Όποια μαμά δεν έχει ενοχές για κάτι που έκανε ή δεν έκανε στο/με το παιδί της να σηκώσει το χέρι πάραυτα! Για να δω χέρια… Τι; Κανένα; Όλες έχουμε ενοχές; Σιγά το νέο θα μου πείτε.
– Είναι Κυριακή, αργά το απόγεμα. Έχετε περάσει ένα Σαββατοκύριακο προσπαθώντας να κλείσετε ένα σωρό εκκρεμότητες, να περάσετε χρόνο με την οικογένειά σας, να δείτε φίλους, να, να… Μόλις διαπιστώσατε πως τελικά καταφέρατε να κάνετε το ένα δέκατο όσων είχατε σχεδιάσει. Σωριάζεστε στον καναπέ ξεφυσώντας και προσποιείστε ότι δεν ακούτε στο δωδέκατο «μαμά» που φωνάζει η μικρή. «Αν είναι κάτι σοβαρό, θα έρθει να μου το πει», σκέφτεστε και συνεχίζεται το διάβασμα του βιβλίου σας. Όμως μετά από λίγο καταλήγετε: «πόσο αδιάφορη μητέρα είμαι…»
– Κάθε μέρα τσακώνεστε με τον μικρό ότι «αυτό είναι το τελευταίο καρτούν που βλέπει για σήμερα», αλλά συνειδητοποιείτε ότι το έχετε «συμφωνήσει» αυτό ήδη 3-4 φορές. Ναι δεν είναι babysitter η τηλεόραση, αλλά μόνον έτσι θα μπορέσετε απερίσπαστη να απαντήσετε στα δεκάδες mails που έχουν κατακλύσει το επαγγελματικό inbox και περιμένουν απάντηση. «Αύριο θα παίξετε περισσότερο», σκέφτεστε. Και ήδη αισθάνεστε χάλια.
– Περιδιαβαίνετε τους διαδρόμους του σούπερ μάρκετ παρέα με τα μικρά σας τα οποία –ενώ έχετε από πριν συνεννοηθεί μαζί τους ότι δεν θα ζητήσουν» τί-πο-τα»- έρχονται κάθε λίγο κρατώντας: τσιπς, καραμέλες, σοκολάτες, τσίχλες, εκείνο το βιβλίο με τα γκορμίτι και με ύφος «σε παρακαλώ μανούλα» σας πιέζουν να τα αγοράσετε. Ύστερα από δεκαπέντε «όχι, πήγαινέ το πίσω στη θέση του σε παρακαλώ» αισθάνεστε το κεφάλι σας έτοιμο να εκραγεί από τον πονοκέφαλο και τη βαβούρα. Τελικά φεύγετε και με τα υγιεινά τσιπς και με 3 kinder-έκπληξη στις σακούλες, γιατί δεν αντέχατε τη γκρίνια. Ναι, είστε αδύναμες να τους πείτε σε όλα όχι. Ναι, έχετε τύψεις γι’ αυτό.
– Τους είχατε προειδοποιήσει πως αν δεν …. (συμπληρώστε το κενό κατά περίπτωση), τότε θα υποστούν τις συνέπειες: π.χ. δεν θα παίξουν με το παιχνίδι που τους πήρατε ή δεν θα πάτε τελικά σ’ εκείνο τον παιδότοπο. Εκείνα πάλι σαν να μην σας άκουσαν. Κι εσείς αντί να πραγματοποιήσετε την «απειλή», τους φωνάξατε. Πάλι. Επιπλέον εκείνα σας είπαν τη φράση-μαχαιριά: «είσαι πολύ κακιά μαμά, δεν σ’ αγαπάω τώρα». Γίνατε κομμάτια. Και είχατε υποσχεθεί στον εαυτό σας πως δεν θα ξαναχάσετε την ψυχραιμία σας. Οι τύψεις σας χτυπούν κόκκινο.
– Δουλεύετε πολλές ώρες και σπάνια είστε σπίτι πριν από τις 8 το βράδυ. Εξουθενωμένη και γεμάτη ενοχές αφιερώνετε αυτή τη μία ώρα πριν από τον ύπνο τους στα διαδικαστικά (μπάνια, φαγητό κλπ) και δε μένει αρκετός χρόνος για παιχνίδι και συζήτηση μαζί τους. Κάθε φορά που πέφτετε για ύπνο αποφασίζετε να βρείτε έναν τρόπο να επιστρέφετε νωρίτερα σπίτι ώστε να περνάτε περισσότερο χρόνο μαζί τους. Και κάθε απόγευμα διαψεύδεστε. Οι ενοχές σας, βουνό. Δίκιο έχετε.
