Παιχνίδι

Η σχολική χρονιά έχει λήξει, είμαστε στα μέσα του καλοκαιριού και πολλοί γονείς αναρωτιούνται «Τι είναι άραγε σωστό να κάνει το παιδί μου, να παίζει ακατάπαυστα και να μην συνειδητοποιεί πώς περνάει ο χρόνος ή πρέπει να διαβάζει και να καλύψει τα κενά της προηγούμενης σχολικής χρονιάς»;

Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα δεν είναι απλή ούτε μονολεκτική. Οι γονείς θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους το χαρακτήρα των παιδιών τους και τη συνολική προσπάθεια που έκαναν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Το μέγιστο κριτήριο για την ορθότερη απόφαση των γονέων είναι η χρονολογική ηλικία των παιδιών.

Λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη ότι το καλοκαίρι αποτελεί μια χρονική περίοδο που τα παιδιά δεν επιθυμούν να πιέζονται, οι γονείς θα πρέπει να εφεύρουν διασκεδαστικούς τρόπους για να τραβήξουν την προσοχή των παιδιών και να περάσουν τα μηνύματα τους.Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήθηκε στις Η.Π.Α το 2005 τα στοιχεία δείχνουν ότι το 87% των παιδιών 8-17 ετών παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια με ιδιαίτερο ζήλο. Αρκετές μελέτες αναφέρουν ότι τα ηλεκτρονικά παιχνίδια προσφέρουν εξοικείωση με την τεχνολογία και η χρήση τους βελτιώνει τις γνωστικές δεξιότητες των μαθητών, ιδιαίτερα εκείνων που έχουν κάποιες μαθησιακές δυσκολίες. Ευθύνη του κάθε γονέα είναι να ενημερώνεται και ο ίδιος για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, έτσι ώστε να μπορεί να έχει έγκυρη γνώμη και σωστή επίβλεψη στην επιλογή του είδους των παιχνιδιών από τα παιδιά. Για να μην υπάρχει όμως η υπέρμετρη χρήση του ΗΥ οι γονείς θα πρέπει να επινοούν ελκυστικές εναλλακτικές δραστηριότητες.

Υπάρχουν δραστηριότητες που συνδυασμένες με παιχνίδι μπορούν να εξασκήσουν τη γνωστική ικανότητα των παιδιών και να αποτελέσουν πηγή υγιούς ανταγωνισμού ανάμεσα στο παιδί και το γονέα αλλά και ταυτόχρονα ικανοποίηση του ίδιου του παιδιού από την απόδοσή του. Για παράδειγμα, πάζλ, σταυρόλεξα, λαβυρίνθους, σχεδιασμός με αριθμημένες κουκίδες,εντοπισμός των διαφορών ανάμεσα σε δύο εικόνες αλλά και παιχνίδια μνήμης είναι κάποια από τα πράγματα που βελτιώνουν τη συγκέντρωση, τη φωνολογία, την κωδικοποίηση, οπτικό-χωρικές δεξιότητες αλλά και τηβραχύχρονη μνήμη. Παράλληλα, λέξεις με μπερδεμένα γράμματα, «βρείτε τη λέξη που δεν ταιριάζει», ανταγωνιστείτε με τα παιδιά σας για το ποιος θα βρει τις περισσότερες δυνατές λέξεις με την ίδια ρίζα. Με τον τρόπο αυτό εξασκούνται οι λεκτικές δεξιότητες.
Οι αριθμητικές δεξιότητες βελτιώνονται με αριθμητικές ακολουθίες, αναλογίες αλλά και χειρισμού χρημάτων σε καθημερινές δραστηριότητες. Απλές καθημερινές εργασίες μπορούν να βοηθήσουν: ζητείστε από το παιδί σας να σας δώσει καθοδηγητικές γραμμές για μια τυπική διαδρομή που ακολουθείτε, επιτρέψτε του να ντυθεί μόνο του, ξεφυλλίστε μια εφημερίδα κοιτώντας μόνο τους τίτλους και συζητήστε με το παιδί και ανταλλάξτε απόψεις. Να μην κριτικάρετε και να είστε έτοιμοι να δεχθείτε και το διαφορετικό, αναζητείστε από κοινού τη λύση κοινωνικών θεμάτων και αναπτύξτε την κρίση των παιδιών.

Να θυμάστε πάντα ότι η ταχύτητα μετράει και αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα, όμως έρχεται με την εξοικείωση και την εξάσκηση. Επίσης, όλες οι παραπάνω δραστηριότητες πρέπει να γίνονται με την συνοδεία του γονέα και να αφιερώσει χρόνο και θετική διάθεση στο παιδί του. Έτσι θα χτιστεί μια σχέση εμπιστοσύνης που πέρα από τις γνωστικές δεξιότητες των παιδιών σας θα βελτιώσετε και τη συναισθηματική του νοημοσύνη καθώς θα αναπτύξει πρωτοβουλία, αποφασιστικότητα, αυτοεκτίμηση και προσωπική πραγμάτωση.

