Οι περισσότεροι ίσως έχετε ήδη παρακολουθήσει ένα video που κυκλοφορούσε στο internet όπου πρωταγωνιστεί ο «Alex ο Έλληνας». Είναι ένα μικρό μήκους βιντεάκι κινουμένων σχεδίων, το οποίο παρουσιάζει κι αναλύει κάποια από τα πιο γνωστά στερεότυπα αναφορικά με την ελληνική κρίση. Σε περίπτωση που δεν έχετε δει το video, παρακαλώ παρακολουθήστε το προτού συνεχίσετε να διαβάζετε.
[vsw id=”ehsxIjeRaME” source=”youtube” width=”425″ height=”344″ autoplay=”no”]
Το είδατε; Ωραία!
Προσωπικά εντυπωσιάστηκα από το γεγονός πως κάποιος προσπαθούσε ενεργά να αποκαταστήσει την εικόνα που έχει ο υπόλοιπος κόσμος σχετικά με τα οικονομικά της Ελλάδας κι ήταν επόμενο να αναρωτηθώ ποιοι ήταν τελικά οι «Omikron Project». Ψάχνοντας έφτασα στο Mehran Khalili, έναν από τους συνιδρυτές της «Omikron Project», κι όπως πιθανώς μαντεύετε από το όνομά του, δεν είναι Έλληνας! Είναι Βρετανο- Ιρανός κι όπως φαίνεται είναι κι ένας από αυτούς τους σπάνιους ανθρώπους που θέλουν να τονίσουν ό,τι βλέπουν και θεωρούν λάθος και που προσπαθούν να το διορθώσουν. Κανονίσαμε ένα ραντεβού στο Skype (έι! Όχι πονηρές σκέψεις!) ώστε να μιλήσουμε για τον «Alex» και κάποιες ακόμη δράσεις τις οποίες επεξεργάζεται η ομάδα «Omikron» από τότε που πρωτοεμφανίστηκε το 2012. Παρά το γεγονός πως η τεχνολογία μας έπαιζε παιχνιδάκια (άτιμο Skype!) καταφέραμε να έχουμε μία πολύ ενδιαφέρουσα και διαφωτιστική κουβέντα και θέλω να τον ευχαριστήσω τόσο για το χρόνο του, όσο και για την υπομονή που επέδειξε μαζί μου.
Αντιγόνη Αδαμοπούλου (Α.Α.): Λοιπόν… τι είναι το «OmikronProject»; Πώς σας ήρθε η ιδέα;
MehranKhalili (M.K.): Το «Omikron Project» είναι μία καμπάνια βάσης – μία ομάδα κοριτσιών κι αγοριών που προσπαθούν να κάνουν κάτι ώστε να παρουσιάσουν τη διεθνώς προβληματική εικόνα τον Ελλήνων και να πούνε κάποιες από τις κρυφές ιστορίες που υπάρχουν πίσω από τα πρωτοσέλιδα σχετικά με την Ελλάδα. Φτιάχνουμε δημιουργικές παραγωγές – videos, γραφικά κλπ – τα οποία παρουσιάζονται online. Δεν υπάρχει καμία εταιρεία από πίσω, ούτε χρήματα να μας στηρίζουν, ούτε πολιτικοί δεσμοί. Είναι μία απόλυτα εθελοντική ομάδα με μία πολύ απλή και χαλαρή δομή. Κάτι σα μία ομάδα καλλιτεχνών, για να είμαι ειλικρινής.
Α.Α.: Αφού είναι κατά βάση μία εθελοντική προσπάθεια, από πόσα άτομα αποτελείται η ομάδα; «Omikron»;
Μ.Κ.: Σε σύνολο είμαστε περίπου σαράντα άτομα που έχουν συνεισφέρει ενεργά στο «Omikron Project». Αλλά υπάρχει ένας πυρήνας έξι – επτά ατόμων τώρα που κάνουν την περισσότερη δουλειά. Όπως σε κάθε εθελοντικό γκρουπ νέοι άνθρωποι έρχονται, φεύγουν, παλιοί επιστρέφουν, κλπ.
Α.Α.: Άρα μπορεί να γίνει μέλος οποιοσδήποτε δείχνει ενδιαφέρον για το «OmikronProject».
