από τη Φανή Βαγγελάτου–Λογοθεραπεύτρια*
Το παιχνίδι είναι πολύ σημαντικό για όλα τα παιδιά, σε όλες τις ηλικίες. Είναι ένας φυσικός τρόπος να μάθουν τον κόσμο γύρω τους, καθώς και στοιχεία του εαυτού τους, το συναίσθημά τους και τις αντιδράσεις τους σε καινούργια ερεθίσματα. Μέσα από το παιχνίδι χτίζουν τις σχέσεις τους με τους άλλους, μαθαίνουν τα όριά τους και φυσικά κάποιους από τους κανόνες συνύπαρξης με τους άλλους.
Για τα παιδιά, το παιχνίδι χωρίς επίβλεψη είναι πολύ ευχάριστο και γι’ αυτό τα παρατηρούμε να παίζουν πολλές φορές μόνα τους με τις ώρες. Από την άλλη πλευρά όμως, όλα τα παιδιά αναζητούν και αποζητούν χρόνο για παιχνίδι με τους γονείς τους! Γι’ αυτά, το παιχνίδι με τη μαμά και το μπαμπά τα κάνει να νιώθουν μοναδικά και ιδιαίτερα. Μέσα από παιγνιώδεις δραστηριότητες, χτίζεται ένας ισχυρός δεσμός ανάμεσα στην οικογένεια και ο καθένας νιώθει σημαντικός και ξεχωριστός. Δημιουργούνται σχέσεις εμπιστοσύνης και το παιδί νιώθει πως μπορεί να μοιραστεί πράγματα με τους γονείς του. Οι γονείς από τη μεριά τους γνωρίζουν καλύτερα το παιδί τους, βάζουν τις βάσεις για όρια και σεβασμό και οι ίδιοι χαλαρώνουν με μια ευχάριστη δραστηριότητα, έπειτα από την απαιτητική και κουραστική καθημερινότητά τους.
Αρκετά συχνά, ειδικοί και παιδαγωγοί λέμε στους γονείς πως ο χρόνος που θα περάσουν με το παιδί τους δε χρειάζεται να είναι πολύς, εφόσον οι συνθήκες δεν το επιτρέπουν, αρκεί να είναι ποιοτικός. Για να είμαστε ειλικρινείς, κάτι τέτοιο δεν είναι απολύτως σωστό. Ο χρόνος που περνάμε με τα παιδιά έχει σημασία, γι’ αυτό και παρά τις δύσκολες συνθήκες που βιώνουμε οι περισσότεροι σήμερα, πρέπει να οργανωνόμαστε έτσι ώστε να αφιερώνουμε χρόνο στα παιδιά. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε όμως προκειμένου να τα προλάβουμε όλα, είναι να βάλουμε το παιχνίδι, την επικοινωνία και την ποιότητα χρόνου με τα μικρά μας, σε απλές, καθημερινές δραστηριότητες, όπως το μαγείρεμα, το σούπερ μάρκετ, το περπάτημα μέχρι το σχολείο, κ.α. Οφείλουμε να δώσουμε χώρο και χρόνο σε εμάς, αλλά και στο παιδί για ερωτήσεις, κουβέντα, οργάνωση δραστηριοτήτων και αλληλεπίδραση και όχι να διεκπεραιώνουμε μηχανικά και γρήγορα τις καθημερινές μας υποχρεώσεις.
Σας φαίνονται όλα αυτά ουτοπικά και δύσκολα στην πράξη; Παρακάτω, θα διαβάσετε μερικές ιδέες που θα δείτε πως μπορεί εύκολα κάποιος να προσαρμόσει στην καθημερινότητά του με τα παιδιά.
• Ακούστε μαζί μουσική, τραγουδήστε, συζητήστε το λεξιλόγιο και ανακαλύψτε τεχνικές εξάσκησης μνήμης, οποιαδήποτε ώρα μέσα στο σπίτι ή το αυτοκίνητο.
• Κάντε παιχνίδι ταξινόμησης με τις δουλειές του σπιτιού. Τακτοποιήστε μαζί τα ρούχα από την απλώστρα, τα μαχαιροπίρουνα από το πλυντήριο, κ.α.
• Μαγειρέψτε μαζί. Μιλήστε για τα υλικά και κάντε μάθημα γεύσης, αφής, χρωμάτων και σειροθέτησης. Ρωτήστε το παιδί σας για το πριν και το μετά και αφηγηθείτε τι κάνατε από την αρχή.
• Πάρτε το παιδί μαζί στο σούπερ μάρκετ. Το παιδί χωρίς όρια μπορεί να κάνει τα ψώνια πολύ δύσκολα. Ωστόσο, είναι ευκαιρία και για το γονιό να δει και ο ίδιος πού πρέπει να «δουλέψει» με το μικρό του. Αν έχετε βάλει τις βάσεις για καλή συνεννόηση, τότε το σούπερ μάρκετ αποτελεί τεράστια πηγή παιχνιδιού και μάθησης!
• Περπατήστε για να πάτε στο σχολείο. Αξίζει τον κόπο να σηκωθείτε δέκα λεπτά πιο νωρίς από το κρεβάτι προκειμένου να τα περάσετε στο δρόμο μαζί με το παιδί σας, συζητώντας για τον καιρό, περιγράφοντας κτίρια και μαθαίνοντας κανόνες κυκλοφοριακής αγωγής στην πράξη.
• Παίξτε «τις νοικοκυρές» ή τους «μάστορες» και κάντε όλοι μαζί δουλειές που πρέπει να γίνουν μέσα στο σπίτι.
• Μοιραστείτε κουκλάκια και αυτοκινητάκια και κάντε με αυτά δραστηριότητες που μπορεί να κάνετε και οι ίδιοι π.χ. μπάνιο, ντύσιμο, διάβασμα, ψώνια, μαγείρεμα, βόλτα, κλπ.
• Ναι, δείτε τηλεόραση ή ταινία (κατάλληλα προγράμματα), αλλά μετά συζητήστε γι’ αυτό που είδατε ή είδε το παιδί. Ρωτήστε για τους ήρωες και τα γεγονότα, βάλτε το παιδί στη διαδικασία να προσέξει, να θυμηθεί και να αφηγηθεί.
• Φροντίστε μαζί τον κήπο ή το μπαλκόνι. Μιλήστε για τα λουλούδια, τη σημασία της συνέπειας και της φροντίδας.
Σε γενικές γραμμές, προσπαθήστε να εντάξετε το παιδί ή τα παιδιά σας σε όσα περισσότερα πράγματα μπορείτε! Επενδύστε στη σχέση σας με αυτόν τον τρόπο και θα δείτε μακροπρόθεσμα πώς κι αυτά θα μάθουν την αξία της οικογένειας και θα αποζητούν πάντα το δέσιμο και το μοίρασμα με την οικογένεια.
*Η Φανή Βαγγελάτου είναι Λογοθεραπεύτρια-Ειδ. Παιδαγωγός M.A. Περισσότερες πληροφορίες στο:
www.planitis.eu ή εδώ
