Με δομές και μεθόδους βασισμένες σε πρωτοπόρα εκπαιδευτικά συστήματα εκπαίδευσης η Δρ. Μπίλη Ρήγα Κωνσταντάρα υλοποιεί βήμα- βήμα το όραμα της για ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα στο οποίο τα παιδιά χαίρονται να πηγαίνουν. Το νηπιαγωγείο του Διαδραστικού Ευρωπαϊκού Σχολείου (ΔΕΣ) που ίδρυσε πριν από δώδεκα χρόνια είναι απτή απόδειξη ότι οι προθέσεις της- και η αμέριστη αγάπη της για τα παιδιά- δεν έμειναν στα λόγια. Την εμπειρία της, από την ακαδημαϊκή πορεία αλλά και την θητεία της στην δημόσια εκπαίδευση από διάφορες βαθμίδες, την επενδύει στην διοίκηση και το σχεδιασμό εκπαιδευτικών προγραμμάτων στο ΔΕΣ και θα την επεκτείνει στο επόμενο βήμα, στο δημοτικό διαδραστικό σχολείο που ετοιμάζει να λειτουργήσει από τον Σεπτέμβριο. Η Δρ. Μπίλη Ρήγα-Κωνσταντάρα μιλάει στο “The K-Magazine” για το νέο της όραμα που σε λίγους μήνες παίρνει σάρκα και οστά!
Χριστίνα Κόμπου: Τι καθόρισε την απόφασή σας να μην δώσετε συνέχεια σε μια ακαδημαϊκή πορεία και να ασχοληθείτε με την διαπαιδαγώγηση των παιδιών μέσα από την εκπαίδευση;
Μπίλη Ρήγα- Κωνσταντάρα: Η ακαδημαϊκή μου πορεία ήταν η αρχή για μια σειρά επιστημονικών αναζητήσεων αλλά και ερευνητικών διαπιστώσεων σχετικών με το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Η ανατροφή των παιδιών μου και η αναζήτηση του «ιδανικού σχολείου» στο οποίο θα μπορούσαν να φοιτήσουν ήταν, ωστόσο, το κύριο έναυσμα για να αποφασίσω να δημιουργήσω ένα σχολείο, στο οποίο θα ήθελα να είναι μαθητές και τα παιδιά μου. Αξιοποίησα, λοιπόν, την επιστημονική μου γνώση, και ό, τι πιο σύγχρονο υπήρχε στα εκπαιδευτικά συστήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οραματίστηκα το Δες και το δημιούργησα. Αυτό που ήθελα είναι ένα σχολείο που να αξιοποιεί τα ενδιαφέροντα των μαθητών, να καλλιεργεί τα ταλέντα τους και κυρίως να προάγει την αβίαστη μάθηση, δείχνοντας εμπράκτως ότι η γνώση είναι μια φυσική συνέπεια της εξέλιξής τους, το ενεργό συστατικό της προσωπικότητάς τους. Μέσα από το Δες θέλω τα παιδιά να αγαπήσουν τη μάθηση και να γίνουν χαρούμενοι εξερευνητές της γνώσης.
Χριστίνα Κόμπου: Γιατί να επιλέξει ένας γονέας να φέρει το παιδί του στο Διαδραστικό Ευρωπαϊκό Σχολείο αντί κάποιου άλλου σχολείου;
Μπίλη Ρήγα- Κωνσταντάρα: Το Δες σχεδιάστηκε έτσι ώστε το εκπαιδευτικό του πρόγραμμα να συμβάλλει στην ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών. Στοχεύει, δηλαδή, τόσο στην εξέλιξη του γνωστικού τομέα όσο και στην καλλιέργεια του συναισθηματικού κόσμου τους. Άλλωστε, η αλληλεπίδραση των δύο τομέων είναι αυτονόητη και αλληλοεξαρτώμενη. Η ισόρροπη ανάπτυξη είναι για εμάς ο στόχος, ο οποίος επιτυγχάνεται μέσα από ένα ευέλικτο αλλά και επιστημονικά δομημένο πρόγραμμα, βασισμένο στη θεωρία των πολλαπλών ευφυϊών και τη συναισθηματική νοημοσύνη.