Μ.Κ.: Ναι. Το μόνο που πρέπει να κάνουν είναι να επικοινωνήσουν μαζί μας στο [email protected] . Αν θέλουν απλά να ενημερώνονται για τις παραγωγές μας θα τους προσθέσουμε στη λίστα επαφών μας. Αλλά αν κάποιος ενδιαφέρεται να βοηθήσει με τις παραγωγές μπορεί να παρακολουθήσει κάποια από τις συναντήσεις μας στην Αθήνα, οι οποίες πραγματοποιούνται κάθε βδομάδα. Είμαστε πολύ ανοιχτοί.
Α.Α.: Αυτό είναι καλό. Είναι έτσι ευκολότερο για όσους ενδιαφέρονται για το Project και που θέλουν να συνεισφέρουν.
Μ.Κ.: Ναι. Επίσης πολλοί άνθρωποι εκτός Αθηνών – κι εκτός Ελλάδας – θέλουν να βοηθήσουν με το «Omikron Project» αλλά ακόμη δεν βρήκαμε έναν καλό τρόπο ώστε να τους ενσωματώσουμε. Πάντα αυτό λειτουργεί καλύτερα όταν κάθεσαι σ’ ένα τραπέζι πίνοντας καφέ. Αυτοί οι άνθρωποι μπορούν πάντα να βοηθήσουν διαδίδοντας τις παραγωγές, αλλά αντιλαμβάνομαι πως κάποιοι θέλουν να ασχοληθούν πιο ενεργά. Θα φτάσουμε κι εκεί κάποια στιγμή.
Α.Α.: Δεν είναι απαραίτητο να είναι στην παραγωγή. Οι εθελοντές μπορούν είτε να διαδώσουν το μήνυμα είτε να παρουσιάσουν κάποιες ιδέες.
Μ.Κ.: Ναι, σωστά. Οι ιδέες μπορούν να έρθουν από οπουδήποτε. Παρακολουθούμε όλα τα σχόλια και τα μηνύματα που λαμβάνουμε και παίρνουμε ιδέες κατ’ αυτόν τον τρόπο.
Α.Α.: Υπάρχουν κάποια μέλη που δεν είναι Έλληνες; Είναι εθελοντές διαφορετικών εθνικοτήτων, όπως εσύ;
M.K.: Μέχρι σήμερα η πλειοψηφία των μελών μας είναι Έλληνες, τουλάχιστον το 90%. Υπάρχουν και κάποιοι Γάλλοι και κάποιοι κατά το ήμισυ Έλληνες. Δεν προκαλεί έκπληξη, βέβαια, καθώς το πρόγραμμα είναι εξ’ ολοκλήρου ελληνικό κι η βάση μας είναι εδώ.
Α.Α.: Αυτό που θέλω να πω είναι πως υπάρχει ενδιαφέρον σχετικά με το «OmikronProject» κι από άτομα που δεν είναι Έλληνες. Κι αυτό είναι καλό!
Μ.Κ.: Ναι,έχουμε δεχθεί πολλά mails από ανθρώπους εκτός Ελλάδας που λένε «θέλω να κάνω κάτι». Άνθρωποι από την Αμερική, την Αυστραλία, τη Γερμανία, την Ισπανία, άνθρωποι χωρίς ελληνικές ρίζες… Έχουν κουραστεί με την αδικία που βλέπουν αναφορικά με την Ελλάδα και θέλουν να κάνουν κάτι, ο,τιδήποτε για να βοηθήσουν. Λαμβάνουμε κυριολεκτικά εκατοντάδες emails από τότε που ξεκινήσαμε το Μάρτιο του 2012.
