συμπεριφορά

*από την Αννα Ραφτοπούλου–Παιδαγωγό

Και το παιδί μας σιγά σιγά μεγαλώνει, αναπτύσσεται, εξελίσσεται. Και η ανάγκη να ξεφύγει από το στενό οικογενειακό περιβάλλον είναι πλέον γεγονός, γεγονός που σηματοδοτεί νέες ανησυχίες, προβληματισμούς και αναζητήσεις των γονιών. Οι επιλογές σαφέστατα είναι πολλές και πλούσιες και η απόφαση ένα πρόβλημα για ανοιχτά μυαλά. Ο πρώτος αποχωρισμός πρέπει σίγουρα να είναι ήπιος, αβίαστος και να σηματοδοτεί τη συνέχεια ενός οικείου και οικογενειακού χώρου στον οποίο το παιδί θα έχει τη δυνατότητα να ενσωματωθεί σταδιακά και να κάνει τα πρώτα βήματα της κοινωνικοποίησης του με χαρά, χωρίς άγχος και με μοναδικό στόχο τη μάθηση μέσα από το παιχνίδι. Κάθε ηλικία έχει και τις δικές της ανάγκες και κάθε μικρό ή μεγάλο βήμα πρέπει να γίνεται σωστά, στην ώρα του και να ανταποκρίνεται κυρίως στις ανάγκες αυτής της ηλικίας. Η αναζήτηση του χώρου που θα φιλοξενήσει τα παιδί μας είναι καθαρά υποκειμενική υπόθεση, τα αντικειμενικά κριτήρια είναι όμως υπαρκτά, παιδαγωγικά τεκμηριωμένα και αδιαμφισβήτητα. Πόσοι όμως τα γνωρίζουν, πόσοι τα λαμβάνουν πραγματικά υπόψη τους και πόσοι λειτουργούν παρορμητικά, επηρεαζόμενοι από τα κοινωνικά «πρέπει» και ό,τι αυτό συνεπάγεται;

Η εξέλιξη οφείλει να είναι σταδιακή και το κάθε στάδιο που βιώνεται να είναι μοναδικό, αντίστοιχο της ηλικίας και των αναγκών έτσι ώστε το κάθε παιδί ξεχωριστά και με το δικό του ρυθμό να κάνει το επόμενο βήμα. Το περιβάλλον που θα φιλοξενήσει τα πρώτα αυτά βήματα αλλά και τα επόμενα και τα μεθεπόμενα, μέχρι να έρθει η ηλικία της ενσωμάτωσης στο δημοτικό σχολείο πρέπει να είναι απόλυτα προσαρμοσμένο στην «μικρή» ηλικία, στις μικρές αλλά μεγάλες ανάγκες του κάθε παιδιού. Πρέπει να αναπαριστά κατά το δυνατόν, σε λίγο πιο μεγάλη κλίμακα, το περιβάλλον του σπιτιού, πρέπει να είναι ζεστό, οικογενειακό και οικείο. Έτσι προετοιμάζεται η κάθε προσωπικότητα με προσεχτική και εξατομικευμένη προσέγγιση στα δύσκολα που έρχονται, στα αχανή κτίρια με τα αμέτρητα παιδιά, στο περιβάλλον το περισσότερο απρόσωπο, σε αυτό που το δικό μας παιδί δεν θα είναι πλέον μονάδα αλλά ένα όνομα ανάμεσα σε πολλά άλλα. Και μόνο αν έχει περάσει από την προηγούμενη φάση και έχει προετοιμαστεί κατάλληλα και έχει χτίσει την προσωπικότητά του θα είναι σε θέση να σταθεί σε αυτό το νέο περιβάλλον και να αισθάνεται παράλληλα ισορροπία και ευτυχία και να μπορεί να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα και στις νέες προκλήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι στα περισσότερα κράτη της Ευρώπης η υποχρεωτική εκπαίδευση ξεκινά στα 6 χρόνια. Σε κάποια δε που διαπρέπουν με το εκπαιδευτικό τους σύστημα (π.χ. Σουηδία) στα 7. Τα χρόνια που προηγούνται είναι χρόνια προετοιμασίας και συναισθηματικής ωρίμανσης, όχι απότομης, όχι βίαιης αλλά σταδιακής.

