Με συνοπτικές διαδικασίες το τεστ Bechdel ελέγχει γρήγορα και απλά αν η ταινία που μόλις παρακολουθήσατε είναι φιλική απέναντι στις γυναίκες ή όχι; Πώς λειτουργεί;
Το τεστ Bechdel είναι γνωστό εδώ και χρόνια σε κριτικούς κινηματογράφου, φοιτητές του αντίστοιχου κλάδου, και εργαζόμενους στη βιομηχανία του θεάματος, ωστόσο το ευρύ κοινό πληροφορήθηκε γι’ αυτό πρόσφατα. Περί τίνος πρόκειται;
Τι είναι το τεστ Bechdel: Το τεστ αυτό πήρε το όνομά του από την Αμερικανίδα cartoon artist Alison Bechdel, η οποία την δεκαετία του ’80 όρισε κάποιους βασικούς κανόνες που αναφέρονταν ειδικά στην κωμική ταινία που δημιούργησε με τίτλο «Dykes to Watch Out For». Οι τρεις ερωτήσεις που έθεσε είναι:
Α) Η ταινία περιλαμβάνει δύο γυναικείους χαρακτήρες;
Β) Οι δύο αυτοί χαρακτήρες μιλάνε μεταξύ τους;
Γ) Όταν μιλάνε μεταξύ τους, μιλάνε για κάτι άλλο εκτός από έναν άντρα;
Ακούγεται απλό, αλλά αν εξετάσετε με αυτά τα κριτήρια κάποια από τις αγαπημένες σας ταινίες, ίσως τα αποτελέσματα σας εκπλήξουν. Ας μην αναφερθούμε καν στο λατρεμένο Sex and the City, η αποτυχία του με βάση το τεστ Bechdel είναι προφανής, μια που οι πρωταγωνίστριες συζητούν διαρκώς και ακαταπαύστως για άντρες.
Βέβαια οι αντιρρήσεις σχετικά με το τεστ Bechdel είναι πολλές, καθώς αρκετοί ειδήμονες υποστηρίζουν ότι κατακρίνει ως αρνητικές για την εικόνα της γυναίκας εξαιρετικές ταινίες όπως π.χ. το Gravity, στο οποίο η Sandra Bullock παρουσιάζεται μεν ως μια ισχυρή γυναικεία προσωπικότητα, αλλά δυστυχώς δεν αλληλεπιδρά με άλλες γυναίκες. Τι λένε όμως οι αριθμοί;
Εδώ το τεστ Bechdel αποδεικνύεται θαυματουργό, ειδικά όταν εξετάσουμε την Meryl Streep, τις οποίας οι επιλογές περνάνε σχεδόν πάντα την δοκιμασία. Αρκεί να σκεφτούμε τις ταινίες Mamma Mia, Julie and Julia, The Iron Lady, The Devil Wears Prada, The Hours, Death Becomes Her και πολλές ακόμη ταινίες που την έχουν κάνει την ηθοποιό με τις περισσότερες υποψηφιότητες βραβείων στο Χόλιγουντ. Το 2013 το box office αντάμειψε πλουσιοπάροχα τις επιτυχημένες σύμφωνα με το Bechdel test ταινίες με διπλάσια σχεδόν έσοδα από τις αντίστοιχες «αποτυχημένες». Ακόμη και η Cate Blachett το υπαινίχθηκε στον λόγο αποδοχής του φετινού της Όσκαρ δηλώνοντας ότι το βραβείο αποτελεί μια νίκη ενάντια σε «όσους εξακολουθούμε να πιστεύουμε βλακωδώς ότι οι ταινίες με γυναίκες στο επίκεντρο αποτελούν περιθωριακή εμπειρία, μια που το κοινό θέλει να τις δει, και στην πραγματικότητα φέρνουν χρήματα».
Τα στοιχεία δείχνουν ότι το Χόλιγουντ μάλλον θα αργήσει να γυρίσει την πλάτη του σε αυτό το τεστ, μια που οι πωλήσεις φαίνεται να το επιβεβαιώνουν. Το βέβαιο πάντως είναι ότι εμείς ως θεατές βρήκαμε έναν πολύ ενδιαφέροντα τρόπο αξιολόγησης των ταινιών που είδαμε ή που θα δούμε από εδώ και πέρα! Δείτε μερικά αξιοπερίεργα αποτελέσματα.
5 διάσημες ταινίες που δεν περνάνε το τεστ Bechdel:
- The Social Network – οι γυναίκες της ταινίας δεν μιλάνε ποτέ μεταξύ τους.
- Harry Potter and the Deathly Hallows – και πάλι οι γυναίκες δεν αλληλεπιδρούν.
- Avatar – η μόνη «γυναικεία» συζήτηση έχει ως θέμα… έναν άντρα!
- Άρχοντας των Δαχτυλιδιών (η τριλογία) – οι γυναικείοι χαρακτήρες δεν συναντιούνται ποτέ στην μεγάλη οθόνη!
- Run, Lola, Run – Σας εκπλήσσει; Κι όμως η τόσο δυναμική Λόλα, ένας από τους πιο ολοκληρωμένους χαρακτήρες που έχει μεταφερθεί ποτέ στον κινηματογράφο, συζητάει με τον πατέρα της, τον φίλο της, τον σεκιουριτά, αλλά ποτέ με κάποια γυναίκα.
5 διάσημες ταινίες που περνάνε το τεστ Bechdel:
- Sin City – κι όμως αυτή η ταινία δράσης περιέχει σημαντική αλληλεπίδραση μεταξύ γυναικών, συγκεκριμένα μεταξύ της Becky και του αφεντικού της, Gail.
- The Dark Night Rises – Ο Μπάτμαν μπορεί να αποτελεί ανδρικό πρότυπο ηρωισμού, όμως και η Catwoman και η βοηθός της, Jen, συζητάνε αναλυτικά για το καλό του Gotham City.
- Bonnie and Clyde – το δίδυμο μπορεί να πρωταγωνιστεί, όμως η κόντρα μεταξύ της Bonnie και της γυναίκας του αδερφού του Clyde προσέφερε έντονες συζητήσεις.
- American Beauty – Η ατίθαση Angela συζητά τις σκέψεις της με την φίλη της Jane χωρίς να αναφέρεται σε άντρες.
- Όσα παίρνει ο άνεμος – Η Melanie ζητά από την φίλη της Scarlett να αναλάβει την φροντίδα του παιδιού της αν κάτι της συμβεί, χωρίς να αναφέρεται σε κανέναν άντρα.