Ως παιδιά σίγουρα θα σας έχει τύχει να ξεχαστείτε παίζοντας… γιατί αυτό κάνει το παιχνίδι: σε κάνει να ξεχνιέσαι…
Κάπου ανάμεσα στην παιδική μας ηλικία και την ενήλικη ζωή μας πολλοί από εμάς παύουμε να παίζουμε… «πρέπει να είμαστε σοβαροί», «να δείχνουμε σοβαροί» για να μας πάρουν στα «σοβαρά» και βέβαια έχουμε τόσα «σοβαρά» θέματα να αντιμετωπίσουμε με τα οποία «δεν παίζουν»… Από μια ηλικία και μετά δε… ε, ναι: πρέπει να σοβαρευτούμε- δεν μπορούμε να παίζουμε με τη ζωή μας… οπότε «ας μην ξεχνιόμαστε» κιόλας…
Είναι λες και όλα μας υπαγορεύουν ότι το ‘παιχνίδι’ είναι κάτι ελαφρύ και επιπόλαιο που στον ενήλικο κόσμο δεν χωράει… Μετά είναι και η αίσθηση της ευθύνης που μας βαραίνει, ευθύνη ως προς τον εαυτό μας, το σύντροφό μας, τα παιδιά μας, τη δουλειά μας, τον κοινωνικό μας περίγυρο- πάνω από όλα ευθύνη να κάνουμε τις καλύτερες δυνατές επιλογές σε μια ζωή που είναι πεπερασμένη, με τη βαθύτερη επίγνωση της ευθραυστότητάς μας και την κλεψύδρα του χρόνου που μετράει αντίστροφα αναπόφευκτα να μας στοιχειώνει είτε το συνειδητοποιούμε όχι…
Μέσα στην αγωνία μας να πορευτούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, να είμαστε παραγωγικοί και αποτελεσματικοί, να εκπληρώσουμε στόχους, να αξιοποιήσουμε το χρόνο μας εποικοδομητικά και ενίοτε να αποδείξουμε την αξία μας (γιατί δεν εννοείται βλέπετε) η έννοια του παιχνιδιού χάνει τη ζωτική σημασία που έχει στον παιδικό κόσμο και σε μεγάλο βαθμό σταματάμε να επιτρέπουμε στον εαυτό μας να “παίζει”… Είναι σαν μην υπάρχει πια ο χρόνος γι’ αυτό, ούτε η πολυτέλεια… Ο ενήλικος νους μας, ο οποίος κυρίως γραμμικά ξέρει να κινείται βρίσκεται ανάμεσα σε μια υποτιθέμενη επιλογή : βάρος ή ελαφρότητα;
Κάπως έτσι σταματάμε να παίζουμε και συχνά παίρνουμε τον εαυτό μας πολύ σοβαρά.
Δε συμβαίνει όμως το ίδιο και με τη ζωή που, γνωστή για τη φαιδρότητά της, συνεχίζει να παίζει μαζί μας τα πιο αναπάντεχα και πολλές φορές σκληρά παιχνίδια. Τις τελευταίες μέρες, μέσα από διάφορες αναρτήσεις, βρέθηκα μπροστά στην είδηση ανθρώπων, νέων ανθρώπων περισσότερο ή λιγότερο γνωστών- που έφυγαν πρόωρα. Και με όλη τη θλίψη που μου προκαλεί αυτό ταυτόχρονα όμως με κάνει να συνειδητοποιώ πόσο σημαντικό είναι να επιτρέπουμε στον εαυτό μας, να προσεγγίζει τα πράγματα με μια διάθεση πιο παιχνιδιάρικη και να είμαστε σε επαφή όχι μόνο με το βάρος αλλά και την ελαφρότητα της ύπαρξής μας.