Η γνώση, για εμάς στο Δες, δεν είναι στείρα, αλλά δημιουργική, κριτική, εύκολα αξιοποιήσιμη στην καθημερινότητα του παιδιού και πρωτίστως, εξελίξιμη. Η γνώση μετατρέπεται σε χρηστικό εργαλείο παίρνοντας όλες τις δυνατές αποχρώσεις της, βοηθώντας το παιδί να εξελιχθεί με φυσικό τρόπο. Δε θέλουμε να δημιουργήσουμε μαθητές που θα μισούν τη μελέτη, αλλά μαθητές που θα την αντιμετωπίζουν ως μία πρόκληση στις γνωστικές τους αναζητήσεις, που θα διερευνούν, που θα συνεργάζονται και που θα βλέπουν το σχολείο ως το όχημα που θα τους ταξιδέψει στον απίστευτο κόσμο της γνώσης και της επιστημοσύνης. Μότο του Δες είναι το «Αγαπώ να Μαθαίνω» και είναι ο οδηγός όλης της προσπάθειάς μας. Παράλληλα, μας ενδιαφέρει να δημιουργήσουμε τους αυριανούς πολίτες του κόσμου, έτοιμους για κάθε πιθανό «ταξίδι». Γι’ αυτό το λόγο, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Δες είναι δίγλωσσο (bilingual), προσφέροντας ήδη από τα 3 πρώτα χρόνια στο παιδί τη μοναδική ευκαιρία να ακούει, να επεξεργάζεται, να προφέρει, να προσπαθεί να επικοινωνήσει και να κάνει κτήμα του την αγγλική γλώσσα, πέραν της μητρικής του.
Χριστίνα Κόμπου: Στο ΔΕΣ η παιδαγωγική μέθοδος που εφαρμόζετε, πώς συμβάλει στη μαθησιακή διαδικασία και σε τι διαφέρει από εκείνες άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων;
Μπίλη Ρήγα- Κωνσταντάρα: Η τεχνογνωσία, που έχουν όλοι όσοι εμπλέκονται στο σχεδιασμό του εκπαιδευτικού προγράμματος του Δες, οδήγησε στη δημιουργία ενός προγράμματος, το οποίο θεωρεί ως δεδομένο ότι δε μαθαίνουν όλα τα παιδιά με τον ίδιο τρόπο και με τον ίδιο ρυθμό. Με άξονα, λοιπόν, αυτές τις δύο παραδοχές, αλλά και ότι για να μάθει ένα παιδί θα πρέπει να αναπτύξει τα ανάλογα κίνητρα, εφαρμόζουμε ένα πρόγραμμα «διαφοροποιημένο», δηλαδή ένα πρόγραμμα που ταιριάζει και συνάδει με τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των μαθητών μας.
Δε θέλουμε οι μαθητές μας να πλήττουν, είτε γιατί δε βρίσκουν κάτι ενδιαφέρον σε αυτά που διδάσκονται, είτε γιατί δεν κατανοούν κάποιο γνωστικό αντικείμενο. Τα βιβλία για τους εκπαιδευτικούς του Δες δεν είναι πανάκεια, αλλά είναι απλά ένα από τα μέσα για να οδηγήσουν τους μαθητές τους στη γνώση.