Α.Α.: Ζεις στην Ελλάδα, είσαι Βρετανο-Ιρανός. Τι σ’ έκανε να γίνεις μέλος αυτής της ομάδας; Ποιες είναι (αν υπάρχουν) οι σχέσεις σου με τη Ελλάδα;
Μ.Κ.: Είμαι ένας από τους συνιδρυτές του Project, επομένως είμαι σ’ αυτό από την αρχή του. Είμαι παντρεμένος με Ελληνίδα κι αγαπώ αυτή τη χώρα. Αλλά το πιο σημαντικό είναι πως το κάνω γιατί βλέπω μία αδικία μπροστά μου κάθε μέρα: ιστορίες για ό,τι συμβαίνει εδώ χωρίς περιεχόμενο, χωρίς ισορροπία. Ιστορίες που κάνουν την Ελλάδα να θυμίζει εμπόλεμη ζώνη επί εικοσιτετραώρου βάσεως, ή μία κόλαση φτώχειας κι απόγνωσης, η οποία κατοικείται από διεφθαρμένους κι οκνηρούς ανθρώπους. Αυτές οι ιστορίες δημιουργούν μία αρνητική εικόνα η οποία έχει σοβαρές επιπτώσεις για τους Έλληνες σήμερα – οικονομικές και ψυχολογικές – κι αυτό είναι λάθος. Κι όταν βλέπουμε κάτι λάθος, πρέπει να ενεργούμε.
Α.Α.: Αυτό είναι πολύ όμορφο. Γιατί δυστυχώς αυτό που βλέπω εγώ ως Ελληνίδα είναι πως οι Έλληνες είναι ενοχλημένοι κι οργισμένοι με ό,τι συμβαίνει, αλλά δυστυχώς παραμένουν ανενεργοί. Δεν κάνουν τίποτα… ελπίζω αυτό να αλλάξει σύντομα!
Μ.Κ.: Είναιενδιαφέρον που το λες αυτό. Μία από τις παραγωγές που δημοσιεύσαμε το Μάιο ήταν ένας χάρτης όλων των ομάδων δράσης στην Ελλάδα (http://omikronproject.gr/grassroots ) (δεν φτιάχνουμε μόνο βίντεο!). Βρήκαμε περίπου 240 ομάδες ανθρώπων που δρουν εκεί που το σύστημα ολιγωρεί. Χωρίς δομή, χωρίς χρήματα. Απλοί άνθρωποι που προσπαθούν να γνωστοποιήσουν καθημερινά προβλήματα.
Μόλις δημοσιεύσαμε το χάρτη αυτόν, λάβαμε σωρεία μηνυμάτων από ανθρώπους απ’ όλη την Ελλάδα που μας ενημέρωναν για περισσότερες ομάδες στη Θεσσαλονίκη, στην Κεφαλονιά, στα Ιωάννινα, και μας ζητούσαν να τους προσθέσουμε στη λίστα. Επομένως στην ουσία γίνονται πολλά πράγματα. Απλά δεν έχουν πολλή έκθεση, δεν έχουν έναν κοινό χώρο όπου να είναι συγκεντρωμένες όλες αυτές οι ομάδες.
Α.Α.: Προφανώς αυτό είναι και το πρόβλημα, οπότε θα κρατήσω ως το πιο σημαντικό πως η ομάδα σας μπορεί και προσφέρει το χώρο που χρειάζονται αυτές οι ομάδες ώστε να γίνουν γνωστές.
Μ.Κ.: Ναι.Ο χάρτης προσπαθεί να το γνωστοποιήσει αυτό και θα τον ανανεώσουμε ξανά το Σεπτέμβρη με όλες τις λεπτομέρειες και τις προσθήκες που λάβαμε. Είναι ένας τρόπος να βοηθήσουμε αυτές τις ομάδες να γίνουν γνωστές.// και να δείξουν στον υπόλοιπο κόσμο πως οι Έλληνες δεν κάθονται άπραγοι, ούτε είναι θύματα που περιμένουν βοήθεια.
Α.Α.: Ας μιλήσουμε για τον «Alex τον Έλληνα». ΓιατίείναιΈλληνας; Δε θα μπορούσε να είναι Ιρλανδός ή Πορτογάλος; Ή ακόμη κι Ιταλός. Αυτές οι χώρες είναι επίσης υπό τον έλεγχο του ΔΝΤ. Οπότε… γιατί Έλληνας;
Μ.Κ.: Η κρίση στην Ευρωζώνη ξεκίνησε στην Ελλάδα. Η λιτότητα χτύπησε άλλες χώρες αργότερα. Οπότε το δεδομένο που υφίσταται για την Ελλάδα, και τα στερεότυπα που δημιουργήθηκαν για τους ανθρώπους της, είναι πολύ πιο στέρεα σε σχέση με τις άλλες χώρες. Και φυσικά, το Project είναι ελληνικό – άρα κι ο «Alex» είναι Έλληνας!