Η Ελλάδα καθιέρωσε την υποχρεωτική εκπαίδευση, σχετικά πρόσφατα, στα 5 χρόνια, σε μια ηλικία δηλαδή που το παιδί χτίζει προσωπικότητα, έχει ακόμη δυσκολίες προσαρμογής σε ένα σύστημα περισσότερο αυστηρό, ψάχνει να βρει την αυτονομία του, να ορίσει και να καταλάβει τον εαυτό του και επενδύει στην αυτοπεποίθηση του ανάμεσα σε συνομηλίκους. Τα εξελικτικά αυτά, σημαντικά, στάδια βιώνονται σαφώς καλύτερα και κυρίως ουσιαστικότερα σε ένα περιβάλλον που στοχεύει ακριβώς σε αυτά. Σε ένα περιβάλλον που είναι «στημένο» να ικανοποιήσει τις συγκεκριμένες ανάγκες, επανδρωμένο με κατάλληλους ανθρώπους, με γνώσεις, εμπειρία και ενσυναίσθηση και κυρίως επανδρωμένο με μια ομάδα που χαρακτηρίζεται από γερό bonding και που στα μάτια του παιδιού, και όχι μόνο, αποτελεί προέκταση της οικογένειας. Η προσωπικότητα χτίζεται στην ουσία από τα 2,5 μέχρι τα 6 και τα χρόνια αυτά είναι καθοριστικά. Αν δεν υπάρξει η εξατομικευμένη προσέγγιση, η σταδιακή εξέλιξη και η προσαρμογή στα δεδομένα της κάθε ηλικίας έχουμε χάσει ένα μεγάλο κομμάτι της δουλειάς με το παιδί μας. Ίσως να έχουμε κερδίσει σε άλλα πράγματα αλλά αυτά παραπέμπουν στα θέλω και το φαίνεσθαι μιας άλλης γενιάς με άλλες παραστάσεις και προβληματισμούς.

Ο στόχος των σημερινών γονιών είναι ή οφείλει να είναι η ανατροφή παιδιών σύμφωνα με όλα τα σύγχρονα εκπαιδευτικά πρότυπα και με το βλέμμα στην ουσία και όχι στο περιτύλιγμα. Σύμφωνα με τα πρότυπα αυτά κάθε ηλικία έχει τις δικές της χαρές και κάθε παιδί πρέπει να βιώσει την εξέλιξη του στο περιβάλλον που αντιστοιχεί στην πραγματική του ηλικία. Αυτή εξάλλου είναι και η έννοια του διαχωρισμού: Παιδικός σταθμός και Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο. Τα παιδιά μας θα μεγαλώσουν ούτως ή άλλως, το θέμα είναι να μεγαλώσουν και να ωριμάσουν με το δικό τους ρυθμό και όχι με το ρυθμό που θα τους επιβάλουμε εμείς. Βήμα, βήμα κάθε φορά, έτσι και εμείς θα χαρούμε τα παιδιά μας αλλά και τα παιδιά μας θα έχουν μια αβίαστη και φυσιολογική εξέλιξη.

Οι σκέψεις αυτές προέκυψαν από τον προβληματισμό που βιώνω καθημερινά από γονείς για την πορεία των παιδιών τους, για τις σχολικές επιλογές τους και το άγχος που ζουν προκειμένου να επιλέξουν το καλύτερο. Τους αφιερώνω το εξής κοινότυπο αλλά πολύ αληθινό: «Την κάθε ηλικία τη ζείτε μια φορά και το αύριο έρχεται πιο γρήγορα από όσο φαντάζεστε. Ζήστε το κάθε βήμα και μη βιάζεστε να δείτε το παιδί σας μεγάλο και ανεξάρτητο. Να φροντίζετε όμως καθημερινά να του προσφέρετε τις σωστές προϋποθέσεις ώστε να γίνει πραγματικά ανεξάρτητο όταν θα είναι ο σωστός χρόνος. Με αγάπη».