Μπορεί να αναρωτηθείτε για ποια ελαφρότητα μιλάω: «Πού είναι η ελαφρότητα και ποιος την έχασε για να τη βρω εγώ;» Ίσως αυτή τη στιγμή να νιώθετε μόνο βάρος και όλα αυτά να σας φαίνονται απίστευτα ελαφριά… Τότε, ναι… αυτό σημαίνει ότι τη δεδομένη στιγμή επιλέγετε να μείνετε στο βάρος. Όμως μισό λεπτό: στ’ αλήθεια δεν έχετε προσέξει αυτή την παιχνιδιάρικη διάθεση με την οποία η ζωή μας προσκαλεί να έλθουμε σε επαφή με την ελαφρότητα των πραγμάτων;
Και τότε τι είναι η ηλιαχτίδα που μπαίνει από τις γρίλιες του παραθύρου και σε ξυπνάει, το κύμα που έρχεται και σου βρέχει τα πόδια καθώς περπατάς στην άκρη της θάλασσας, τα σύννεφα στον ουρανό που παίρνουν τα πιο ευφάνταστα σχήματα, η ψηλόλιγνη σκιά σου στο πεζοδρόμιο που προπορεύεται…και χίλια δύο άλλα τέτοια;
Κάθε φορά που βλέπουμε την πιο ελαφριά ή φωτεινή πλευρά των πραγμάτων, που αστειευόμαστε με τους άλλους, που διακωμωδούμε τις καταστάσεις, που με ένα πείραγμα ‘σπάμε τον πάγο’, που κάνουμε κάποιον να γελάσει…στιγμές που απλά αρνούμαστε να πάρουμε τα πράγματα βαριά, που χαμογελάμε πονηρά με μια σκέψη, που φλερτάρουμε, που τραγουδάμε στο μπάνιο…, που παίζουμε με τις λέξεις, που ζωγραφίζουμε στην άμμο, κάθε φορά που αφηνόμαστε σε αυτή τη φυσική μας ροπή για παιχνίδι, ερωτοτροπούμε με τη ζωή…επιλέγουμε να είμαστε σε επαφή με την ελαφρότητα…
Ενεργοποιούμε τότε έστω για λίγο ένα κομμάτι του νου μας που ως ενήλικες έχουμε κάπως ξεχάσει να χρησιμοποιούμε: εκείνο το μέρος του νου μας που δε νοιάζεται για προθεσμίες, για τα παραπάνω κιλά μας ή για το πώς μας βλέπουν οι άλλοι.
Η επαφή με την τέχνη, τη μουσική, τα σπορ, τα ζώα, τα παιδιά, τη φύση τείνει να ενισχύει αυτή την πιο παιχνιδιάρικη πλευρά του εαυτού μας που τόση ανάγκη έχει να εκφραστεί και που συχνά μέσα στον ενήλικο κόσμο μας συρρικνώνεται και ατροφεί
Θέλετε να παραμείνετε νέοι; Ελάτε σε επαφή με την παιχνιδιάρικη πλευρά σας… Γιατί όπως είπε και ο George Bernard Shaw: «Δεν σταματάμε να παίζουμε επειδή μεγαλώνουμε… Μεγαλώνουμε επειδή σταματάμε να παίζουμε.»
Σύμφωνα με το αμερικάνικο Ιnstitute of Play, το παιχνίδι είναι κλειδί για τη ζωτικότητα και τη νεανικότητα. Προάγει την αισιοδοξία, τη δημιουργικότητα και την κατάκτηση δεξιοτήτων, τονώνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, ευνοεί την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης και την αίσθηση του ανήκειν. Όλα τα παραπάνω είναι δείκτες υγείας και η έλλειψή τους προβλέπει επικείμενα προβλήματα στην υγεία μας -ψυχική και σωματική- και μας κάνει πιο εύθραυστους και ευάλωτους στις αντιξοότητες.
Πέρα από όλα αυτά, το παιχνίδι ενισχύει τις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Είναι κάτι σαν πικάντικο μπαχαρικό που όταν το προσθέτεις στις σχέσεις η γεύση αλλάζει, εμπλουτίζεται… Χημεία βλέπεις… Μια μακροχρόνια συντροφική σχέση μπορεί να διατηρείται και ανανεώνεται μέσα από το χιούμορ, την απόλαυση, την ικανότητα να γελάμε παρέα με τις ειρωνείες της ζωής, να μοιραζόμαστε αστείες ιστορίες μας και εφόσον αφήνουμε τη φαντασία και τις φαντασιώσεις μας να ξεδιπλώνονται…
Τελικά, το να επιλέγουμε να περνάμε καλά, να γελάμε και να παίζουμε- ακόμη και στα δύσκολα- δεν έχει να κάνει με αφέλεια ή άρνηση. Έχει να κάνει με συναισθηματική ωριμότητα.
Το παιχνίδι δεν είναι μια άχρηστη πολυτέλεια ή χάσιμο χρόνου. Είναι μια απόλυτη αναγκαιότητα για να ζούμε μια πιο όμορφη και ευχάριστη ζωή.
Μήπως λοιπόν να δώσετε στον εαυτό σας την άδεια… να “παίξει”;
Περισσότερα για την ψυχολόγο Έλενα Καμπισοπούλου μπορείτε να διαβάσετε εδώ