Όταν το μέσο αυτό δεν ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες και μοναδικές ανάγκες κάποιου μαθητή, τότε τροποποιείται για να έρθει πιο κοντά σε αυτές. Επιπλέον, οι νέες τεχνολογίες για τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές του Δες είναι «ο βοηθός» τους, και για το λόγο αυτό έχουν ενταχθεί στην καθημερινή διδακτική μας πρακτική. Έτσι, ενισχύεται η ευέλικτη και πολλαπλή πρόσβαση στη γνώση. Πληθώρα ερευνητικών μελετών καταδεικνύει πως δεν μπορούμε να αγνοούμε την ύπαρξη της τεχνολογίας στην εκπαιδευτική διαδικασία, αρκεί να προσαρμόζεται η χρήση της προς όφελος συγκεκριμένης στοχοθεσίας. Οι νέες τεχνολογίες, λοιπόν, η θεωρία των πολλαπλών ευφυϊών και το εξατομικευμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα είναι τα σαφή πλεονεκτήματα του Δες.
Χριστίνα Κόμπου: Οι δραστηριότητες, στο πλαίσιο της παιδαγωγικής μεθόδου που εφαρμόζεται στο ΔΕΣ, πώς βοηθούν στην πνευματική ανάπτυξη των παιδιών;
Μπίλη Ρήγα- Κωνσταντάρα: Όπως σας προανέφερα, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Δες έχει στηριχτεί στην ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών, στοχεύει δηλαδή και στη γνωστική αλλά και στη συναισθηματική τους ολοκλήρωση και σχεδιάστηκε με βάση τη θεωρία των πολλαπλών ευφυϊών. Η ενσωμάτωση στο ωρολόγιο πρόγραμμα κατάλληλα σχεδιασμένων δραστηριοτήτων στοχεύει πρωτίστως στη σύνδεση της θεωρητικής γνώσης με ευχάριστες δράσεις, οι οποίες ακριβώς λόγω της ευχάριστης αίσθησής τους για τα παιδιά, επιτρέπει την ανάδειξη των κλίσεων, των ταλέντων και των ενδιαφερόντων τους. Εκτός, λοιπόν, του κυρίου προγράμματος, υπάρχει και το διευρυμένο ωράριο του Δες, το οποίο έχει εμπλουτιστεί με πληθώρα δραστηριοτήτων που ανταποκρίνονται στα ενδιαφέροντα των μαθητών και των γονέων τους, ενώ είμαστε πάντα ανοιχτοί σε οποιαδήποτε νέα ιδέα που μπορεί να ανθίσει και να ξεκλειδώσει με οποιοδήποτε τρόπο τα παιδιά.
[quote_right]Οι δραστηριότητες του Δες είναι βιωματικές, παιδαγωγικά σχεδιασμένες, οργανικά συνδεδεμένες με τις γνώσεις τους, συνδυάζοντας πολλές φορές περισσότερες από μία τέχνες και τεχνικές.[/quote_right]
Χριστίνα Κόμπου: Οι δεξιότητες ενός παιδιού μέσα από ποιες παιδαγωγικές μεθόδους εντοπίζονται και εξελίσσονται;
Μπίλη Ρήγα- Κωνσταντάρα: Μέσα από την τόσο εμπλουτισμένη μαθησιακή διαδικασία έχουμε τον καλύτερο δείκτη των δυνατών και αδύνατων σημείων των μαθητών μας, όπως και των ιδιαίτερων κλίσεων, των κινήτρων και των ενδιαφερόντων τους. Ουσιαστικά, η εξατομικευμένη διαφοροποίηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας μας επιτρέπει να αξιολογούμε διαρκώς το δυναμικό των μαθητών μας και να αξιοποιούμε εκείνες τις στρατηγικές που επιτρέπουν την πληρέστερη εξέλιξή τους. Μέσα από ομαδικές και συνεργατικές δράσεις αλλά και με εξατομικευμένη διδασκαλία προάγουμε και εξελίσσουμε τις ικανότητές τους προσφέροντας συνεχώς ανατροφοδότηση αλλά και εναλλακτικές προσεγγίσεις.
