Η βιταμίνη – super ήρωας γνωρίζει κι αυτή περιορισμούς
“Να σου στύψω μία πορτοκαλάδα; Έχει βιταμίνη C, θα σε προστατέψει από αρρώστια και κούραση”. Πόσες φορές το ακούσαμε αυτό από τους γονείς μας; Και πόσες άλλες μας κυνήγησαν με το ποτήρι στο χέρι για να πιούμε το χυμό με τη μία ”για να μην αρρωστήσουμε” ; Η αλήθεια είναι πως η βιταμίνη C που περιέχεται στα εσπεριδοειδή και σε λαχανικά όπως το μπρόκολο είναι πολυβιταμίνη. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, βοηθά στην αντιμετώπιση του στρες και της κόπωσης, επιταχύνει τη διαδικασία επούλωσης πληγών… είναι ο super ήρωας των βιταμινών! Ωστόσο, ακόμη κι οι υπερδυνάμεις της βιταμίνης C έχουν περιορισμούς.
Η βιταμίνη C είναι υδατοδιαλυτή, πράγμα που σημαίνει πως δεν αποθηκεύεται στο σώμα όπως οι λιποδιαλυτές A, D, E και Κ, αλλά μεταφέρεται μέσω των υγρών στο σώμα κι ό,τι περισσεύει αποβάλλεται μέσω των ούρων ως οξαλικό οξύ. Η υδατοδιαλυτή αυτή φύση της είναι που κάνει απαραίτητη την καθημερινή πρόσληψη βιταμίνης C. Η υπερβολική πρόσληψη, όμως, μπορεί να δημιουργήσει παρενέργειες όπως:
01 Πεπτικές διαταραχές. Είναι ένα σύνηθες σύμπτωμα όταν το σώμα μας έχει λάβει υπερβολική ποσότητα βιταμίνης C, αλλά αυτές συνήθως επέρχονται όταν η βιταμίνη C προέρχεται κατά βάση από συμπληρώματα διατροφής. Το ανώτατο όριο ημερήσιας πρόσληψης της βιταμίνης C ανέρχεται στα 2000 mg, ποσότητα η οποία δε μπορεί να ξεπεραστεί παρά μόνο αν κάνουμε υπερβολική χρήση συμπληρωμάτων. Η υπέρβαση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα όπως διάρροια και ναυτία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, καλό είναι να περιοριστεί η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής και να αρκεστούμε στην πρόσληψη της βιταμίνης C από τη διατροφή μας.
02 Πέτρες στα νεφρά. Όπως προαναφέραμε, η βιταμίνη C είναι υδατοδιαλυτή κι άρα η περιττή ποσότητα αποβάλλεται στη μορφή του οξαλικού οξέος μέσω της ενούρησης. Σε κάποιες περιπτώσεις, το οξαλικό οξύ αλληλεπιδρά με μεταλλικά στοιχεία που βρίσκονται στα ούρα σχηματίζοντας έτσι κρυστάλλους κι εν συνεχεία στις λεγόμενες πέτρες των νεφρών. Η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης C, επομένως, σημαίνει περισσότερη παραγωγή οξαλικού οξέος κι άρα μεγαλύτερο κίνδυνου σχηματισμού νεφρικών λίθων.
03 Υπερβολική πρόσληψη σιδήρου. Η βιταμίνη C βοηθά το σώμα να απορροφήσει γρηγορότερα το σίδηρο κι είναι ακόμη πιο σημαντική όταν καταναλώνουμε φυτικό (non-heme) σίδηρο, ειδικά για όσους δεν προσλαμβάνουν σίδηρο μέσω τροφών ζωικής προέλευσης. Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες επισημαίνουν πως η απορρόφηση σιδήρου μπορεί να αυξηθεί έως κι 67% όταν στο γεύμα περιλαμβάνονται 100 mg βιταμίνης C. Ωστόσο, όσοι πάσχουν από παθήσεις όπου παρουσιάζεται αυξημένη απορρόφηση σιδήρου, η πρόσληψη βιταμινής C (κι άρα η υπερδοσολογία σιδήρου) μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο ήπαρ, το πάγκρεας, την καρδιά, το θυρεοειδή αλλά και το νευρικό σύστημα.
Η αλήθεια είναι πως πρακτικά είναι αδύνατο να λάβουμε υπερβολική ποσότητα βιταμίνης C μόνο μέσω της διατροφής μας. Αυτό θα σήμαινε πως τρώμε περίπου είκοσι πέντε πορτοκάλια και πενήντα ντομάτες την ημέρα! Ο κίνδυνος υπερβολικής πρόσληψης είναι περισσότερο πιθανός όταν υπερκαταναλώνουμε συμπληρώματα διατροφής αντί να βασιζόμαστε σε φυσικές πηγές. Με γνώμονα πως το “ταβάνι” είναι τα 2000 mg την ημέρα, ας δούμε τις συνιστώμενες ημερήσιες ποσότητες για κάθε άτομο…
… αλλά και την ποσότητα της βιταμίνης C που αναλογεί σε κάθε τροφή.
Αντί, λοιπόν, να παίρνουμε με τη σέσουλα συμπληρώματα διατροφής, καλύτερα είναι να στύβουμε μία φορά τη μέρα πορτοκάλια για ένα απολαυστικό ποτήρι χυμού ή να το παραγγέλνουμε από έξω όταν είμαστε στο γραφείο! Τι λέτε κι εσείς;