Α.Α.: Πώς βλέπουν οι μη – Έλληνες φίλοι σου τον «Alex τον Έλληνα»; Πιστεύουν πως πραγματικά είναι ένα «τεμπέλικο κάθαρμα», υπεύθυνος για ό,τι του καταλογίζουν;
Μ.Κ.: Το 2009 που ξεκίνησε η κρίση, υπήρξε ένα κύμα ιστοριών στα διεθνή μέσα ενημέρωσης πως οι Έλληνες είναι τεμπέληδες, διεφθαρμένοι, ζούσαν πέρα από τις δυνατότητές τους και χρεοκόπησαν και χρειάστηκαν τη βοήθεια χωρών με πιο υπεύθυνους πολίτες. Αυτή η εικόνα καθιερώθηκε.
Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά, οι ιστορίες για την Ελλάδα στην ουσία είναι για το πόσο υποφέρει ο κόσμος. Δυστυχώς, αυτές οι ιστορίες είναι αληθινές… και πρέπει να ειπωθούν. Δεν προσπαθούμε να «χρυσώσουμε το χάπι», καθόλου. Αλλά πιστεύουμε πως αυτές οι ιστορίες δεν είναι ενδεικτικές για το σύνολο της χώρας, του πληθυσμού της. Δεν πεινάνε όλοι σ’ αυτήν τη χώρα, ούτε τη βγάζουν χωρίς φάρμακα…ευτυχώς, όχι ακόμα! Κι από την άλλη πολλοί άνθρωποι απαντούν στις κοινωνικές ανάγκες και τα προβλήματα, όπως ανέφερα, μέσω ομάδων δράσης και άλλων συλλόγων. Αντιμάχονται, χωρίς βία, για να βελτιώσουν τη χώρα. Αλλά αυτές οι ιστορίες δε βγαίνουν παραέξω γιατί δεν είναι αρκετά δραματικές… και το δράμα πουλάει.
Σκέψου αυτό. Φαντάσου μια μέρα να σου έλεγα «αυτός εδώ είναι τεμπέλης και διεφθαρμένος και χρεοκόπησε». Και την επομένη σου λέω «αυτός ο ίδιος άνθρωπος είναι φτωχός κι υποφέρει». Ποια σύνδεση θα έκανες; Ίσως να ένιωθες συμπάθεια επειδή υποφέρει, αλλά θα έλεγες στον εαυτό σου «ε, έπαθε ό,τι του άξιζε».
Αυτό είναι μία απλοποίηση, αλλά πιστεύουμε πως αυτή η «πορνογραφική κρίση» που καθορίζει τις αναφορές στην Ελλάδα στην ουσία ενδυναμώνει την αρνητική εικόνα για τη χώρα, καταστρέφοντας την τουριστική της βιομηχανία και οδηγώντας τους Έλληνες ακόμη πιο χαμηλά. Αυτό προσπαθούμε να αλλάξουμε με τις παραγωγές μας όπως αυτήν με τον «Alex».
Α.Α.: Ετοιμάζονται άλλα videos; Να αναμένουμε την παρέα του «Alex» να μεγαλώσει, προσθέτοντας χαρακτήρες από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως στο δέυτερο βίντεο με την «Europa»; (σημ.: μπορείτε να δείτε αυτό το video εδώ )
Μ.Κ.: Θα υπάρξουν κι άλλα βίντεο με τον «Alex». Αλλά αυτά τα πράγματα χρειάζονται πολύ χρόνο ώστε να ολοκληρωθούν – δε θέλουμε να βγάζουμε ένα βίντεο κάθε μήνα. Αν το κάναμε αυτό, ο κόσμος σύντομα θα κουραζόταν. Θα έλεγαν όλοι «όχι άλλο βίντεο με τον “Alex”!».
Α.Α.: Πώς βλέπεις το ρόλο των socialmedia στο σημερινό τρόπο ενημέρωσης;
Μ.Κ.: Τα social media έχουν επηρεάσει όλη τη διαδικασία της ενημέρωσης. Οι δημοσιογράφοι τα χρησιμοποιούν αναζητώντας θέματα, να βρουν ανθρώπους για συνεντεύξεις κλπ. Έπειτα οι ιστορίες διαδίδονται και σχολιάζονται μέσω των social media. Κάποιες φορές ανανεώνονται ώστε να συμπεριλάβουν νέα δεδομένα που προέρχονται από τα social media. Έχουν αλλάξει το τοπίο της ενημέρωσης ολοκληρωτικά.
