Πώς επηρεάζει το binge-watching την εγκεφαλική μας λειτουργία;
Ειδικά όσοι διαθέτουν πρόσβαση σε μία πλατφόρμα όπως το Netflix και το Hulu περιμένουν πώς και πώς την άφιξη του αγαπημένου του tv show του οποίου τα επεισόδια μπορούν τα απολαύσουν… σε μία δόση! Και κάπως έτσι εγένετω το binge watching. Φυσικά το ίδιο ισχύει κι όταν αποφασίζουμε να ξεκινήσουμε μία σειρά για την οποία για τουλάχιστον δύο τηλεοπτικές σαιζόν έχουμε ακούσει διθυράμβους. Όταν, μάλιστα, κάθε επεισόδιο μας αφήνει στο τέλος με την απορία “τι είδα τώρα;” σχεδόν αυτόματα έρχεται η δήλωση “πρέπει να μάθω τι γίνεται τώρα”. Τι πραγματικά συμβαίνει, όμως, στον εγκέφαλό μας όταν αποφασίζουμε να αφιερώσουμε τουλάχιστον το Σάββατό μας μπροστά στην οθόνη;
Σύμφωνα με τους κλινικούς ψυχολόγους, όταν αφοσιωνόμαστε σε μία ασχολία που μας ικανοποιεί, ο εγκέφαλός μας απελευθερώνει ντοπαμίνη. Η ντοπαμίνη είναι γνωστή ως ο νευροδιαβιβαστής της ευτυχίας, καθώς μας δημιουργεί μία αίσθηση ευφορίας. Αυτή η ευφορία εντείνεται όταν συνεχίζουμε την εκάστοτε ασχολία. Όταν, λοιπόν, ο εγκέφαλος παράγει τόση ντοπαμίνη, το σώμα βιώνει μία εμπειρία αντίστοιχη με εκείνη ενός εθισμού.
Σε κλινικό επίπεδο, οι νευρώνες που δημιουργούν εθισμούς όπως στα ναρκωτικά ή το σεξ είναι οι ίδιοι με τους νευρώνες που λειτουργούν ενόσω παρακολουθούμε αδιάκοπα την αγαπημένη μας σειρά. Αυτό συμβαίνει γιατί ο εγκέφαλος δεν κάνει διακρίσεις στην πηγή της εκάστοτε ικανοποίησης κι έτσι κατ’ επέκταση το σώμα επιθυμεί/εθίζεται σε οποιαδήποτε ουσία ή δραστηριότητα του προκαλεί ευφορία.
Σε ό,τι αφορά το αγαπημένο μας show, ενόσω το παρακολουθούμε, ενεργοποιούνται τα ίδια τμήματα του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται στη διάρκεια ενός πραγματικού γεγονότος. Κι αυτό γιατί εμείς ως τηλεθεατές παρασυρόμαστε στην ιστορία/πλοκή και γεννώνται συναισθήματα συμπάθειας από μέρους μας προς τους χαρακτήρες, γι’ αυτό και επηρεαζόμαστε από τις όποιες ανατροπές κι εξελίξεις.
Φυσικά, αυτός ο δεσμός επηρεάζεται κι από την ταύτιση που νιώθει ο καθένας μας με κάποιον χαρακτήρα. Υπάρχει η ρεαλιστική ταύτιση, όπου ο θεατής μπορεί να δει τον εαυτό του στη θέση ενός χαρακτήρα, Για παράδειγμα μία γυναίκα χειραφετημένη μπορεί να νιώσει πιο οικεία με μία σειρά όπου πρωταγωνιστεί μία δυναμική γυναίκα, ακόμη κι αν μιλάμε για κάποια σαν τη “Jessica Jones” και μία ανύπαντρη μητέρα μπορεί να δει τον εαυτό της στη Lorelai των “Gilmore Girls”. Ή την ιδεατή ταύτιση, όπου ευχόμαστε να ζούσαμε σε συνθήκες παρόμοιες με εκείνες των αγαπημένων μας ηρώων, όπως στο “F.R.I.E.N.D.S.”. Υπάρχει, μάλιστα κι η ιδεατή ταύτιση με χαρακτήρες shows που πραγματεύονται επιτυχία κι εξουσία (βλ. “House Of Cards”), που δημιουργεί στο θεατή μία ιδιαίτερη ευχαρίστηση και που τον παρακινεί στο binge watching.
Μείνετε συντονισμένοι, καθώς στο Β’ μέρος θα δούμε πόσο καλό ή κακό μας κάνει το binge watching…!