Άννα Ραφτόπουλου
Απρίλιος 2014

* Η κα Ραφτοπούλου είναι απόφοιτη του Παιδαγωγικού Τμήματος από το Freie Universität του Βερολίνου και διευθύντρια της «Νηπιακής Αγωγής»

Άρθρα της ίδιας: 

–«Τώρα είναι η ώρα (για τον παιδικό σταθμό)», από την Αννα Ραφτοπούλου

–Πότε είναι ευτυχισμένο ένα παιδί;

Η μητέρα στο σπίτι:

«Όχιιιι …Γιάννηηηη… μην το κάνεις! Μα καλά γιατί χτύπησες πάλι τον αδερφό σου και κλαίει; Γιατί πάντα επαναλαμβάνεις αυτή τη λάθος συμπεριφορά, είσαι επιθετικός και δε με ακούς καθόλου; Ο μπαμπάς και η μαμά δε σε αγαπάνε καθόλου»!

ΑΝ όμως Η ΜΗΤΕΡΑ ΕΛΕΓΕ:

«Γιάννη …πάω στην κουζίνα να ετοιμάσω το βραδινό μας! Παίξε ήρεμα με τον αδερφό σου!  Σας έχω πολύ εμπιστοσύνη! Ξέρω ότι μπορείτε να παίξετε πολύ καλά μεταξύ σας και εγώ με το μπαμπά χαιρόμαστε πολύ γι’ αυτό! Μπράβο… αγόρια μου»!

Tip: Υπάρχει διαφορά στη συμπεριφορά των παιδιών όταν οι γονείς εκφράζονται με θετικό τρόπο.

Η επιθετική συμπεριφορά  είναι φυσικό να παρουσιαστεί σε κάποια περίοδο της ζωής του παιδιού γιατί αποτελεί στάδιο υγιούς έκφρασης. Η θετική επιθετική στάση του παιδιού του δίνει τα ερεθίσματα για την ανεξαρτητοποίηση και τη συλλογή γνώσεων.

Η αρνητική επιθετικότητα, που εκφράζεται με βίαιο, εχθρικό και καταστροφικό τρόπο είναι που προβληματίζει περισσότερο τους γονείς και εκδηλώνεται άλλοτε στο σπίτι και άλλοτε στο σχολείο. Κάποια από τα βασικά χαρακτηριστικά των παιδιών που θεωρούνται επιθετικά είναι ότι είναι ανυπάκουα, πεισματάρικα, ευερέθιστα, απρόβλεπτα, προκλητικά, αρνητικά αντιδραστικά προς όλους, ισχυρογνώμονες, με έντονες εκρήξεις θυμού-οργής. Όλα τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα να  δημιουργούνται προβλήματα στις σχέσεις τους με τη νηπιαγωγό, τα μέλη της οικογένειας αλλά και στο γενικότερο πλαίσιο των διαπροσωπικών σχέσεων.

Η επιθετικότητα μπορεί να αποτελεί προϊόν μάθησης, μέσω αλληλεπίδρασης με το άμεσο και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Αυτή η « ενόρμηση» αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της φυσιολογική λειτουργίας του ατόμου που εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο ανάλογα με την ηλικία, το πολιτισμικό πλαίσιο και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε ατόμου (ιδιοσυγκρασία). Προσεγγίζοντας το ζήτημα εξελικτικά , το βρέφος του 1^ου χρόνου στρέφει την επιθετικότητα του προς τη μητέρα και τον εαυτό του. Τα παιδιά του 2^ου -3^ου έτους επειδή έχουν την τάση της ανεξαρτητοποίησης, αυτονόμησης και επιβεβαίωσης εκφράζουν έντονες αντιδράσεις αντίθεσης, άρνησης, ανυπακοής και θυμού προς τους ενήλικες. Στο 3^ο -4^ο έτος οι μεγάλες συγκρούσεις προκύπτουν ανάμεσα στα αδέρφια και τους συνομηλίκους έχοντας ως αφορμή την κοινή διεκδίκηση ενός αντικειμένου ή ακόμα και προσώπου (κατά κανόνα τη μητέρα). Μετέπειτα η επιθετικότητα σωματοποιείται με χειρονομίες ως ένδειξη δύναμης και υπεροχής ή λεκτικοποιείται με άσεμνες εκφράσεις ως ένδειξη υπεροχής στις σχέσεις αλληλεπίδρασης με τους ομηλίκους.

