ίδιους»; Πώς μπορούν τελικά να αλλάξουν τα κεκτημένα μιας κοινωνίας για να προχωρήσει μπροστά;
Ντίνα Σταματοπούλου: Δεν νομίζω ότι υπάρχει εγχειρίδιο καλού γονέα – ο καθένας όσο μπορεί προσπαθεί ή όσο ξέρει κάνει και από εκεί και πέρα με ό, τι έχεις πορεύεσαι και το βελτιώνεις (ελπίζω). Ζούμε καταστάσεις που τα κεκτημένα της κοινωνίας δεν είναι τόσο δεδομένα τελικά και σίγουρα δεν είναι καθόλου το ίδιο κεκτημένα για όλους τους ανθρώπους. Αν θεωρήσουμε ότι τα παιδιά είναι δυνάμει φορέας αλλαγής, το καλύτερο που μπορούν να κάνουν φαντάζομαι οι γονείς είναι, στο μέτρο που μπορεί ο καθένας, να εμπλουτίσουν τα παιδιά τους με πολλαπλές αναφορές ώστε να τα εξοπλίσουν με την ικανότητα να ερμηνεύσουν καλύτερα το σήμερα και άρα με τη δυνατότητα της πάλης για ένα καλύτερο αύριο.
Ιωάννα Βλάσση: Μελλοντικά σχέδια; Μέχρι πότε θα συνεχιστούν οι παραστάσεις;
Ντίνα Σταματοπούλου: Οι παραστάσεις μας θα συνεχιστούν μέχρι το τέλος της φετινής σεζόν και του χρόνου με εκπλήξεις στο θέατρο 104 – κι εδώ να πω ότι είμαστε πολύ τυχεροί που έχουμε τέτοιους συνεργάτες – τα παιδιά του 104 είναι απίστευτα. Σε αυτή τη φάση είμαστε στον σχεδιασμό της καλοκαιρινής μας περιοδείας στα νησιά και σε μέρη της ηπειρωτικής Ελλάδας και ανυπομονούμε. Όσο για πιο μελλοντικά σχέδια – με όχημά μας το Φρέον (πολιτιστική εταιρεία) – με τη Σοφία Ζωιτού, φίλη και συνεργάτις χρόνων, που μοιραζόμαστε το ίδιο όραμα για διάλογο μεταξύ καλλιτεχνών προερχόμενων από διαφορετικά πεδία ενδιαφέροντος έχουμε πολύ όμορφα πράγματα στα σκαριά. Πάλι χωρίς πολλά σκηνικά, ο ηθοποιός είναι φορέας της ιστορίας, όλα συμβαίνουν στο σώμα του. Είμαστε όμως ακόμα στη διαδικασία της προετοιμασίας και είναι καλό να δουλεύουμε συγκεντρωμένα και σιωπηλά …