– Βρίσκεστε σε παιδότοπο, παρέα με άλλες ταλαίπωρες μαμάδες, ενώ χαζεύετε τα βλαστάρια σας να χοροπηδάνε κι αναρωτιέστε που βρίσκουν όλη αυτή την ενέργεια. Στην παρέα υπάρχει κι εκείνη η σούπερ-τούρμπο-μαμά, η οποία με ήρεμο και θριαμβευτικό ύφος αναφέρει ότι: θήλασε αποκλειστικά για 8-9 μήνες, το παιδί της κοιμάται από τις 7 και χωρίς πολλές γκρίνιες, δεν βλέπει τηλεόραση, δεν είναι γκρινιάρικο, ζωγραφίζει με τις ώρες στο δωμάτιό του χωρίς ν’ ακούγεται κιχ, σιχαίνεται την πίτσα και λατρεύει τα λαχανικά. Εντάξει. Υπάρχουν δύο τινά: είτε τα κάνετε όλα λάθος, είτε σας αραδιάζει ένα φορτηγό ψέματα και περιμένετε να τσιμπήσετε. Σε κάθε περίπτωση αυτή η «τέλεια» μαμά, φέρνει στην επιφάνεια τις δικές σας ανεπάρκειες, οδηγώντας σας σε αρνητικές σκέψεις γεμάτες ενοχές.
Ηρεμήστε. Κανείς δεν είναι τέλειος και όταν πρόκειται για τη μητρότητα, μάλλον αντενδείκνυται. Οι ενοχές στήνουν παγίδες στις μαμάδες. Αυτή είναι η δουλειά τους. Η δική σας δουλειά όμως είναι να εντοπίσετε αυτές τις παγίδες και να συνειδητοποιήσετε πως κάνετε ό,τι καλύτερο μπορείτε προσπαθώντας να ισορροπήσετε στους δεκάδες ρόλους και τις ατέλειωτες υποχρεώσεις της ζωής σας.
Οι πιο συνηθισμένες παγίδες που στήνουν οι ενοχές είναι:
– οι υπερβολικά υψηλοί στόχοι που θέτουμε ως μητέρες όπως το να τα κάνετε όλα τέλεια, να είστε σούπερ μαγείρισσα/ζαχαροπλάστης/παιδαγωγός/κλόουν/δασκάλα κ.ο.κ. Δεν χρειάζεται να τα κάνετε όλα. Κάνετε αυτά που έχετε όρεξη και μπορείτε.
– Ακούστε την κούραση και τη διάθεσή σας. Κάνετε μια δραστηριότητα με το παιδί σας λιγότερο κουραστική όταν είστε πραγματικά ξεθεωμένη και εξηγήστε του πως «σήμερα η μαμά είναι πολύ κουρασμένη».
– Σταματήστε να συγκρίνεστε με τις άλλες μαμάδες. Ανώφελο. Είστε μοναδική και είστε γνήσια σε αυτό που κάνετε.
-Μην αδρανείτε. Αναρωτηθείτε ουσιαστικά, τι μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε ό,τι βελτιώνεται και σταματήστε να δίνετε τροφή στον εσωτερικό αρνητικό διάλογο.
Πρακτικά δε, όταν νιώθετε πως έχετε φτάσει στο μη παρέκει απ’ τον θυμό και θέλετε να ουρλιάξετε, σταματήστε και μετρήστε ως το 10. Βοηθάει.
Όταν περνάτε χρόνο με τα παιδιά, προσπαθήστε να είστε εκεί. Να ζείτε τη στιγμή μαζί τους και μην σκέφτεστε τις άλλες εκκρεμότητες που έχετε. Θα έρθει και η σειρά τους.
Θυμηθείτε πως ζούμε σε μια κοινωνία αρκούντως παιδοκεντρική και συχνά κάνουμε ένα σωρό υπερβολές από την αγωνία μη δεν δώσουμε όσα έπρεπε στο παιδί μας. Θέλετε να είστε από εκείνες τις μητέρες που ο 6χρονος Δημήτρης μαθαίνει βιολί, καράτε, κολύμπι, αγγλικά, γαλλικά, σκάκι και στον ελεύθερο (!) χρόνο του κάνει παιδική Zumba; Ρωτήστε και τον ίδιο, αν και ξέρετε από τώρα την απάντησή του. Γι’ αυτό λοιπόν κι εσείς ηρεμήστε και διώξτε τις μητρικές ενοχές και το άγχος. Κανείς δεν μπορεί να τα προλαβαίνει όλα.Και πραγματικά, ούτε και χρειάζεται.
Από τη Νέτη Φίλια
Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας, εκπαίδευση στη Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία
6945-858780
[email protected]