Σύμφωνα με την ανάπτυξη του παιδιού η επιθετικότητα εκτονώνεται είτε μέσα από την σχολική επίδοση είτε μέσα από αθλητικές δραστηριότητες.

Αίτια εκδήλωσης της επιθετικής συμπεριφοράς

1. Βιολογικοί παράγοντες (ειδικές περιπτώσεις)
2. Περιβαλλοντικές συνθήκες-οικογενειακό περιβάλλον. Όταν οι γονείς, ως πρότυπα μίμησης συμπεριφέρονται βίαια μεταξύ τους ή προς τα παιδιά τότε τα παιδιά αδυνατούν να ελέγξουν τη συμπεριφορά τους.
3. Ασταθείς οικογενειακές-γονεικές σχέσεις με διαρκείς αλλαγές
4. Αδυναμία αποδοχής της ματαίωσης-απόρριψης (κυρίως στις ομάδες ομηλίκων).
5. Άμεση έκθεση των παιδιών στην τηλεοπτική βία με τακτική παρακολούθηση βίαιων προγραμμάτων. Το παιδί ταυτίζεται με τον επιθετικό ήρωα και ζει μαζί του βίαιες πράξεις, τις παρατηρεί και τις μιμείται.
6. Ενίσχυση της επιθετικής συμπεριφοράς γίνεται και μέσω της ανάγνωσης εντύπων και περιοδικών που προβάλλουν επιθετικά πρότυπα.
7. Ανατροπή κοινωνικών αξιών (έλλειψη σεβασμού, αγάπης, συντροφικότητας, κ.α)
8. Κοινωνική αποξένωση με έντονο το στοιχείο της αποκλειστικότητας-μοναδικότητας του παιδιού.

Επιθετικότητα  ή ζωηράδα στο σχολείο σε νηπιακή ηλικία

Οι συγκρούσεις στο σχολικό πλαίσιο αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας στο νηπιαγωγείο. Οι ισορροπίες είναι τόσο λεπτές ανάμεσα στα παιδιά αυτής της ηλικίας που η κάθε νηπιαγωγός στοχεύει στην άμβλυνση της επιθετικότητας.

Τα παιδιά σε αυτή την ηλικιακή ομάδα ζουν με ενθουσιασμό και φαντασία αλλά και με νεύρα. Δεν επιτρέπουν το λάθος στον εαυτό τους, δεν δέχονται από τους συμμαθητές τους να χειρονομούν πάνω τους καθώς αυτό τους ενοχλεί ιδιαίτερα. Το σώμα τους είναι κάτι ανυπέρβλητο – μοναδικό,  και το όριο ξεπερνιέται ακόμα και με το άγγιγμα.

Η επιθετικότητα στη συγκεκριμένη περίοδο εκφράζεται διαφορετικά στα δυο φύλα. Τα αγόρια είναι έντονα, άμεσα και επιδεικνύουν τις δυνάμεις τους και εμπλέκονται σε καβγάδες. Αντίθετα τα κορίτσια επιδεικνύουν εσωστρέφεια ακόμα και αν εκδηλώνουν επιθετική συμπεριφορά και προτιμούν να το δείχνουν με έμμεσο τρόπο χρησιμοποιώντας λεκτική ειρωνεία ή εμφανή αποστροφή σε ότι δεν τις αρέσει και βέβαια έντονα παράπονα στη νηπιαγωγό. Συμπερασματικά , η επιθετικότητα έχει χαρακτήρα αρσενικό και ενοχοποιεί τα αγόρια τα οποία λειτουργώντας με στόχο ή χωρίς χαρακτηρίζονται «επιθετικά». Για παράδειγμα « Ο Νικόλας στα διαλείμματα ανεβαίνει στο δέντρο του κήπου και του αρέσει να πηδάει από ψηλά» vs  « Ο Δημήτρης θυμώνει με τον Λευτέρη γιατί την ώρα του ελεύθερου παιχνιδιού δεν έπαιξαν αρμονικά και την ώρα της διαφωνίας ο Δημήτρης πέταξε το αυτοκινητάκι στο κεφάλι του Νικόλα. Ευτυχώς δεν τον πέτυχε!»

