Είναι ο ηθοποιός που μετέφερε την αίγλη του θεάτρου στη μεγάλη οθόνη μέσα από ένα ευρύ φάσμα ρόλων, διαφορετικών μεταξύ τους. Διόλου τυχαίο, μια που στην καριέρα του συνδυάζει το θέατρο με τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Σήμερα ευχόμαστε «Χρόνια Πολλά» στον Kenneth Branagh.
Ο Sir Kenneth Charles “Ken” Branagh γεννήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου του 1960 στο Belfast της Βόρειας Ιρλανδίας κι ήταν το μεσαίο από τα τρία παιδιά της εργατικής οικογένειας των William και Frances Branagh. Σε ηλικία εννέα ετών η οικογένεια εγκαταστάθηκε στο Reading του Berkshire της Αγγλίας προκειμένου να αποφύγουν τις Ταραχές (σημ.: πρόκειται για τις διαμάχες που διεξήχθησαν κατά την περίοδο 1968-1998, ανάμεσα στους Ενωτικούς που ήθελαν την ενοποίηση με το Ηνωμένο Βασίλειο και τους Εθνικιστές που ήθελαν μία ανεξάρτητη Ιρλανδία). Κατά τη φοίτησή του στα δημοτικά σχολεία Grove και Whiteknights και το γυμνάσιο Meadway στο Tilehurst ο Kenneth Branagh μιλούσε πια με άψογη αγγλική προφορά προκειμένου να γλιτώσει από το bullying. Μετά τις σπουδές του, εγγράφτηκε στη Βασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης του Λονδίνου.
Μέχρι το 1984 ο Kenneth Branagh είχε αποκτήσει αναγνωρισιμότητα στο Ηνωμένο Βασίλειο χάρη στην τηλεοπτική ανθολογία του BBC «Play For Today» και το ρόλο του Billy Martin, ενώ το 1982 είχε ήδη βραβευτεί με το βραβείο SWET ως Καλύτερος Πρωτοεμφανιζόμενος για το ρόλο του στο θεατρικό έργο του Julian Mitchell «Another Country». Αξίζει, επίσης, να αναφέρουμε πως ο Branagh ανήκε στην ίδια γενιά αποφοίτων της Ακαδημίας με καταξιωμένους πια ηθοποιούς, όπως ο Jonathan Pryce, ο Alan Rickman κι η Fiona Shaw. Το 1985 πρωταγωνιστεί στην παραγωγή της Βασιλικής Εταιρείας Shakespeare «Ερρίκος Ε’», ενώ η επιτυχία της παράστασης αποδόθηκε στα γεμάτα κάθε φορά θέατρα που τη φιλοξενούσαν. Η παράσταση αυτή αργότερα ήταν η βάση που χρησιμοποίησε ο Branagh το 1989 όταν θα μεταφερόταν το έργο στη μεγάλη οθόνη με το Βορειοϊρλανδό ηθοποιό, εκτός από τον πρωταγωνιστικό ρόλο, να αναλαμβάνει και καθήκοντα σκηνοθέτη και σεναριογράφου.
Το 1988 κι έχοντας συμμετάσχει και σε παραστάσεις της Εταιρείας Αναγεννησιακού Θεάτρου, όπως το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» το 1985 και τη «Δωδεκάτη Νύχτα» το 1987, ο Branagh είναι πια μια δυναμική παρουσία στο θεατρικό γίγνεσθαι του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Εταιρεία εκείνη τη χρονιά ξεκινά μία συνεργασία με τη Birmingham Rep προκειμένου να πραγματοποιηθεί μία θεατρική σαιζόν με περιοδεία, με έργα του διαχρονικού βάρδου. Στη σαιζόν αυτή περιλαμβάνονται και σκηνοθετικά ντεμπούτα, όπως αυτό της Judi Dench με το «Πολύ Κακό για το Τίποτα», όπου ο Branagh συμπρωταγωνιστεί με τη Samantha Bond. Παράλληλα, μέχρι το 1988, ο Branagh συμμετέχει σε τηλεοπτικές παραγωγές, όπως τη μίνι σειρά «Fortunes of War» (1987) και το «Thompson» (1988).
Το 1989 ο Branagh συμπρωταγωνιστεί με την Emma Thompson (με την οποία εμφανιζόταν και στο «Fortunes of War») στη θεατρική παράσταση «Look Back In Anger» του John Osborne σε σκηνοθεσία της Judi Dench. Πρόκειται για ένα δράμα με επίκεντρο ένα ερωτικό τρίγωνο που σχηματίζεται από έναν άντρα της εργατικής τάξης (Branagh), τη μεσοαστή σύζυγό του (Thompson) και την υπερόπτη φίλη της (Helena Charles). Να σημειώσουμε πως από το 1989 και μέχρι το 1995 ο Kenneth Branagh κι η Emma Thompson δεν είναι μόνο καλλιτεχνικό ζευγάρι, αλλά είναι μαζί και στη ζωή.
