Η γλώσσα υπήρξε ανέκαθεν βασικό συστατικό στοιχείο του εκάστοτε πολιτισμού, άρα η σημασία της είναι τεράστια για το εκάστοτε έθνος. Πολλοί έχουν τονίσει τη σπουδαιότητα και το μεγαλείο της ελληνικής γλώσσης.
Η μελέτη της ομογενούς καθηγήτριας Αναστασίας Γονέου με τίτλο «Ελληνική Γλώσσα – τροφός όλων των γλωσσών» πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα, αποκαλύπτοντας πώς η πανάρχαια γλώσσα μας στάθηκε η βάση για τις περισσότερες γλώσσες. Μεταξύ άλλων η κυρία Γονέου αναφέρει: «Η Ομηρική (Ελληνική) γλώσσα αποτελεί τη βάση, πάνω στην οποία στηρίχτηκε πλήθος σύγχρονων γλωσσών. Ακόμη κι αν δεν υπήρχε καμιά άλλη αναφορά, ακόμα κι αν δεν είχε διασωθεί κανένα προκατακλυσμιαίο μνημείο, θα αρκούσε η Ελληνική Γλώσσα ως απόδειξη της ύπαρξης στο παρελθόν μιας εποχής μεγάλου πολιτισμού. Στη γλώσσα μας είναι εμφυτευμένη όλη η γνώση που κατέκτησε ο άνθρωπος έως την παρούσα στιγμή.
Κάθε ελληνική λέξη -όρος φέρει ένα βαρύ φορτίο νόησης, φορτίο που οι προγενέστεροι “εξόδευσαν”, για να κατακτήσουν γνωστικά τη συγκεκριμένη έννοια και να την “βαπτίσουν” με το συγκεκριμένο όνομα-λέξη».
Παραδείγματα:
AFTER = Ἀπὸ τὸ ὁμηρικὸ αὐτὰρ = μετά. Ὁ Ὅμηρος λέει: ”θα σᾶς διηγηθῶ τί ἔγινε αὐτᾶρ”.
AMEN = λατινικά: amen. Τὸ γνωστὸ ἀμὴν προέρχεται ἀπὸ τὸ ἀρχαιότατο ἢ μὴν = ἀληθῶς, (Ἰλιάδα Ὁμήρου β291-301),ἠμέν. Ἡ ἐξέλιξη τοῦ ἠμὲν εἶναι τὸ… σημερινὸ ἀμέ!
BANK = λατινικὰ pango ἀπὸ τὸ παγιῶ, πήγνυμι. Οἱ τράπεζες πῆραν τὴν ὀνομασία τους ἀπὸ τὰ πρῶτα ‘τραπέζια’ (πάγκους) τῆς ἀγορᾶς.
BAR = λατινικά: barra ἀπὸ τὸ μάρα = ἐργαλεῖο σιδηρουργοῦ. BOSS = ἀπὸ τὸ πόσσις = ὁ ἀφέντης τοῦ σπιτιοῦ.
BRAVO = λατινικό, ἀπὸ τὸ βραβεῖο.
BROTHER = λατινικὰ frater ἀπὸ τὸ φράτωρ.
CARE = ἀπὸ τὸ καρέζω.
COLONY = ἀπὸ τὸ κολώνεια = ἀποικιακὴ πόλη.
DAY = Οἱ Κρητικοὶ ἔλεγαν τὴν ἡμέρα ‘διά’.
Καί: εὐδιάθετος = εἶναι σὲ καλὴ μέρα.
DISASTER = ἀπὸ τὸ δυσοίωνος + ἀστὴρ
DOLLAR = ἀπὸ τὸ τάλλαρον = καλάθι ποὺ χρησίμευε ὡς μονάδα μέτρησης στὶς ἀνταλλαγές. π.χ. «δῶσε μου 5 τάλλαρα σιτάρι». Παράγωγο εἶναι τὸ τάλληρο, ἀλλὰ καὶ τὸ τελλάρo!
DOUBLE = ἀπὸ τὸ διπλοὺς – διπλός.
EXIST = λατινικὰ ex + sisto ἀπὸ τὸ ἔξ + ίστημι = ἐξέχω, προέχω.
EXIT = ἀπὸ τὸ ἔξιτε = ἐξέλθετε EYES = ἀπὸ τὸ φάεα = μάτια.
FATHER = ἀπὸ τὸ πάτερ (πατήρ).
FLOWER = λατινικὰ flos ἀπὸ τὸ φλόος.
FRAPPER = ἀπὸ τὸ φραγκικὸ hrappan ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὸ (F)ραπίζω = κτυπῶ (F=δίγαμμα).
GLAMOUR = λατινικὸ gramour ἀπὸ τὸ γραμμάριο. Οἱ μάγοι παρασκεύαζαν τὶς συνταγές τους μὲ συστατικὰ μετρημένα σὲ γραμμάρια καὶ ἐπειδὴ ἡ ὅλη διαδικασία ἦταν γοητευτικὴ καὶ μὲ κύρος, τὸ gramour – glamour, πῆρε τὴν σημερινὴἔννοια.
HEART,CORE = ἀπὸ τὸ κέαρ = καρδιά.
HUMOR = ἀπὸ τὸ χυμὸρ = χυμὸς (Στὴν εὐβοϊκὴ διάλεκτο, ὅπως ἀναφέρεται καὶ στὸν Κρατύλο τοῦ Πλάτωνος, τὸ τελικὸ “ς” προφέρεται ὡς “ρ”. Π.χ. σκληρότηρ ἀντὶ σκληρότης). I = ἀπὸ τὸ ἐγὼ ἢ ἴω, ὅπως εἶναι στὴν βοιωτικὴ διάλεκτο.
