οσκαρ Σκηνοθεσίας)

Φίλες και φίλοι του The K-Magazine, από τις αρχές του Φεβρουαρίου ξεκινήσαμε να θυμόμαστε – και να γνωρίζουμε – ταινίες που έχουν βραβευτεί με Oscar. Απόψε, όταν εμείς εδώ στην Ελλάδα θα βρισκόμαστε μεταξύ ογδόου και δωδέκατου ονείρου, στο Dolby – ex Kodak – Theatre στο Los Angeles κάποιοι θα περιμένουν να ακούσουν με λαχτάρα το όνομά τους για να ανέβουν στη σκηνή και να παραλάβουν το χρυσό αγαλματάκι. Απόψε το αφιέρωμά μας στα Oscars ολοκληρώνεται με μία – κλασσική πλέον – ταινία, η οποία το 1991 απέσπασε πέντε βραβεία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Καλύτερης Ταινίας και της Καλύτερης Σκηνοθεσίας. Κυρίες και κύριοι, σας παρουσιάζω τη «Σιωπή των Αμνών»!

Η υπόθεση, φαντάζομαι είναι γνωστή σε όλους. Επειδή όμως το αφιέρωμά μας είναι για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι, ιδού:
Η Clarice Starling (Jodie Foster) είναι πράκτορας του FBi υπό εκπαίδευση. Όταν η Υπηρεσία αναλαμβάνει να ανακαλύψει το serial killer Buffalo Bill, η Clarice καλείται να βρει το ψυχολογικό προφίλ του. Η πολυπλοκότητα όμως του δράστη απαιτεί βοήθεια κι έτσι αναγκάζονται να ζητήσουν τη βοήθεια του Hannibal Lecter (Anthony Hopkins) ένας επίσης ψυχοπαθής ο οποίος στο παρελθόν ήταν καταξιωμένος ψυχίατρος. Η αποστολή της Clarice δεν είναι εύκολη, καθώς ο Lecter έχει μία απίστευτη ικανότητα να «μπαίνει» στο μυαλό του συνομιλητή του και να τον επηρεάζει. Το θέμα είναι κατά πόσο αυτό θα δυσκολέψει ή θα διευκολύνει την Clarice, καθώς οι συναντήσεις της με το Lecter θα την κάνουν κάποια στιγμή να αντιμετωπίσει τους δαίμονές της.

Ας αρχίσουμε πρώτα ένα μικρό «μάθημα» για τη προέλευση της ταινίας:
Η «Σιωπή των Αμνών» βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο του Thomas Harris, ο οποίος έχει γράψει επίσης τον «Κόκκινο Δράκο», που στην ουσία είναι η πρώτη ιστορία όπου εμφανίζεται ο Hannibal Lecter. Μάλιστα το 1986 η πρώτη κινηματογραφική μεταφορά του χαρακτήρα ήταν ο «Ανθρωποκυνηγός» – ο οποίος βασίζεται στον «Κόκκινο Δράκο» – με τον Brian Cox στο ρόλο του διαβόητου ψυχιάτρου κι ο William Petersen ο πράκτορας που τον συνέλαβε εξαρχής. Αυτή η ταινία όμως του Michael Mann πέρασε κάπως απαρατήρητη. Έτσι το 1991 ο Jonathan Demme («Φιλαδέλφεια», «Ο Άνθρωπος της Μαντζουρίας») αποφάσισε να δοκιμάσει μία άλλη συνταγή. Πήρε λοιπόν το διασκευασμένο σενάριο του Ted Tally («Η Ένορκος», «Κόκκινος Δράκος») και του έδωσε ζωή.

Αν σκεφτεί κανείς πως, όπως προείπα, ο «Ανθρωποκυνηγός» – δεν έκανε ιδιαίτερο «γκελ» στο φιλοθεάμον κοινό – εγώ έμαθα για την ταινία στην τύχη αφότου είχα δει τον «Κόκκινο Δράκο» το 2002 – θα μπορούσε να πει κάποιος πως ο Demme πήρε ένα κάποιο ρίσκο. Φαίνεται, όμως πως άξιζε τον κόπο, καθώς το αποτέλεσμα είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ, το οποίο έγινε σίγουρα παράδειγμα προς μίμησην για κάθε δημιουργό που ήθελε να «πειραματιστεί» με το είδος. Πόσο μάλλον όταν κεντρικός ήρωας δεν είναι ένας έμπειρος αστυνομικός, αλλά μία πράκτορας του FBI που ακόμη δεν έχει πάρει ούτε καν τα μόνιμα διαπιστευτήριά της. Και φυσικά αυτή η «παράνοια» του να ζητούν οι αρχές τη βοήθεια ενός σεβαστού κάποτε μεν, ψυχοπαθούς δε ψυχιάτρου είναι αυτή που εκείνη τη χρονιά τράβηξε το σινεφίλ κοινό στις σκοτεινές αίθουσες σα μαγνήτης.