Την ίδια χρονιά, όμως ο Branagh κάνει το κινηματογραφικό του ντεμπούτο με τη μεταφορά του «Ερρίκου Ε’» στις σκοτεινές αίθουσες. Οι προσπάθειες του Branagh όχι μόνο στον πρωταγωνιστικό ρόλο αλλά κι η σκηνοθετική του ματιά τον ξεχωρίζουν αμέσως, με αποτέλεσμα και δύο υποψηφιότητες Oscar, μία για τη σκηνοθεσία (στην κατηγορία κερδίζει ένα βραβείο BAFTA) και μία για το βραβείο Α’ Ανδρικού Ρόλου.
Το 1991 ο ηθοποιός βρίσκεται και πάλι πίσω από τις κάμερες, αυτή τη φορά για το «Dead Again». Πρόκειται για ένα σύγχρονο neo-noir φιλμ μυστηρίου με πρωταγωνιστές έναν ιδιωτικό ντετέκτιβ (Branagh) ο οποίος προσπαθεί να λύσει το μυστήριο μίας γυναίκας με αμνησία, της Grace (Emma Thompson), η οποία ταλαιπωρείται από εφιάλτες που απεικονίζουν το φόνο μίας γυναίκας από το σύζυγό της. Το κοινό υποδέχεται με διθυράμβους την ταινία, ενώ πολλοί κριτικοί δε διστάζουν να χαρακτηρίσουν τον Branagh ως έναν σκηνοθέτη που μπορεί να σταθεί στο ίδιο βάθρο με τους Orson Welles και Alfred Hitchcock. Την επόμενη χρονιά ο Branagh σκηνοθετεί το «Peter’s Friends», μία μαύρη κωμωδία όπου έξι φίλοι από το πανεπιστήμιο ξαναβρίσκονται σε ένα πρωτοχρονιάτικο reunion με τις ζωές όλων να έχουν αλλάξει ήδη μέχρι αυτή τη συνάντηση, ενώ δε λείπουν κι οι ανατροπές κατά τη διάρκεια αυτής. Η ταινία δέχεται σχετικά καλές κριτικές, ενώ χαρακτηρίζεται «προβλέψιμη μεν, διασκεδαστική δε».
Το 1993 ο Branagh επιστρέφει στο «στοιχείο» του και δεν είναι άλλο από το σαιξπηρικό δράμα. Αυτή τη φορά μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το «Πολύ Κακό Για Το Τίποτα». Την επόμενη χρονιά ο ηθοποιός σκηνοθετεί την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου της Marry Shelley «Frankenstein», αλλά η ταινία, αν και κατά πολλούς φιλόδοξη, δέχεται μέτριες κριτικές. Το 1995 ο Branagh επιστρέφει στο σαιξπηρικό ρεπερτόριό του ερμηνεύοντας τον Ιάγο στον «Οθέλλο» του Oliver Parker («An Ideal Husband») και συμπρωταγωνιστεί με τους Laurence Fishburne και Irène Jacob. Το 1996 παραμένει πιστός στο Βάρδο και σκηνοθετεί τον «Hamlet» υποδυόμενος τον κεντρικό ήρωα με τους Julie Christie, Kate Winslet και Judi Dench. Η ταινία σημαδεύει τη δυναμική – θα έλεγε κανείς – επιστροφή του Branagh στην επιτυχία, ενώ τον φέρνει και στις υποψηφιότητες για Oscar Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου.
Το 1998 μοιάζει να είναι μία γεμάτη χρόνια επαγγελματικά για τον Kenneth Branagh, μια που στην αρχή πρωταγωνιστεί στο θρίλερ «The Gingerbread Man» του Robert Altman («Έγκλημα στο Gosford Park»), στο «The Theory of Flight» του Paul Greengrass («Captain Phillips»), στο «Celebrity» του Woody Allen και στο ρομαντικό δράμα «The Proposition». Από όλες αυτές τις δουλειές ξεχωρίζει το «Celebrity», όπου οι κριτικοί εκθειάζουν συγκεκριμένα την ερμηνεία του Branagh στο ρόλο του ανασφαλή συγγραφέα Lee Simon.
Το 2002 κι έπειτα από τα αδιάφορα «Wild Wild West» και «Αγάπης Αγώνας Άγονος», ο Kenneth Branagh πρωταγωνιστεί στο θέατρο ως «Ριχάρδος Γ’», ενώ την ίδια χρονιά παίζει στο «Rabbit-Proof Fence» αλλά και στη δεύτερη ταινία της σειράς του Harry Potter στο ρόλου του καθηγητή Gilderoy Lockhart.