ILLUSION = ἀπὸ τὸ λίζει = παίζει. ΙS = ἀπὸ τὸ εἷς. KARAT = ἐκ τοῦ κεράτιον, (μικρὸ κέρας γιὰ τὴ στάθμιση βάρους).
KISS ME = ἐκ τοῦ κύσον μὲ = φίλησε μὲ (…εἶπε ὁ Ὀδυσσέας στὴν Πηνελόπη).
LORD = ἐκ τοῦ λάρς. Οἱ Πελασγικὲς Ἀκροπόλεις ὀνομάζονταν Λάρισσες καὶ ὁ διοικητὴς τοὺς λὰρς ἢ λαέρτης. Ὅπως: Λαέρτης – πατέρας τοῦ Ὀδυσσέα).
LOVE = λατινικό: love ἀπὸ τὸ ‘λάFω’. Τὸ δίγαμμα (F) γίνεται “αὖ” καὶ “λάFὢ” σημαίνει ”θέλω πολύ”.
MARMELADE = λατινικὰ melimelum ἀπὸ τὸ μελίμηλον = κυδώνι.
MATRIX = ἀπὸ τὸ μήτρα.
MATURITY = λατινικά: maturus ἀπὸ τὸ μαδαρὸς= ὑγρός.
MAXIMUM = λατινικά: maximum ἀπὸ τὸ μέγιστος.
MAYONNAISE = ἀπὸ τὴν πόλη Mayon, ποὺ πῆρε τὸ ὄνομά της ἀπὸ τὸ Μάχων = ἑλληνικὸ ὄνομα καὶ ἀδελφός του Ἀννίβα.
ME = ἀπὸ τὸ μέ.
MEDICINE = λατινικὰ: medeor ἀπὸ τὸ μέδομαι, μήδομαι = σκέπτομαι, πράττω ἐπιδέξια. Καὶ μέδω = φροντίζω, μεδέων = προστάτης. MENACE = ἀπὸ τὸ μῆνις.
MENTOR = ἀπὸ τὸ μέντωρ.
MINE = ἀπὸ τὸ Μινῶαι (= λιμάνια τοῦ Μίνωα, ὅπου γινόταν ἐμπόριο μεταλλευμάτων. «Κρητῶν λιμένες, Μίνωαι καλούμεναι». (Διοδ. Σικελ. Ἐ’84,2).
MINOR = λατινικά: minor ἀπὸ τὸ μινὺς = μικρός. Στὰ ἐπίσημα γεύματα εἶχαν τὸ μινύθες γραμμάτιον, ἕνα μικρὸ κείμενο στὸ ὁποῖο ἀναγραφόταν τί περιελάμβανε τὸ γεῦμα. Παράγωγο τό… menu!
MODEL = ἀπὸ τὸ μῆδος = σχέδιο (ἡ ἴδια ρίζα μὲ τὴ μόδα = moda).
MOCK = ἀπὸ τὸ μῶκος = αὐτὸς ποὺ χλευάζει.
MONEY = λατινικό: moneta ἀπὸ τὸ μονία = μόνη ἐπωνυμία τῆς Θεᾶς Ἥρας: Ἠραμονία. Στὸ προαύλιο τοῦ ναοῦ τῆς Θεᾶς στὴ Ρώμη ἦταν τὸ νομισματοκοπεῖο καὶ τὰ νομίσματα ἔφεραν τὴν παράστασή της (monetae).
MOTHER = ἀπὸ τὸ μάτηρ, μήτηρ.
MOVE = ἀπὸ τὸ ὁμηρικὸ ἀμείβου = κουνήσου!
MOW = ἀπὸ τὸ ἀμάω = θερίζω.
NIGHT = ἀπὸ τὸ νύχτα.
NO = λατινικό: non, ne ἐκ τοῦ ἐκ τοῦ νή: ἀρνητικὸ μόριο ( ”νέ τρώει, νὲ πίνει”), ἢ (νηπενθὴς = ἀπενθῆς, νηνεμία =ἔλλειψη ἀνέμου. PAUSE = ἀπὸ τὸ παύση.
RESISTANCE = ἀπὸ τὸ ρὰ + ἴστημι.
RESTAURANT = ἀπὸ τὸ ρὰ + ἵσταμαι = ἔφαγα καὶ στηλώθηκα.
RESTORATION = λατινικὰ restauro ἀπὸ τὸ ρά + ίστημι, ὅπου τὸ ρὰ δείχνει συνάρτηση, ἀκολουθία, π.χ . ρὰ-θυμός, καὶἴστημι = στήνομαι.
SERPENT = λατινικὰ serpo ἀπὸ τὸ ἕρπω (ἑρπετό). H δασεία προφέρεται ὡς σ = σερπετό.
SIMPLE = ἀπὸ τὸ ἁπλοὺς (ἡ λέξη δασύνεται).
SPACE = ἀπὸ τὸ σπίζω = ἐκτείνω διαρκῶς.
SPONSOR = ἀπὸ τὸ σπένδω = προσφέρω (σπονδή).
TRANSFER = ἀπὸ τὸ τρύω (διαπερνῶ) + φέρω.
Transatlantic = διαπερνῶ τὸν Ἀτλαντικό.
TURBO = ἀπὸ τὸ τύρβη = κυκλικὴ ταραχώδης κίνηση.
YES = ἀπὸ τὸ γὲ = βεβαίως.
WATER = ἀπὸ τὸ Ὕδωρ (νερό), μὲ τὸ δ νὰ μετατρέπεται σὲ τ.
Σε πολλά αγγλικά σχολεία πάντως διδάσκεται η αρχαία ελληνική, προς καλύτερη κατανόηση της αγγλικής μέσω των ριζών των λέξεων…
Λέξεις στα αγγλικά, έχουν τη βάση τους στον Όμηρο.
previous post