Πριν από μερικούς μήνες, σε ένα ταξίδι σε οινοποιεία της Πελοποννήσου με τον Γιώργο Λουκά, ιδρυτή της genius in Gastronomy και brand manager της deals, είχαμε την ευκαιρία με μία καταπληκτική ομάδα να επισκεφτούμε και να περιηγηθούμε Κτήμα Τσέλεπου στη Μαντινεία. Εκεί μας ξενάγησε ο γιος του ιδρυτή του Γιάννη Τσέλεπου, Άρης, ως Υπεύθυνος Ποιοτικού Ελέγχου, ο οποίος μαζί με την αδελφή του Ανδριανή, ως υπεύθυνη επικοινωνίας συνεχίζουν επάξια με σκληρή δουλειά το έργο των γονιών τους.
-Όλα ξεκινούν από την μητέρα σου, Αμαλία! Να ξεκινήσουμε από την σειρά αυτή; Τι σημασία έχουν τα sparkling wines για εσάς;
Όπως πολύ σωστά αναφέρεις το ομώνυμο αφρώδες πήρε το όνομα του από τη μητέρα μου, Αμαλία, καθώς η συμβολή της στα πρώτα χρόνια του οινοποιείου ήταν καθοριστική για να φτάσουμε εδώ που είμαστε σήμερα! Για εμάς τα αφρώδη κρασιά μας τα οποία φτιάχνονται αποκλειστικά με την παραδοσιακή μέθοδο της Καμπανίας κατέχουν ξεχωριστή θέση και στην καρδιά αλλά και στο portfolio μας. Ήμασταν από τους πρώτους που πίστεψαν στο terroir και τις δυνατότητες τόσο του Μοσχοφίλερου όσο και του Αγιωργίτικου στην παραγωγή τέτοιων κρασιών και ειδικά σε μια περίοδο για το ελληνικό κρασί που τα προϊόντα αυτά δεν είχαν ούτε κατά διάνοια τη δυναμική που έχουν σήμερα.
Για εμάς ήταν μια ευχάριστη έκπληξη αλλά παράλληλα και μια δικαίωση της επιλογής μας, η έρευνα του γνωστού δημοσιογράφου Κώστα Σπυρόπουλου που οδήγησε και στην παραγωγή μιας ταινίας αλλά και τη συγγραφή του βιβλίου «Οι πρωτοπόροι του Μοσχοφίλερου» που έφερε στην επιφάνεια μια χαμένη ιστορία του ελληνικού κρασιού. Πιο συγκεκριμένα, ανέδειξε την ιστορία της οικογένειας Παπανικολάου, που μεταξύ άλλων, παρήγαγε ποιοτικό αφρώδη οίνο στα τέλη του 19ου αιώνα από τη δική μας περιοχή στη Τεγέα, κρασιά που έλαβαν διεθνή αναγνώριση σε παγκόσμιους διαγωνισμούς κρασιού της εποχής.
Έτσι, θεωρώ ότι ο πατέρας μου υπήρξε, εν άγνοια του, ένας άξιος συνεχιστής της προσπάθειας αυτής που έλαβε χώρα 100 χρόνια πριν. Κομμάτι του αμπελώνα του Παπανικολάου ανήκει πλέον στον δικό μας αμπελώνα και η Αμαλία έχει πλέον την αναγνώριση που της αξίζει τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή αγορά.
-Θα ήθελες να μας μιλήσεις για το «Μαντινεία Τσέλεπος». Μας είπες ότι είναι το flagship κρασί σας. Γιατί;
Η Μαντινεία Τσέλεπος ήταν η πρώτη ετικέτα που παράχθηκε από το Κτήμα Τσέλεπου το μακρινό 1990 και αποτέλεσε τον ακρογωνιαίο λίθο για την ανάπτυξη της εταιρίας μας καθώς μέχρι και σήμερα αποτελεί το κρασί από το οποίο μας γνωρίζει το μεγαλύτερο κομμάτι του οινόφιλουκοινού.