*Για το cast:
Ας ξεκινήσουμε με τη Jodie Foster. Αν κι η «Σιωπή των Αμνών» δεν ήταν η πρώτη της κινηματογραφική δουλειά σε πρωταγωνιστικό ρόλο, η «Σιωπή» ήταν αυτή που την εδραίωσε. Και δεν το αμφισβητώ καθώς η Clarice της ήταν αρκετά πολύπλοκος χαρακτήρας. Τη μία ήταν μία δυνατή επαγγελματίας και την άλλη «λύγιζε» όταν ο Lecter τη χειραγωγούσε. Το να εκφράσει ένας ηθοποιός τέτοιες ψυχολογικές μεταπτώσεις είναι αρκετά δύσκολο κι η Foster έφερε την αποστολή που της ανέθεσε ο Demme εις πέρας με απόλυτη επιτυχία. Εν ολίγοις… άξιζε το Oscar Α’ Γυναικείου Ρόλου εκείνη τη χρονιά!

Όσο για τον Anthony Hopkins στο ρόλο του Hannibal Lecter, μπορούμε όλοι, πιστεύω, να συμφωνήσουμε πως έδωσε μοναδική πνοή στο χαρακτήρα του Thomas Harris. Και μιλάμε για μία εμφάνιση συνόλου… δεκαέξι περίπου λεπτών σε μία ταινία συνολικής διάρκειας δύο ωρών! Όταν λοιπόν ένας ηθοποιός καταφέρνει να κάνει το χαρακτήρα το να επισκιάζει τον κυρίως «κακό» της υπόθεσης – πιστέψτε με, ξεχνάτε ότι ένας serial killer κυκλοφορεί ελεύθερος στην ταινία όταν εμφανίζεται ο Hannibal Lecter – τότε νομίζω άξια τονίζεται αυτό το επίτευγμα με μεγάλα γράμματα στο βιογραφικό του ηθοποιού. Μάλιστα το Αμερικανικό Κινηματογραφικό Ινστιτούτο ανακήρυξε το Hannibal Lecter του Hopkins ως το νούμερο Ένα κινηματογραφικό «κακό»! Οπότε, καλώς είπαν εκείνη τη βραδιά των Oscars στονSir Anthony Hopkins «ανέβα στη σκηνή, έχουμε κάτι για σένα εδώ… κι είναι χρυσό»!

Εκτός από τις κατηγορίες Α’ ερμηνειών, η ταινία βραβεύτηκε για το Καλύτερο Διασκευασμένο Σενάριο, ξεχώρισε ως η Καλύτερη Ταινία της Χρονιάς στα Oscars κι ο Demme πήρε κι αυτός το αγαλματάκι του για την Καλύτερη Σκηνοθεσία. Η ταινία ήταν υποψήφια επίσης για το Καλύτερο Μοντάζ και Καλύτερο Ήχο. Αυτά τα αγαλματάκια μπορεί να μην τα πήρε, αλλά θεωρώ πως όλοι κατάλαβαν εκείνη τη χρονιά ποιος ήταν ο μεγάλος νικητής!

Πρωταγωνιστούν: Jodie Foster, Anthony Hopkins, Scott Glenn, Anthony Heald, Brooke Smith, Ted Levine κ.α.

Φέτος υποψήφιες για το Oscar Καλύτερης Ταινίας είναι οι:
«American Hustle»
«Nebraska»
«Captain Phillips»
«Philomena»
«Dallas Buyers Club»
«Twelve Years A Slave»
«Gravity» (σημ.: κλαίω…)
«The Wolf of Wall Street»
«Her»

Να τονίσουμε πως σε αυτήν την κατηγορία βραβεύονται οι ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ κι όχι οι σκηνοθέτες.

Υποψήφιοι για την καλύτερη Σκηνοθεσία είναι οι:
David O. Russell, «American Hustle»
Alfonso Cuarón, «Gravity» (σημ.: κλαίω με μαύρο δάκρυ…!)
Alexander Payne, «Nebraska»
Steve McQueen, «Twelve Years A Slave»
Martin Scorsese, «The Wolf of Wall Street»