Tip: Η αξιολόγηση μιας συμπεριφοράς ως επιθετική κρύβει το υποκειμενικό στοιχείο, όμως κατά κανόνα η επιθετική συμπεριφορά έχει ως στόχο να προκαλέσει πόνο προκαλώντας τραυματισμό ή μη.

Tip: Το ζωηρό παιδί βιώνει με ένταση τις καταστάσεις της καθημερινότητας και είναι ενθουσιώδες, θορυβώδες, δημιουργικό και πληθωρικό. Αναγνωρίζεται εύκολα!

«Τι θα γινόταν όμως αν αντιμετωπίζονταν τα επιθετικά- ζωηρά παιδιά με θετικούς χαρακτηρισμούς»;

Tip: Η αλλαγή στο λεξιλόγιο των παρατηρήσεων είναι αποτελεσματική όχι μόνο για τους γονείς ή εκπαιδευτικούς που αναγνωρίζουν και θετικά στοιχεία στις πράξεις των παιδιών αλλά είναι και πιο ευεργετικό για την ψυχολογία του ίδιου του παιδιού, γιατί έτσι τους παρέχεται η δυνατότητα να αναπτύξουν μια υγιή αίσθηση αυτοεκτίμησης. Αλλάζοντας την οπτική γωνία είναι πιο εύκολο να αναγνωριστούν τα χαρίσματα των παιδιών!

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Εφη Νικολοπούλου, πατήστε εδώ

Σχετικά άρθρα:

–Τι Σημαίνει Ποιοτικός Χρόνος με το Παιδί μου; από την Έφη Νικολοπούλου

–Τα παιδιά αναζητούν την αυτονομία τους, από την Έφη Νικολοπούλου

–Τα παιδιά δεν έρχονται με οδηγίες χρήσης, από τη Νέτη Φίλια

–Όχι τα παιδιά στη γυάλα, για να μην πέσουν θύματα εκφοβισμού

από την Έρη Πιπεράκη – Κλινική Ψυχολόγος / Ειδική Παιδαγωγός*

Η απροθυμία ενός παιδιού να πάει σχολείο, που μπορεί να συνοδεύεται από αδικαιολόγητη αδιαθεσία, νυχτερινούς εφιάλτες, εκρήξεις θυμού ή/και μεταπτώσεις στη συμπεριφορά του, προβληματίζει τους γονείς, αφού δεν μπορούν να αιτιολογήσουν αυτές τις συμπεριφορές και δεν γνωρίζουν πώς πρέπει ν’ αντιδράσουν. Τις περισσότερες φορές, αυτές οι αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού, συνοδεύονται από δραματική πτώση στις σχολικές του επιδόσεις, αδιαφορία για τις σχολικές του υποχρεώσεις και απώλεια προσωπικών αντικειμένων στο χώρο του σχολείου. Το ίδιο το παιδί φαίνεται αρκετά προβληματισμένο, ταυτόχρονα όμως φαίνεται ότι  διστάζει να μιλήσει γι’ αυτά που το προβληματίζουν.