Χριστίνα Κόμπου: Ένα παιδί προσχολικής ηλικίας είναι σε θέση να κατανοήσει τη σημασία των φιλανθρωπικών δράσεων που εφαρμόζετε στο ΔΕΣ;
Μπίλη Ρήγα- Κωνσταντάρα: Δεν είμαστε μόνο εμείς στο Δες που ισχυριζόμαστε ότι κάθε παιδί μπορεί να μάθει οτιδήποτε, αρκεί να του το διδάξεις με τον κατάλληλο τρόπο. «Ακούσαμε και διαβάσαμε» πολλούς ερευνητικούς και θεωρητικούς και υλοποιήσαμε δράσεις, αφού τις σχεδιάσαμε κατάλληλα, έτσι ώστε να πετύχουμε το βασικό μας στόχο: την ανάπτυξη και καλλιέργεια της ενσυναίσθησης (empathy). Στο Δες φτιάχνουμε τη μαγιά των αυριανών πολιτών, που τους θέλουμε ενημερωμένους, ευαισθητοποιημένους και όχι αποστασιοποιημένους και αδιάφορους. Στο Δες αναζητούμε εναλλακτικές λύσεις στα διάφορα προβλήματα, επιδιώκουμε τη συμμετοχή, ενθαρρύνουμε την ανάληψη πρωτοβουλιών, απορρίπτουμε την απάθεια.
Χριστίνα Κόμπου: Γιατί επεκτείνεστε και στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση;
Μπίλη Ρήγα- Κωνσταντάρα: Η δημιουργία του Δημοτικού Σχολείου του Δες είναι μία φυσική απόρροια της δουλειάς που έχει γίνει στο νηπιαγωγείο και στο προνήπιο, η οποία θεωρούσαμε ότι θα έπρεπε να έχει μία συνέχεια, ώστε να ολοκληρωθεί, αφού οι βάσεις είχαν ήδη τεθεί. Ένα από τα βασικά μας κίνητρα, πέραν του δικού μας οράματος, ήταν η έντονη παρότρυνση των γονέων του Δες, οι οποίοι μας επισήμαιναν ότι έχουν την αίσθηση ότι τα παιδιά τους έχαναν τις περισσότερες δεξιότητες που είχαν αποκτήσει από το Δες, συμμετέχοντας μετά σε ένα συμβατικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Τα χρόνια που το παιδί βρίσκεται στο δημοτικό σχολείο είναι καθοριστικά της μετέπειτα ζωής του και ρυθμιστικά των αποφάσεών του. Σχεδιάσαμε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο Δημοτικό Σχολείο του Δες, το οποίο προεκτείνει τις δεξιότητες που καλλιεργήθηκαν στο νηπιαγωγείο και παράλληλα ενισχύει τα θεμέλια μιας ισόρροπης κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης. Το Δες «μεγαλώνει», συνεχίζοντας να καλλιεργεί τη δημιουργική σκέψη, απορρίπτοντας τη στείρα μετάδοση γνώσεων, όπως και να επιδιώκει την εξερεύνηση της γνώσης από παιδιά που αγαπούν τη μάθηση.
Το δημοτικό μας σχολείο θα είναι bilingual (Ελληνικά – Αγγλικά). Ενσωματωμένα, όμως, μέσα στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του δημοτικού μας σχολείου, με κίνητρο όλα τα παραπάνω, θα υπάρχει και λογοτεχνικό εργαστήρι, YOGA, ενισχυμένο πρόγραμμα φυσικής αγωγής, μοντέρνος χορός, ενισχυμένο ART πρόγραμμα, δυνατότητα επιλογής μίας από τις γλώσσες: Γαλλικά, Γερμανικά, Ισπανικά, και τέλος, ιστιοπλοΐα, εγκαινιάζοντας έτσι το πρώτο σχολείο που θα παρέχει μαθήματα ιστιοπλοΐας για παιδιά.