Αυτό που είναι πολύ ενδιαφέρον είναι ότι τα social media δημιούργησαν ένα χώρο όπου ο καθένας μπορεί να γίνει δημοσιογράφος. Η «δημοσιογραφία του πολίτη» γίνεται δημοφιλής εδώ στην Ελλάδα, δίνοντας τη δυνατότητα σε ανθρώπους μέσα κι έξω από την Ελλάδα να ενημερωθούν για κάτι στο οποίο υπό άλλες συνθήκες δε θα είχαν πρόσβαση. Δυστυχώς η Ελλάδα είναι ουραγός στην ελευθερία του τύπου στην Ευρώπη σύμφωνα με τους «Ρεπόρτερς χωρίς Σύνορα», οπότε μία δυνατή κίνηση για τη «δημοσιογραφία του πολίτη» εδώ είναι ζωτικής σημασίας.
Α.Α.: Οι περισσότεροι έχουν ως δεδομένο πως τα ΜΜΕ λειτουργούν παραπλανητικά, ώστε να «καταπιέσουν» την ικανότητα του κόσμου να αντιδράσουν. Πιστεύεις πως η δράση του «Omikron Project» μπορεί να συμβάλλει στον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος λαμβάνει κι επεξεργάζεται την πληροφόρηση;
Μ.Κ.: Διαφωνώ πως τα ΜΜΕ λειτουργούν εξαρχής παραπλανητικά. Όλη η δημοσιογραφία είναι κάτι σαν «υπεράσπιση». Προωθεί μία άποψη, η οποία έχει βάση όπως η δική μου ή η δική σου. Αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκη παραπλανητικό, είναι απλά το τοπίο της δημοσιογραφίας
Το πρόβλημα είναι πως ως «καταναλωτές» της ενημέρωσης ξεχάσαμε το εξής: συμπεριφερόμαστε στα ΜΜΕ ως πηγές αντικειμενικών δεδομένων, όταν στην πραγματικότητα θα έπρεπε να είμαστε λίγο πιο «δύσπιστοι» για ό,τι διαβάζουμε και να αναζητούμε συνεχώς σημάδια προδιάθεσης στα άρθρα. Επειδή χρειαζόμαστε τις πληροφορίες ώστε να πάρουμε αποφάσεις… κι αν αυτές οι πληροφορίες είναι περιορισμένες, είναι πιο δύσκολο για εμάς να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις.
Είναι δική μας ευθύνη να αναζητήσουμε διαφορετικές πηγές ενημέρωσης ώστε να έχουμε όσο το δυνατόν περισσότερες «πλευρές» των ιστοριών γίνεται. Δυστυχώς αυτό συχνά χρειάζεται περισσότερη δουλειά από αυτή που οι άνθρωποι είναι διατεθειμένοι να κάνουν.
Είναι μία παγκόσμια δυναμική που για ν’αλλάξει πρέπει να γίνει μία παγκόσμια προσπάθεια. Το «Omikron Project» προσπαθεί να απευθυνθεί στον κόσμο με το δικό μας ταπεινό τρόπο παρουσιάζοντας την άλλη οπτική των ιστοριών με δημιουργικό τρόπο ώστε ο κόσμος να διασκεδάζει και να ενημερώνεται ταυτόχρονα, χωρίς να καταβάλλει παραπάνω χρόνο και προσοχή.
Αν πιστεύετε πως έχετε μία καλή ιδέα η οποία έπειτα από συζήτηση μπορεί να έχει θετικές συνέπειες και να ενισχύσει την αλλαγή μ’έναν ξεχωριστό τρόπο, φροντίστε να έρθετε σε επαφή με την ομάδα «OmikronProject» με μία επίσκεψη στο επίσημο site τους (http://omikronproject.gr ). Εγώ σίγουρα θα το κάνω όταν θα ανάψει καμία «λάμπα ιδέας» πάνω από το κεφάλι μου!