–Μήπως είναι θύμα σχολικού εκφοβισμού;
Το φαινόμενο του εκφοβισμού, εμφανίζεται από πολύ παλιά στις κοινωνικές ομάδες και αναφέρεται στην σωματική και συναισθηματική κακοποίηση ενός ατόμου, με σκοπό τον αποκλεισμό του από την κοινωνική ομάδα. Αντίστοιχα, το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού εμφανίζεται στο σχολικό πλαίσιο ή σε χώρους που τα παιδιά λειτουργούν σαν ένα σύνολο. Σ’ αυτά τα πλαίσια, κάποιο ή κάποια παιδιά (θύτες), δημιουργούν χωρίς λόγο περιστατικά άσκησης σωματικής και ψυχολογικής βίας προς ένα άλλο παιδί (θύμα), με σκοπό την περιθωριοποίησή του. Χαρακτηριστικό του σχολικού εκφοβισμού, που τον διαφοροποιεί από ένα απλό καυγά ή ένα πείραγμα,  είναι ότι υπάρχει πρόθεση, επανάληψη των βίαιων συμπεριφορών και οργανωμένο σχέδιο δράσης εναντίον του θύματος. Επίσης στο σχολικό εκφοβισμό υπάρχει ανισότητα δύναμης ανάμεσα στο θύτη και στο θύμα αφού οι θύτες επιλέγουν ένα παιδί που το θεωρούν αδύναμο και «διαφορετικό» ενώ στον περιστασιακό καυγά τα μέλη θεωρούνται ισότιμα.

– Πώς εκδηλώνεται ο σχολικός εκφοβισμός;
Ο σχολικός εκφοβισμός εκδηλώνεται με προφορικά ή/και γραπτά αρνητικά σχόλια, με επιδιωκόμενη απομάκρυνση φίλων και απομόνωση από ομαδικές δραστηριότητες, με απειλές προς το θύμα που το εξαναγκάζουν να κάνει πράγματα που δεν θέλει, με κλοπές ή/και καταστροφή των προσωπικών αντικειμένων του θύματος, με σωματική βία καθώς και με ταπείνωση του θύματος μέσω του διαδικτύου όπου είναι εύκολη η πρόσβαση σε χώρους κοινωνικής δικτύωσης (ηλεκτρονικός εκφοβισμός).

–Ποιοι εμπλέκονται στο φαινόμενο;
Στο φαινόμενο εμπλέκονται το παιδί ή η ομάδα των παιδιών που ασκούν βία (θύτες),  το παιδί που δέχεται βία (θύμα) αλλά και τα παιδιά που γνωρίζουν και παρακολουθούν το φαινόμενο (παρατηρητές). Παράλληλα, οι εκπαιδευτικοί αλλά και οι γονείς που παρατηρούν τις αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού, πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένοι ώστε να συνεργαστούν για να σταματήσει το φαινόμενο και το παιδί να νιώσει ότι βρίσκεται σε ασφαλές πλαίσιο.

–Ποια συναισθήματα βιώνει το παιδί «θύμα» του σχολικού εκφοβισμού;
Το παιδί στην καθημερινότητά του αισθάνεται φόβο γι’ αυτό που έχει ν’ αντιμετωπίσει, ντροπή για την αδυναμία του να το αντιμετωπίσει, ενοχές αφού θεωρεί ότι για να έχει γίνει στόχος σίγουρα κάτι  έχει που προκαλεί τους άλλους και φυσικά θυμό γι’ αυτό που συμβαίνει, αλλά τα προαναφερόμενα συναισθήματα το ακινητοποιούν και δεν μπορεί ν’ αντιδράσει. Έτσι εκδηλώνει το θυμό του  σε οικεία πρόσωπα ή σε πλαίσια που  αισθάνεται ισχυρό και ασφαλές, με αποτέλεσμα πολλά παιδιά που έχουν υπάρξει θύματα να γίνονται αργότερα θύτες.

–Τι  μπορούν να κάνουν οι γονείς;
Σ’ ένα εκπαιδευτικό πλαίσιο, γίνονται δράσεις που αποσκοπούν στην πρόληψη του σχολικού εκφοβισμού και απευθύνονται σ’ όλο το μαθητικό πληθυσμό.

Μόλις όμως οι γονείς ενός μέλους της μαθητικής κοινότητας, αντιληφθούν τις προαναφερόμενες αλλαγές στη γενικότερη συμπεριφορά του παιδιού και υποψιαστούν ότι το παιδί τους πιθανόν να είναι θύμα σχολικού εκφοβισμού, πρέπει να επικοινωνήσουν με το σχολείο του  και να εκθέσουν του προβληματισμούς τους. Η συνεργασία των γονέων με το σχολείο είναι απαραίτητη, ώστε το παιδί να νιώσει ότι βρίσκεται σ’ ένα περιβάλλον που το υποστηρίζει,  κατανοεί την κατάσταση που αντιμετωπίζει και λαμβάνει μέτρα.