Η ετικέτα αυτή ήταν η αφορμή να ξεκινήσει ο πατέρας μου το δικό του οινικό ταξίδι με τη δημιουργία του οινοποιείου στις Ρίζες Τεγέας και να αναδείξει μια ήδη γνωστή ποικιλία, η οποία υπέφερε όμως από την κακοδιαχείριση που υπέστη την εποχή εκείνη.
Εμείς είμαστε πολύ περήφανοι για τη Μαντινεία Τσέλεπου καθώς θεωρούμε ότι είναι ένα value κρασί το οποίο εκφράζει στο μέγιστο το terroir της Αρκαδικής γης. Ταυτόχρονα αποτελεί μια πολύ προσιτή σε τιμή επιλογή, που μπορεί να απολαύσει ο κάθε οινόφιλος να έχει γίνει καμία έκπτωση στην ποιότητα. Και αυτό συμβαίνει επειδή δε σταματάμε να επενδύουμε στο πιο σημαντικό κομμάτι της παραγωγής που για εμάς είναι ο αμπελώνας που δίνει την πρώτη ύλη.
-Επισκεφτήκαμε το εκκλησάκι του Αγίου Τρύφωνος που έχει φτιάξει ο πατέρας σου, Γιάννης Τσέλεπος. Θέλεις να μας πεις την ιστορία του;
Το μικρό ξωκλήσι μας βρίσκεται στην κορυφή του λόφου της Μελισσόπετρας, ένα ενιαίο αμπελοτόπι στο οποίο καλλιεργούμε και τα σταφύλια για το ομώνυμο κρασί μας.
Οι γονείς μου αφιέρωσαν το μικρό αυτό εκκλησάκι στον Άγιο Τρύφωνα τον προστάτη των αμπελουργών που γιορτάζει κάθε χρόνο την 1η Φεβρουαρίου, ημερομηνία που αποτελεί τυπικά και την έναρξη της καλλιεργητικής περιόδου. Είναι χτισμένο από τις πέτρες που βγάλαμε από τα γύρω αμπέλια κατά την προετοιμασία τους για την φύτευση και οι αγιογραφίες που υπάρχουν στο εσωτερικό επικεντρώνονται σε σκηνές της Καινής Διαθήκης όπου το κρασί είχε πρωταγωνιστικό ρόλο.
Πέρα από θέμα πίστης, η ύπαρξη της εκκλησίας αυτής αποτελεί και μια συνεχή υπενθύμιση προς όλους μας πως η δουλειά που αγαπάμε και έχουμε επιλέξει να κάνουμε, εξαρτάται πρωτίστως από παράγοντες που είναι πολλές φορές πάνω από τις δυνάμεις μας να ελέγξουμε (καιρός, κλίμα), και για αυτό, πρέπει να είμαστε πάντα ευγνώμονες για αυτά που η φύση επιλέγει να μας προσφέρει.
-Συνεργασία με την οικογένεια Χρυσού στην Σαντορίνη. Τι έχεις να μας πεις γι’ αυτό το project;
Η Σαντορίνη είναι για την οικογένεια μου και ειδικά για μένα ένας τόπος που γνώρισα από μικρή ηλικία, αγάπησα και δέθηκα. Η δημιουργία ενός κρασιού από τη γη της Σαντορίνης αποτελούσε διαχρονικά διακαή πόθο του πατέρα μου. Ήθελε να το κάνει όμως με τους δικούς του όρους, ώστε να έχει έλεγχο της ποιότητας από την αρχή μέχρι το τέλος της παραγωγικής διαδικασίας.
Έτσι, όταν γνωρίσαμε την οικογένεια Χρυσού, μια οικογένεια με εντοπιότητα στο νησί αλλά και μακρά αμπελουργική και οινική παράδοση καταλάβαμε αμέσως ότι κάτι πολύ ξεχωριστό θα δημιουργηθεί με τη συνεργασία αυτή. Το οινοποιείο Κάναβα Χρυσου – Τσέλεπος αποτελεί το «παιδί» αυτης της συνεργασίας, ένα premium, boutiqueοινοποιείο περιορισμένης παραγωγής που στόχο έχει να παράγει λευκά κρασιά από την ποικιλία Ασύρτικο, ανώτατης ποιότητας. Η παραγωγή περιορίζεται στις 30,000-35,000 χιλιάδες φιάλες κάθε χρόνο ώστε κάθε φιάλη να αποδίδει στο μέγιστο βαθμό τη δυναμική της εκάστοτε εσοδείας.