Από το 2004 έως το 2008 επικεντρώνεται περισσότερο στο θέατρο, ενώ παίζει σε λιγότερο γνωστές παραγωγές της τηλεόρασης και του σινεμά. Το 2008, μάλιστα, ο ηθοποιός πρωταγωνιστεί στη θεατρική μεταφορά του «Ιβάνωφ» του Τσέχοφ, με την ερμηνεία του στην παράσταση να θεωρείται η «ερμηνεία της χρονιάς». Ο ίδιος κερδίζει το βραβείο της Ένωσης Κριτικών Θεάτρου, ενώ, προς έκπληξη όλων, δεν καταφέρνει να κερδίσει και το βραβείο Laurence Olivier.
Την ίδια χρονιά το BBC αναβιώνει το χαρακτήρα του Σουηδού συγγραφέα Henning Mankell, τον Επιθεωρητή Kurt Wallander. Πρόκειται για τις περιπέτειες ενώ Σουηδού αστυνομικού με υπαρξιακές αναζητήσεις, ο οποίος δείχνει μία πρωτόγνωρη εμπάθεια για τα θύματα των υποθέσεων που αναλαμβάνει. Ο ίδιος ο Branagh αρνήθηκε να δει τη σουδική παραγωγή, επιθυμώντας να βάλει στο χαρακτήρα τη δική του διάσταση. Η κίνησή του αυτή τον δικαιώνει με υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα και βραβείο Emmy. Ακόμη, το 2008 συμπρωταγωνιστεί με τους Tom Cruise Και Bill Nighy στο πολεμικό θρίλερ «Επιχείρηση Βαλκυρία».
Το 2011 ο Branagh αποφασίζει να καταπιαστεί με τα blockbusters. Συγκεκριμένα, αναλαμβάνει τη σκηνοθεσία της super hero movie «Thor». Παραδόξως, ο Branagh καταφέρνει να κάνει ενδιαφέρουσα τη γνωριμία με το Σκανδιναβό θεό κι η ταινία γίνεται εισπρακτική επιτυχία. Την ίδια χρονιά ο Branagh ερμηνεύει τον Sir Laurence Olivier στην ταινία «Επτά Μέρες με τη Marilyn». Το γεγονός πως ο Branagh υποδύθηκε (στην ουσία) το πρότυπό του τον οδήγησε στις υποψηφιότητες για το Oscar Β’ Ανδρικού Ρόλου.
Το 2013 επιστρέφει στο θέατρο και το σαιξπηρικό δράμα και σκηνοθετεί μαζί με τον Rob Ashford το «Μάκβεθ» για το Manchester International festival. Η παράσταση ξεπουλάει και μεταδίδεται στους κινηματογράφους, ενώ ακόμη ανοίγει τις πόρτες των θεάτρων της Νέας Υόρκης για το Branagh. Την επόμενη χρονιά σκηνοθετεί και παίζει στο «Jack Ryan: Shadow Recruit» τον ρόλο του Ρώσου μεγιστάνα στου οποίου τα ίχνη βρίσκεται ο πράκτορας της CIA Jack Ryan (Chris Pine), ενώ το 2015 αναλαμβάνει άλλο ένα blockbuster, αυτή τη φορά τη live action κινηματογραφική οπτική της ταινίας της Disney «Σταχτοπούτα».
Τον Απρίλιο του 2015 ο Branagh ιδρύει τη θεατρική εταιρεία Kenneth Branagh, η οποία θα παρουσιάσει πέντε θεατρικές παραστάσεις Στο Garrick Theatre του Λονδίνου, ενώ σε συνεργασία με την Picturehouse Entertainment τρεις από τις παραστάσεις θα μεταδοθούν και στις κινηματογραφικές αίθουσες, με την αρχή να γίνεται στις 30 Νοεμβρίου με τη «Χειμωνιάτικη Ιστορία» του Σαίξπηρ.
Η πορεία που ακολούθησε ο Branagh του έχει χαρίσει και μία σειρά διακρίσεων, με εκείνη όπου το 2012 χρίζεται Ιππότης από τη Βασίλισσα Ελισάβετ στο Παλάτι του Μπάκινγχαμ για την προσφορά του στην τέχνη και την κοινωνία να ξεχωρίζει. Ακόμη η πιο πρόσφατη είναι εκείνη όπου δύο μήνες πριν αναδείχθηκε ο νέος Πρόεδρος της Βασιλικής Ακαδημίας Δραματικής Τέχνης, απ’ όπου κι αποφοίτησε. Εμείς δεν έχουμε παρά να ελπίζουμε σε νέα projects από έναν άνθρωπο που φαίνεται να αγαπάει αυτό που κάνει και που προσπαθεί να το αποδεικνύει μέσα από τις δουλειές του.