Χριστίνα Κόμπου: Πότε θα ξεκινήσει η λειτουργία του;
Μπίλη Ρήγα- Κωνσταντάρα: Τον Σεπτέμβριο θα είμαστε έτοιμοι να υποδεχτούμε τους μαθητές μας σε ένα περιβάλλον που πρωτίστως σέβεται τις ανάγκες των παιδιών. Σας καλούμε να έρθετε να μας γνωρίσετε και από κοντά, να σας δείξουμε τους χώρους μας και να σας ενημερώσουμε για το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα. Μια πρώτη γεύση θα μπορείτε να πάρετε σύντομα από την ιστοσελίδα μας dimotiko.deschool.eu, η οποία είναι υπό κατασκευή.
Χριστίνα Κόμπου: Πώς κρατάτε καθαρή τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στις δύο ιδιότητες, του εκπαιδευτικού και του επιχειρηματία;
Μπίλη Ρήγα- Κωνσταντάρα: Δε θεωρώ ότι αυτά τα δύο μπορούν να μπερδευτούν. Θα έλεγα ότι νιώθω μόνο εκπαιδευτικός, καθώς ενημερώνομαι συνεχώς για τα νέα εκπαιδευτικά δεδομένα, ανανεώνω το επιστημονικό μου υπόβαθρο, παίζω και δημιουργώ με τα παιδιά, νοιάζομαι για τη μάθησή τους και αναζητώ διαρκώς ό, τι πιο καινοτόμο και ενδιαφέρον για να το προσαρμόσω στα δικά τους ενδιαφέροντα, ώστε να βλέπω καθημερινά τα μάτια τους να γελούν, καθώς διασκεδάζουν ανακαλύπτοντας τον κόσμο.
Όμως, ένας επιτυχημένος εκπαιδευτικός θα πρέπει να είναι οργανωτικός, να προγραμματίζει τον τρόπο που θα επιτευχθούν οι στόχοι του, να ρυθμίζει όλες εκείνες τις λεπτομέρειες που θα κάνουν το σύστημα αυτό που, είτε λέγεται τάξη, είτε λέγεται σχολείο να δουλέψει αρμονικά και εύρυθμα. Κατά βάθος, όμως, αυτό που τον ενδιαφέρει είναι η πρόοδος των μαθητών του, η ανάπτυξή τους, η επίτευξη των στόχων τους, όπως και ο κατάλληλος σχεδιασμός όλων των παραπάνω.
Εγώ και η κατάλληλα καταρτισμένη ομάδα του Δες, με την άριστη συνεργασία μας και την εξειδίκευση που έχει ο καθένας στον τομέα του, εργαζόμαστε σκληρά καθημερινά για την επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος με ένα και μόνο γνώμονα: το παιδί.
Χριστίνα Κόμπου:Γιατί επιλέξατε ως σήμα κατατεθέν του ΔΕΣ τις χρωματιστές καρδιές;
Μπίλη Ρήγα- Κωνσταντάρα: Η καρδιά είναι το ζωτικό όργανό μας. Χωρίς αυτή δεν υπάρχει ζωή. Είναι ο τροφοδότης μας. Πώς, λοιπόν, το Δες, που φιλοδοξεί να αποτελέσει το ζωτικό σταθμό της ζωής των παιδιών, που επιδιώκει να είναι θετικός συντελεστής της γνωστικής και συναισθηματικής ανάπτυξής τους, να μην είχε αυτό το σήμα; Ανέφερα πριν, ότι στόχος της δημιουργίας του Δες ήταν η καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης των παιδιών, οπότε η εικονική απόδοση του όρου δε θα μπορούσε να ήταν τίποτε άλλο παρά μία καρδιά! Μια χρωματιστή καρδιά που θα χτυπάει και θα καταδεικνύει κάθε στιγμή τη μοναδικότητα του κάθε μαθητή μας!
Η Χριστίνα Κόμπου είναι δημοσιογράφος και την ευχαριστούμε θερμά για τη συνεργασία.