Το κείμενο που ακολουθεί είναι αυτούσια “δανεισμένο” από το Τaλκ και γραμμένο απο την Πελιώ Παπαδιά….
Για πρώτη φορά άκουσα το όνομα της Amy Chua πέρυσι, όταν διάβασα ένα άρθρο σχετικό με το bestseller στις ΗΠΑ βιβλίο της “THE BATTLE HYMN OF A TIGER MOTHER” (Η πολεμική κραυγή της Μητέρας-Τίγρης). Προσωπικά, ως μαμά, αλλά και ως κόρη και έχοντας φυσικά υπάρξει παιδί, διαφώνησα αμέσως με τις ακραίες απόψεις της.
Παρατήρησα, όμως, ότι στο διαδίκτυο είχε ξεσπάσει έντονος πόλεμος σχετικά με το αν είχε ή όχι δίκιο η συγγραφέας, καθώς δεν ήταν λίγοι αυτοί που υποστήριζαν ότι ο αυστηρός τρόπος της απαιτητικής κινεζικής παράδοσης, όπου μόνο η πρωτιά είναι αποδεκτή, με τον οποίον επέλεξε να μεγαλώσει τα παιδιά της η Chua, είναι τελικά ο ορθότερος τρόπος διαπαιδαγώγησης.
Ας δούμε, λοιπόν, εν συντομία ποιες είναι οι απόψεις της καθηγήτριας στη Νομική Σχολή του Γέιλ, κινεζικής καταγωγής Amy Chua, με αφορμή το, δίχως άλλο προκλητικό, βιβλίο της “Μητέρα Τίγρη”, που μεταφράστηκε στη γλώσσα μας από την Άννα Παπασταύρου και κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Πρόκειται για την τολμηρή και απόλυτα ειλικρινή μαρτυρία μιας σκληρής, αλλά, κατά τα φαινόμενα, αποτελεσματικής μητέρας, που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων και προκάλεσε δεκάδες συζητήσεις στις ΗΠΑ, αλλά και παγκοσμίως, αναφορικά με το ποιος είναι ο πιο σωστός τρόπος να μεγαλώνει κανείς τα παιδιά του. Για την συγγραφέα αυτός είναι η στέρηση κάθε ελευθερίας και η προσήλωση σε συγκεκριμένους και πολύ υψηλούς στόχους. Με άλλα λόγια η Amy Chua, μαμά με αυξημένες προσδοκίες, στέρησε από τις κόρες της την παιδική τους ηλικία, ώστε να επιτύχει την άριστη μελλοντική επαγγελματική τους αποκατάσταση. Ο πόλεμος στον οποίο παίρνει μέρος η μητέρα-τίγρη είναι αυτός με την καθημερινότητα για την σωστή ανατροφή των παιδιών της, κάθε μέρα και κάθε ώρα της εβδομάδας. Από το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου της, η συγγραφέας παραθέτει κάποιες από τις απαγορεύσεις που εφάρμοσε:
1.Απαγορεύεται στο παιδί να πάρει οποιονδήποτε βαθμό κάτω από άριστα.
2.Απαγορεύεται στο παιδί να μελετάει πιάνο ή βιολί κάτω από 3 ώρες την ημέρα
3.Απαγορεύεται στο παιδί να παρακολουθεί τηλεόραση
4.Απαγορεύεται στο παιδί να συμμετέχει σε σχολική παράσταση
και άλλα πολλά ΟΧΙ σε παιχνίδια, πάρτι, στην καθημερινή, φυσιολογική παιδική ζωή γενικότερα… ΟΧΙ που θα συναντήσετε εντός του βιβλίου… Στην πρώτη κιόλας σελίδα του κειμένου της Chua… Μετά 300 περίπου σελίδες στις οποίες παρακολουθούμε το πάθος με το οποίο η συγγραφέας και πετυχημένη επαγγελματίας αφοσιώνεται στην κάτι παραπάνω από αυστηρή ανατροφή των παιδιών της, το βιβλίο κλείνει με μια επιστολή που απευθύνει στη μητέρα της η μεγαλύτερη από τις δυο κόρες.