Εν κατακλείδι, όπως αναφέρθηκε στο 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο των Λογοπεδικών τον Απρίλιο του 2012 τομεθοδευμένο παιχνίδι συνδυασμένο με γνωστικές τεχνικές εξελίσσει, αναπτύσσει και δημιουργεί παιδιά με σχολική ετοιμότητα. Παίξτε με το παιδί σας μαθαίνοντας και προτιμήστε να μην προκύψουν αντιθέσεις μεταξύ σας για ζητήματα μελέτης.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Εφη Νικολοπούλου, πατήστε εδώ

Σχετικά άρθρα:

–Παιδικό Άγχος και πώς το αντιμετωπίζουμε ως γονείς, από την Έφη Νικολοπούλου

–Τι Σημαίνει Ποιοτικός Χρόνος με το Παιδί μου; από την Έφη Νικολοπούλου

–Τα παιδιά αναζητούν την αυτονομία τους, από την Έφη Νικολοπούλου

Το παιχνίδι για τα παιδιά εκτός από ευχαρίστηση αποτελεί και την καθημερινή τους ενασχόληση, ένα είδος «εργασίας» κατάλληλης για παιδιά δηλαδή. Μπορεί για τους ενήλικες να είναι μόνο ένας τρόπος για να ξεφεύγουν από την καθημερινότητα, όμως για τα παιδιά είναι η ίδια η καθημερινότητά τους και είναι πολύ σημαντική για εκείνα.

Από την εποχή του Πλάτωνα κιόλας, ο οποίος παρακινούσε τα παιδιά να μαθαίνουν παίζοντας, μέχρι και σήμερα, όπου το παιδικό παιχνίδι είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα, πολλοί επιστήμονες ασχολήθηκαν με τα παιχνίδια και τα οφέλη τους στην γνωστική και σωματική ανάπτυξη των παιδιών. Το παιχνίδι είναι μια έκφραση της ενέργειας που έχει ένα παιδί. Ξεκινά από την ανάγκη να τεθεί σε κίνηση ένα βρέφος και λειτουργεί ενστικτωδώς σε κάθε παιδί.

Το παιχνίδι είτε είναι με αντικείμενα είτε χωρίς εξασκεί τις κινητικές και νοητικές λειτουργίες του παιδιού. Ταυτόχρονα, βοηθά στην ένταξή του στην κοινωνία και στη δημιουργία ομαδικού πνεύματος, αλλά και φαντασίας. Μέσα από το παιχνίδι αποκαλύπτονται στοιχεία του χαρακτήρα, της προσωπικότητας και της ατομικότητας ενός παιδιού.

Η πιο γνωστή θεωρία η οποία κατηγοριοποιεί το παιδικό παιχνίδι είναι αυτή του Piaget, ο οποίος ισχυρίζεται ότι υπάρχουν τρία είδη παιχνιδιού.

Το παιχνίδι της άσκησης: Στο παιχνίδι αυτό το παιδί επαναλαμβάνει πολλές φορές την ίδια κίνηση. Βοηθά στην αισθητικοκινητική ανάπτυξή του και το κάνει συχνά κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του.

Το συμβολικό παιχνίδι: Το παιχνίδι γίνεται η ελεύθερη επέκταση του χειρισμού των συναισθημάτων και των αντικειμένων κατά συμβολικό τρόπο. Συνήθως συμβάλλει μια ομάδα στο συμβολικό παιχνίδι.

Το κοινωνικό παιχνίδι: Πρόκειται για ομάδες παιδιών που παίζουν παιχνίδια που έχουν έναν ορισμένο στόχο. Το παιδί απαλλάσσεται από τον εγωκεντρισμό του, κοινωνικοποιείται και μαθαίνει να συμπεριφέρεται με ορθολογισμό. Αυτή η περίοδος είναι ανάμεσα στα 3 και τα 6 χρόνια.

Το παιχνίδι είναι πολύ σημαντικό γιατί:

• Ικανοποιεί μία βασική και ενστικτώδη ανάγκη του παιδιού.
• Αναπτύσσει τα αισθητήρια όργανά του και μαθαίνει να κινείται και να αισθάνεται το χώρο.
• Βελτιώνει και επιταχύνει τη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού.
• Του χαρίζει το συναίσθημα της ικανοποίησης, της επιτυχίας και της συναισθηματικής ωρίμανσης.
• Το βοηθά να αποβάλλει το άγχος και την επιθετικότητα.
• Το ηρεμεί και το απασχολεί δημιουργικά.

Ποια παιχνίδια θεωρούνται καλά για το παιδί;

Το ιδανικό παιχνίδι πρέπει να εξάπτει τη φαντασία του παιδιού. Πρέπει να το βοηθά να είναι δημιουργικό, να του διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον, να κεντρίζει την περιέργειά του, να το ικανοποιεί σαν μέγεθος αναλόγως της ηλικίας του, να μπορεί να φτιάξει χειροτεχνίες ή κατασκευές με αυτό, να μην καταστρέφεται εύκολα, να είναι ασφαλές και πολύχρωμο.

Για κάθε ηλικία προτείνονται συγκεκριμένα είδη παιχνιδιών. Από 0- 6 μηνών το μωρό πρέπει να παίζει με κουδουνίστρες και ηχητικά παιχνίδια, καθώς αυτή είναι η ηλικία που αναπτύσσεται η ακοή του. Από 6 έως 12 μηνών το παιδί πρέπει να μάθει να κάνει κατασκευές με τουβλάκια ή να παίζει με εικονογραφημένα πάνινα βιβλία. Από 1 έτους έως 2 πρέπει να παίζει με καρότσια που σπρώχνονται, με παζλ και με συναρμολογούμενα παιχνίδια. Από 2 ετών έως 3 πρέπει να παίζει με ποδήλατα, παζλ με 4- 6 κομμάτια, πλαστελίνη, κούνιες και αυτοκινητάκια.

Πηγή: περιοδικό 30 μέρες υγείας