Η επιπλέον συνεργασία μας με το Νίκο Πελεκάνο, έναν από τους τελευταίους επαγγελματίες αμπελουργούς του νησιού διασφαλίζει την ποιότητα της πρώτης ύλης, ώστε το τελικό προϊόν να εκφράζει άριστα τοterroirτης Σαντορίνης και του αιωνόβιου αμπελώνα της.
-Θα έλεγες ότι τα αμπέλια της Σαντορίνης είναι το δικό σου όραμα; Το δικό σου κρασί;
Για μένα ο τρύγος της Σαντορίνης αποτελεί μια γιορτή κάθε χρόνο. Βρίσκομαι εκεί κάθε Αύγουστο και είναι το μέρος όπου έχω τη δυνατότητα να είμαι κομμάτι όλης της παραγωγικής διαδικασίας, να αξιολογώ όλα τα σταφύλια που περνάνε τη γραμμή διαλογής και να παρατηρώ πως εξελίσσεται το κρασί κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος της ζύμωσης. Οπότε κατά κάποια έννοια ναι, θεωρώ σε μεγάλο βαθμό τη Σαντορίνη ως και δικό μου δημιούργημα.
Είναι ξεχωριστό να παρατηρώ διαχρονικά, πώς ο τόπος και οι μοναδικές συνθήκες του νησιού (το ηφαιστιογενές έδαφος, τα παλαιά κλήματα, η αλμύρα) αλλά και το κλίμα (ο ήλιος, ο αέρας, η λειψυδρία) διαμορφώνουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του σταφυλιού που μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από χρονιά σε χρονιά αλλά πάντα παραμένουν άριστης ποιότητας.
-Θα μας πεις την ιστορία για το «Νυχτέρι». Τι λέει ο μύθος ;
Με βάση την παράδοση που έχω ακούσει και εγώ προφορικά, το «Νυχτέρι» αποτελούσε το κρασί που παραγόταν από τα σταφύλια στο τέλος του τρύγου. Την τελευταία μέρα όταν οι παραγωγοί μάζευαν τα τελευταία τους αμπέλια, τα σταφύλια αυτά ήταν πιο υψηλόβαθμα, πιο ώριμα. Επειδή η συγκομιδή τελείωνε αργά για να μη μείνουν άλλα σταφύλια στο αμπέλι για την επόμενη μέρα, τα έφερναν στο οινοποιείο αργά το απόγευμα και κουρασμένοι όπως ήταν τα έβαζαν μέσα στις στροφυλιές χωρίς να τα πατήσουν. Έκαναν δηλαδή εν αγνοία τους, κάποια πρώιμα πορτοκαλί κρασιά τα οποία στη συνέχεια λόγω του στυλ τους, τα παλαίωναν σε παλιά δρύινα βαρέλια. Το κρασί που παραγόταν το «Νυχτέρι» είχε παραδοσιακά οξειδωτικό χαρακτήρα, έντονη της αίσθηση του βαρελιού αλλά και κάποια υπολειπόμενα σάκχαρα που του έδιναν μια γλύκα.
-“Good wines are produced in the winery, but fine wines are made in the vineyard “ , αυτή είναι η φιλοσοφία του πατέρα σου. Ποια είναι η δική σου;
Όπως λέω συχνά, επειδή κάτι είναι κλισέ, δε σημαίνει ότι δεν είναι και αλήθεια. Τόσο για τον πατέρα μου αλλά και για μένα η φράση αυτή αποτελεί οδηγό και θεμέλιο πάνω στο οποίο βασίζονται όλες οι μεταγενέστερες αποφάσεις για την παραγωγή. Για αυτό και πάντα, η ανάπτυξη και η βελτίωση του αμπελώνα αποτελούσε για εμάς πρώτη προτεραιότητα ακόμα και αν αυτό σήμαινε ότι θα γινόταν εις βάρος άλλων κομματιών όπως το εμπορικό, σε παλαιότερες, πιο δύσκολες περιόδους για την εταιρία.