Η εξομολόγηση, λοιπόν, της Chua αποτελεί ένα χρονικό της αυστηρά κατευθυνόμενης, στρατιωτικής πορείας προς την ενηλικίωση δυο μικρών κοριτσιών, της Σοφία και της Λούλου, που τελικά έγιναν, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα υποστηρίζει η μητέρα τους, η αφοσιωμένη στα παιδιά της Μητέρα-Τίγρη, δύο απόλυτα πετυχημένα και ισορροπημένα παιδιά.
Το βιβλίο είναι συναρπαστικό και όσο και αν ταυτόχρονα με εξόργισε σε πολλά σημεία του, ομολογώ ότι διαβάζεται μονορούφι, είναι γραμμένο με ευχάριστη, ζωντανή γλώσσα και με αρκετά μαύρο χιούμορ. Η συγγραφέας, με αυτοσαρκασμό, λεπτή ειρωνεία και, χωρίς αμφιβολία, με απόλυτη ειλικρίνεια και ευθύτητα, καταγράφει τις αναμνήσεις της ως μητέρας και μάλλον δεν επιχειρεί να πουλήσει ένα εγχειρίδιο του καλού γονέα, καθώς δεν προσπαθεί ούτε να προσηλυτίσει, ούτε να διεκδικήσει την παντογνωσία.
Μιλάει, δηλαδή, για όσα εκείνη θεωρεί σωστά και τα οποία εφάρμοσε στα κορίτσια της από τα τρυφερά τους χρόνια, δέχεται πως πολλά από αυτά ήταν και είναι πολύ σκληρά, μας εκνευρίζει ή μάλλον μας εξοργίζει, αλλά τελικά μας αφήνει τουλάχιστον προβληματισμένους ως προς την ορθότητα των καθιερωμένων ανεκτικών και ήπιων πεποιθήσεων της δυτικής κοινωνίας περί ανατροφής των παιδιών. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα “must read” για κάθε μητέρα, ακόμα κι αν δεν είναι, ούτε σκοπεύει να γίνει, τίγρη.
“Να πιστεύεις στο παιδί σου περισσότερο από κάθε άλλον”, λέει η Amy Chua. Τουλάχιστον σε αυτό συμφωνώ απόλυτα… Κατά τα άλλα, η έννοια του μέτρου μάς είναι πάντοτε απαραίτητη. Πολλώ δε μάλλον, στην ανατροφή των παιδιών μας.
Η Amy Chua είναι πανεπιστημιακός, κάτοχος της έδρας Νομικής John M. Duff στο Γέιλ. Το πρώτο της βιβλίο, World on Fire: How Exporting Free Market Democracy Breeds Ethnic Hatred and Global Instability (Ένας κόσμος στις φλόγες: Πώς η εξαγωγή της δημοκρατίας του ελεύθερου εμπορίου υποθάλπει το εθνικό μίσος και την παγκόσμια αστάθεια), μπεστ σέλερ των New York Times, επιλέχθηκε τόσο από τον Economist όσο και από την Guardian της Μ. Βρετανίας σαν ένα από τα καλύτερα βιβλία του 2003. Το δεύτερο βιβλίο της, Day of Empire: How Hyperpowers Rise to Global Dominance – and Why They Fall (Η ημέρα της αυτοκρατορίας: Πώς οι Υπερδυνάμεις φτάνουν σε παγκόσμια κυριαρχία – και γιατί κατακρημνίζονται), έλαβε άριστες κριτικές και περιλήφθηκε στη λίστα των μπεστ σέλερ του περιοδικού Foreign Affairs. Η Chua ζει ευτυχισμένη με το σύζυγό και τις δύο κόρες της (και δύο σκυλιά σαμογέτ) στο Νιού Χέιβεν του Κονέκτικατ.