Κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, ένα από τα βασικά διατροφικά λάθη που κάνουν οι περισσότεροι από εμάς είναι η υπερφόρτωση του διαιτολογίου μας με υδατάνθρακες και ο περιορισμός των πρωτεϊνών, λόγω της αποχής από τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Ως αποτέλεσμα, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ανεπαρκούς κάλυψης των καθημερινών αναγκών μας σε πρωτεΐνες.Οι πρωτεΐνες αποτελούνται από αμινοξέα, συνδεδεμένα μεταξύ τους, τα οποία συναντάμε σε τροφές ζωικής αλλά και φυτικής προέλευσης.
Η βασική διαφορά μεταξύ των πρωτεϊνών ζωικής και φυτικής προέλευσης είναι η ποιότητά τους, δηλαδή ο αριθμός των απαραίτητων αμινοξέων που υπάρχουν σε κάθε τροφή. Κάθε πρωτεΐνη έχει τον δικό της αριθμό αλλά και τη δική της αλληλουχία αμινοξέων. Ένα τρόφιμο θεωρείται ότι περιέχει πρωτεΐνη υψηλής διατροφικής αξίας, όταν περιλαμβάνει και τα εννέα πολύτιμα αμινοξέα, τα οποία είναι τα εξής: η λευκίνη, η ισολευκίνη, η βαλίνη, η θρεονίνη, η μεθειονίνη, η φαινυλαλανίνη, η τρυπτοφάνη, η λυσίνη και η ιστιδίνη και κυρίως το τρόφιμο αυτό είναι ζωικής προέλευσης (πχ. κρέας, κοτόπουλο, γαλακτομικά κ.ά.).
Ο ρόλος της πρωτεΐνης στον οργανισμό μας είναι πολύ σημαντικός, αφού σε αυτή οφείλεται η δημιουργία των κυττάρων, των ορμονών, των ενζύμων, των αντισωμάτων, του δέρματος, των οστών και των μυών. Συνεπώς, είναι πολύ σημαντικό να καλύπτουμε καθημερινά τις ανάγκες μας σε πρωτεΐνες.
Η αλήθεια είναι όμως ότι μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες μας σε πρωτεΐνες και κατά τη διάρκεια της νηστείας και αυτό γιατί οι πρωτεΐνες μπορούν να ληφθούν από τρόφιμα φυτικής προέλευσης όπως :
-τα όσπρια
-τα θαλασσινά
-οι ξηροί καρποί (κυρίως αμύγδαλα, φιστίκια, καρύδια)
-η σόγια
-το ρύζι
-τα μανιτάρια
-το σουσάμι (ταχίνι-χαλβάς)
Βέβαια, οι φυτικές τροφές μειονεκτούν ως προς την βιολογική αξία των πρωτεϊνών που περιέχουν σε σύγκριση με τις ζωικές τροφές. Ωστόσο, με τον κατάλληλο διατροφικό συνδυασμό μπορούμε να καλύψουμε αυτό το μειονέκτημα. Πώς;
Ο τρόπος είναι απλός, κάνοντας τους σωστούς συνδυασμούς! Ιδανικοί συνδυασμοί φυτικών πρωτεϊνών που συμπληρώνουν η μια την άλλη και μας δίνουν πλήρεις πρωτεΐνες είναι:
-όσπρια + δημητριακά(π.χ. φασολάδα + ψωμί ολικής αλέσεως) ή
-όσπρια + ρύζι (φακές + ρύζι) ή
-δημητριακά + ξηροί καρποί (π.χ. ψωμί ολικής αλέσεως + καρύδια ή αμύγδαλα)
Μαγειρεύοντας, δηλαδή, φακές ή ρεβίθια με ρύζι (το γνωστό σε όλους, φακόρυζο) ή συνδυάζοντας φασόλια με μαύρο ψωμί ή αρακά και ψωμί σικάλεως, μπορούμε να πετύχουμε ένα γεύμα με μια ικανοποιητική ποιότητα πρωτεΐνης.
Με τους κατάλληλους λοιπόν συνδυασμούς μπορούμε να καλύψουμε επαρκώς τις ανάγκες του οργανισμού μας σε πρωτεΐνη κατά τη διάρκεια της νηστείας, αποφεύγοντας έτσι τον κίνδυνο μειωμένης πρόσληψης πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας.
Κείμενο: δρ.Γλυκερία Ψαρρά, κλινική διαιτολόγος – διατροφολόγος (Χαροκόπειος, Ορθοβιοτική)