Για μένα προσωπικά, επειδή ταυτίζομαι σε μεγάλο βαθμό με τον πυρήνα της φιλοσοφίας του πατέρα μου, και επειδή μαζί με την αδερφή μου, αποτελούμε τη δεύτερη γενιά του κτήματος, θεωρώ ότι το πιο σημαντικό κομμάτι της διαχείρισης μας είναι να παντρέψουμε το παλιό με το καινούργιο, την παράδοση με την καινοτομία και την εξωστρέφεια χωρίς να κάνουμε ποτέ καμία έκπτωση στο ποιοτικό κομμάτι της παραγωγής
-Τι να περιμένουμε το 2023 από το οινοποιείο σας;
Σε συνέχεια αυτών που σου ανέφερα παραπάνω μια σημαντική απόφαση για το οινοποιείο μας είναι η βιολογική καλλιέργεια στην οποία εντασσόμαστε και η οποία θα ολοκληρωθεί μέσα στα επόμενα 2 χρόνια. Για εμάς είναι μια στρατηγική απόφαση τόσο για περιβαλλοντικούς όσο και για λόγους ποιότητας.
Επιπλέον, προς την κατεύθυνση αυτή προσπαθούμε να ενισχύσουμε με όποιο τρόπο μπορούμε τη βιωσιμότητα της εταιρίας για αυτό και ετοιμάζουμε μια επένδυση σε φωτοβολταϊκά ώστε να περιορίσουμε σημαντικά το αποτύπωμα άνθρακα μας.
Στο ίδιο μήκος κύματος θα κινηθεί και η καινούργια επένδυση μας στο οινοποιείο μας στη Νεμέα, όπου το Κτήμα Δρυόπη θα δημιουργήσει ένα καινούργιο βιοκλιματικό οινοποιείο που παράλληλα θα αποτελεί και το χώρο υποδοχής για τους επισκέπτες μας στην περιοχή.
Έχουμε επενδύσει και συνεχίζουμε να επενδύουμε σημαντικά στον οινοτουρισμό επειδή θεωρούμε ότι αποτελεί έναν άμεσο τρόπο να ερχόμαστε σε επαφή με τους οινόφιλους και να γνωρίζουν την ιστορία μας και τη φιλοσοφία μας στην «πηγή» της, δηλαδή το οινοποιείο.
-Για να κλείσουμε τη συνέντευξη, Ποιες είναι οι σκέψεις σου για το μέλλον της οινοποιίας στην Ελλάδα;
Θεωρώ ότι μετά τον κορονοϊό η ελληνική οινοποιία γνωρίζει τη μεγαλύτερη ανάπτυξη που έχει δει τόσο στην Ελλάδα αλλά κυρίως στη διεθνή αγορά. Οι εξαγωγές αυξάνονται και το πιο σημαντικό είναι ότι το ελληνικό κρασί αναγνωρίζεται ποιοτικά πλέον ως ένα από τα πιο ανερχόμενα στη διεθνή σκηνή. Αυτό είναι πολύ θετικό από τη μια γιατί δίνει τη δυνατότητα σε πολλά οινοποιεία να επενδύσουν μέσα σε ένα πιο ασφαλές οικονομικό περιβάλλον για να αναπτυχθούν σωστά, αλλά παράλληλα δημιουργεί και κίνδυνους καθώς το πρόσκαιρο κέρδος μπορεί να θαμπώσει πολλούς και να γίνει τροχοπέδι της ποιοτικής αναβάθμισης.
Παρόλα αυτά είμαι πολύ αισιόδοξος για το μέλλον του ελληνικού κρασιού και θεωρώ ότι αν γίνουν προσεκτικές κινήσεις από όλους μας, το ελληνικό κρασί μπορεί να κυνηγήσει νέες κορυφές στο άμεσο μέλλον.
Κτήμα Τσέλεπου
14ο χλμ. Τρίπολης – Καστρίου
220 12, Ρίζες Αρκαδίας
T. 2710 544440 -50
Follow: @ktima_tselepos / @aristselepos