Καθαρίζοντας το... μοντέρνο σπίτι Archives

από την Ιωάννα Χαλάτση– αρχιτέκτων*

Δεν είναι λίγες οι φορές που ο αρχιτέκτονας προσπαθεί να εντυπωσιάσει τον μελλοντικό κάτοικο της κατοικίας που σχεδιάζει. Οι ιδέες ξεχειλίζουν από μέσα του, θέλει να σχεδιάσει ένα σπίτι πιο… μοντέρνο από τα μοντέρνα, πιο πρωτοποριακό από τα πρωτοποριακά, και ξαφνικά… το μόνο που σκέφτεται είναι η απόλυτη ανατροπή, η μοναδική διαφορετικότητα. Και σχεδιάζει. Και υπερ-σχεδιάζει. Και οδηγείται αλλού…

Το “Koolhaas House life” είναι ένα ντοκυμαντέρ. Ένα ντοκυμαντέρ… “σκληρό” και επιθετικό, θα έλεγε κανείς, προς τους σύγχρονους αρχιτέκτονες. Για τους υπόλοιπους… είναι μια αστεία εκδοχή της ζωής, ένας ευφυέστατος τρόπος να αντιληφθούμε πως καμιά φορά η αρχιτεκτονική μάς κλείνει το μάτι, δίνοντας τη θέση της στα πιο απρόσμενα γεγονότα.

Το ντοκυμαντέρ ανήκει σε μια σειρά από ταινίες, που στόχο έχουν να αναπτύξουν μια “δεύτερη ανάγνωση”, ένα νέο τρόπο να κατανοήσει κανείς την αρχιτεκτονική, διόλου εξιδανικευμένο. Οι προκατασκευασμένες ιδέες που μας δημιουργούν για την αισθητική και η γοητεία της ακραίας, αυστηρώς οργανωμένης και σχεδόν αποστειρωμένης μοντέρνας αρχιτεκτονικής, δίνουν τη θέση τους στον αληθινό χαρακτήρα της καθημερινής ζωής: αυθόρμητος, εύθραυστος, απρόβλεπτος, ευάλωτος.

Τολμηρά ξεκαρδιστικό, απεικονίζει, με μια ιδιαίτερη κινηματογραφική ματιά, τη ζωή σε ένα από τα αριστουργήματα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Πρόκειται για την κατοικία του Bordeaux, σχεδιασμένη από τον Rem Koolhaas – ένα από τα ισχυρότερα ονόματα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής.

Η ταινία προσκαλεί το θεατή να γίνει μέρος της καθημερινότητας του σπιτιού, ακολουθώντας τις δουλειές ρουτίνας μιας οικονόμου, που φροντίζει το κτίριο. Η κατοικία του Bordeaux σχεδιάστηκε από τον Koolhaas για έναν πελάτη του, που βρισκόταν καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι. Λαμβάνοντας λοιπόν αφορμή από τους ευφυείς αυτοματισμούς του σπιτιού, το ενδιαφέρον εστιάζεται αναπάντεχα στην οικονόμο και στις δουλειές που πρέπει να κάνει, χρησιμοποιώντας τα… αυτόματα συστήματα της κατοικίας.

Αντίθετα με τις περισσότερες ταινίες για αρχιτεκτονική, το “Koolhaas House life” επικεντρώνεται λιγότερο στην εξήγηση του κτιρίου, της δομής και των τεχνικών λεπτομερειών, καθώς στοχεύει να φέρει το θεατή σε άμεση επαφή με την καθημερινή οικειότητα σύγχρονων εικόνων αρχιτεκτονικής.

Η πρόθεση του αρχιτεκτονικού ντοκυμαντέρ δεν είναι το προφανές, δηλαδή “να μιλήσει” για την αρχιτεκτονική. Αντιστρόφως, επιδιώκει να προσδώσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην αρχιτεκτονική, να κάνει την ίδια την αρχιτεκτονική να μιλήσει. Κι έχει πολλά και ενδιαφέροντα να εξιστορήσει, γιατί… στην πραγματικότητα, μέσα από στιγμές και θραύσματα ζωής, γεννιέται το αληθινό πορτρέτο μιας κατοικίας…