Δεν ξέρω για εσάς, αλλά εδώ και λίγο καιρό, αν και έχω το ξυπνητήρι μου ετοιμοπόλεμο για το επόμενο πρωί (σε σημείο που πριν ξαπλώσω το check παραπέμπει λιγάκι σε OCD!)… τσουπ! Το μάτι γαρίδα και μάλιστα ελάχιστα λεπτά πριν την καθορισμένη ώρα αφύπνισης. Από τη μία σκέφτομαι “ωραία, ξύπνησα στην ώρα μου!”, αλλά από την άλλη δε θα έλεγα όχι σε αυτά τα εναπομείναντα λεπτά γλυκού ύπνου… Τι μου συμβαίνει;
Αν συμβαίνει και σε σένα και σκέφτεσαι μήπως κάτι πάει στραβά, ήρθε η ώρα να πάρουμε μία ανάσα ανακούφισης, καθώς είναι απόλυτα φυσιολογικό – ακόμη κι αν είναι κομματάκι ενοχλητικό! Κι η αιτία είναι στο πόσο καλά εκπαιδεύσαμε το σώμα μας τόσο στην προετοιμασία για ύπνο όσο και στο πρωινό ξύπνημα. Με λίγα λόγια, πόσο καλά ρυθμισμένος είναι ο κιρκάδιος ρυθμός μας.
Ο κιρκάδιος ρυθμός είναι στην ουσία το εσωτερικό μας “ρολόι” που καθορίζει τις βιολογικές μας λειτουργίες σε ένα εικοσιτετράωρο, συμπεριλαμβανομένου του ύπνου. Σε ό,τι αφορά τον ύπνο, όταν το φυσικό φως της μέρας αποχωρεί, το σώμα ξεκινά να παράγει μελατονίνη ώστε σταδιακά να προετοιμαστεί για ύπνο. Η διαδικασία αντιστρέφεται όταν το επόμενο πρωί εκτιθέμεθα στο φως του ήλιο: η παραγωγή μελατονίνης σταματά και το σώμα ξεκινά να βρίσκεται σε εγρήγορση.
Εντούτοις, ο κύκλος του φυσικού φωτός δεν είναι ο μόνος παράγοντας που επηρεάζει το σώμα για το βράδυ, αλλά στην ουσία είναι τόσο οι συνήθειές μας πριν ξαπλώσουμε όσο και η ώρα που συνηθίζουμε να ξυπνάμε. Ξεκινώντας από μία συγκεκριμένη ώρα που ξαπλώνουμε και που ξυπνάμε (κι υπό την προϋπόθεση πως αυτός ο χρόνος μας προσφέρει έναν επαρκή ύπνο) τότε ο κιρκάδιος ρυθμός γίνεται πιο ακριβής και η ώρα που θα σηκωθούμε γίνεται σχεδόν σταθερή. Φυσικά, στο αποτέλεσμα, παίζουν ρόλο και συνήθειες όπως ένα ελαφρύ δείπνο κι η αποχή από καφεΐνη ή αλκοόλ αλλά και ο περιορισμός της χρήσης οθονών.
Υπάρχουν περιπτώσεις που θα έπρεπε να ανησυχήσουμε αν ξυπνάμε νωρίς;
Εφόσον ο ύπνος μας διαρκεί για επτά έως οκτώ ώρες κι αισθανόμαστε ξεκούραστοι όταν ξυπνάμε, τότε δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, ακόμη κι αν η αφύπνιση έρχεται πριν από το ξυπνητήρι μας. Επίσης, είναι φυσιολογικό να ξυπνάμε για λίγο τις πρώτες πρωινές ώρες. Κατά βάση, κάνουμε το πιο βαθύ μας ύπνο κατά τις πρώτες τρεις ώρες αφότου αποκοιμηθούμε. Έπειτα, οι σύντομες αφυπνίσεις είναι λογικές αλλά θα πρέπει να μπορούμε να αποκοιμηθούμε ξανά χωρίς δυσκολία.
Ωστόσο, αν ξυπνάμε συχνά μέσα στη νύχτα ή αισθανόμαστε κουρασμένοι (ακόμη κι αν η διάρκεια του ύπνου μας ήταν η συνιστώμενη), καλό είναι να αναζητήσουμε ιατρική συμβουλή. Ο λόγος σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να ποικίλει από άγχος ή και κατάθλιψη έως κάποια διαταραχή του ύπνου ή υπνική άπνοια.
Πηγή: Live Strong
Featured image: unsplash.com/@all_who_wander