Αρχικός στόχος είναι το παιδί να μιλήσει για την κατάσταση που αντιμετωπίζει. Αν οι γονείς αντιδράσουν υπερβολικά, κάνοντας κριτική για τον τρόπο που το παιδί έχει χειριστεί την  κατάσταση ή αντίθετα την υποβαθμίσουν, το παιδί παίρνει το μήνυμα  ότι δεν το καταλαβαίνουν και το  θεωρούν αδύναμο να χειριστεί αυτό που αντιμετωπίζει. Άρα μήπως τελικά του αξίζει να υπομένει αυτά που βιώνει και δεν πρέπει να μιλά σε κανέναν  γι’ αυτό;

–Μαμά και σήμερα δεν αισθάνομαι πολύ καλά. Σε παρακαλώ να μείνω άλλη μια μέρα στο σπίτι;
Αυτή η παράκληση του παιδιού ίσως τελικά να  κρύβει κάτι περισσότερο από μια οργανική αδιαθεσία. Ίσως κρύβει το φόβο, τη ντροπή, την απελπισία  και την αδυναμία του παιδιού ν’ αντιμετωπίσει την κατάσταση που βιώνει καθημερινά στο χώρο του σχολείου από κάποιο παιδί ή κάποια ομάδα παιδιών.  

Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί πρέπει να σταθούν δίπλα του και η προσέγγισή του πρέπει να γίνει σ’ ένα κλίμα κατανόησης, ενεργητικής ακρόασης και αποδοχής

*Η Έρη Πιπεράκη είναι Κλινική Ψυχολόγος και Ειδική Παιδαγωγός κάτοχος Master of Science από το Northern Illinois University των Η.Π.Α.

Εξειδικευμένη στις ψυχολογικές δοκιμασίες, στη συμβουλευτική παιδιών, εφήβων και γονέων, στη διάγνωση και αντιμετώπιση αναπτυξιακών και μαθησιακών δυσκολιών, εργάζεται ως ψυχολόγος δημοτικού στα Εκπαιδευτήρια Δούκα και ως συντονίστρια του τμήματος ενισχυτικής διδασκαλίας στον ίδιο χώρο για παιδιά που παρουσιάζουν δυσκολίες στη μάθηση και στη συγκέντρωση.

Παράλληλα είναι υπεύθυνη του Κέντρου Αξιολόγησης και Αποκατάστασης Μαθησιακών και Αναπτυξιακών Δυσκολιών και ιδρυτικό μέλος του Κέντρου Ψυχολογικής και Γνωστικής Αξιολόγησης (ΚΕ.ΨΥ.ΓΝΑ).

Είναι μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Μελέτης και Έρευνας Δυσκολιών Μάθησης, της Εταιρείας Ειδικών Παιδαγωγών Ελλάδος και της European Association of Psychological Assessment.

Ασχολείται με την εξατομικευμένη παρέμβαση σε παιδιά και εφήβους με μαθησιακές, αναπτυξιακές και συναισθηματικές δυσκολίες με στόχο την ενσωμάτωσή τους στο σχολικό και ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο. Συνεργάζεται με λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, ψυχιάτρους και επαγγελματίες ψυχικής υγείας για τη ολοκληρωμένη αξιολόγηση και παρέμβαση.

Έχει συμμετάσχει ως εισηγήτρια, σε ημερίδες και συνέδρια σχετικά με το χώρο της ψυχολογίας και της ειδικής αγωγής.

Έρη Πιπεράκη
Κλινική Ψυχολόγος – Ειδική Παιδαγωγός (B.A – M.SC)
Καλομενοπούλου 7, 154 51 Ν.Ψυχικό.
Τηλ/Φαξ: 210 6778110
e-mail: [email protected]